Czy w przypadku złej interpretacji przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku odprowadzania podatku przysługuje zwrot zapłaconego podatku?
sygnatura: ITPP2/443-775/08/AJ
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy
data: 2008-11-19
słowa kluczowe: | grunty, sprzedaż gruntów |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2008 r. (data wpływu 8 września 2008 r.) uzupełnione pismem nadanym w placówce pocztowej w dniu 25 października 2008 r. (data wpływu 27 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek niezabudowanych - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 8 września 2008 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 27 października 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek niezabudowanych.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
W dniu 29 grudnia 1980 r. zakupił Pan gospodarstwo rolne o powierzchni 10,8 ha we wsi S. Gospodarstwo to graniczy bezpośrednio z miastem przy jednej z dróg wyjazdowych. Gospodarstwo zostało zakupione na podstawie aktu notarialnego do wspólnoty małżeńskiej. Od 1976 r. do chwili zakupu gospodarstwo było przez Pana dzierżawione. W chwili zakupu gospodarstwa ziemia była podmokła i wymagała melioracji, poza tym teren był pokryty pagórkami. Przez około dziesięć lat meliorował i wyrównywał Pan teren w obrębie gospodarstwa. Gdy w rolnictwie nastąpił kryzys w 1995 r. postanowił Pan przejść na emeryturę. Z uwagi na położenie gospodarstwa zaczął Pan otrzymywać propozycje wydzielenia, a następnie sprzedaży działek warzywno-ogrodniczych z planem zabudowy domu jednorodzinnego. Gmina wyraziła zgodę na podział, jednakże grunty nadal były gruntami rolnymi. Zlecił Pan biuru urbanistycznemu opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W następnej kolejności nastąpiły podziały, a notariusz od sprzedaży działek pobierał 2% podatku od czynności cywilnoprawnych.
W 2000 r. postanowił Pan sprzedać kolejne działki i notariusz od każdej sprzedaży odprowadził nie jak wcześniej podatku od czynności cywilnoprawnych, lecz podatek od towarów i usług. Po przejściu na emeryturę nie prowadził Pan żadnej działalności gospodarczej i nie był Pan również płatnikiem podatku od towarów i usług.
Gdy w dniu 11 lipca 2008 r. sprzedał Pan kolejną działkę notariusz pobrał od tej transakcji 2% podatku od czynności cywilnoprawnych.
W piśmie stanowiącym odpowiedź na wezwanie nr ITPP2/443-775/08/AJ z dnia 14 października 2008 r. do usunięcia braków formalnych wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej, wskazał Pan również, że grunty (działki), o których mowa w 1991 r. powstały w wyniku podziału gospodarstwa. Są to działki o różnej wielkości mieszczące się w przedziale od 1000 m2 do 3000 m2. Ponadto przedmiotowe działki nie są wykorzystywane do działalności gospodarczej, a po Pana przejściu na emeryturę nie były przedmiotem umów dzierżawy. Przedmiotowy grunt został podzielony na 40-42 działek. Z uwagi na położenie działek (bliskość miasta), zaczął Pan otrzymywać propozycje wydzielenia, a następnie sprzedaży działek z zamiarem wybudowania przez kupujących na tym terenie domów z zapleczem gospodarczym w celu uprawiania ogródków działkowyych. Po kilku latach przy wjeździe na teren, na którym położone są działki, postawił Pan tablicę informującą, że posiada działki na sprzedaż i tak są one oferowane do dnia dzisiejszego.
W 2004 r. notariusz przy sporządzaniu aktu notarialnego poinformował Pana, że powinien się Pan zarejestrować w urzędzie skarbowym dla potrzeb podatku od towarów i usług jako czynny podatnik. Od 2004 r. do lipca 2008 r. odprowadzał Pan podatek od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek. W lipcu 2008 r. notariusz polecił Panu by zwrócił się do organu podatkowego z zapytaniem, czy nadal jest Pan zobowiązany do odprowadzania 22% podatku od towaru i usług.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy w przypadku złej interpretacji przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku odprowadzania podatku przysługuje zwrot zapłaconego podatku...
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z uregulowaniami ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT występuje w przypadku takich czynności jak:
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy ruchome , jak również wszelkie postacie energii budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.
Jednocześnie przez dostawę rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonana przez podatnika.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Pana zdaniem sprzedaż działek nie będzie zatem podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych między innymi wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 9 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.
Z powyższych uregulowań wynika, że dopiero od chwili ich wejścia w życie tj. od 1 maja 2004 r. zasadą jest opodatkowanie dostawy gruntów podatkiem od towarów i usług. Zwalnia się od podatku - jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 9 wskazanej ustawy - jedynie dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Dalej, w ust. 2 ustawodawca określił, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W konsekwencji należy uznać, że działalność prowadzona przez rolników mieści się w pojęciu działalności gospodarczej, która obejmuje także czynności polegające na sprzedaży gruntów.
W świetle przytoczonych przepisów zauważyć należy, iż status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży gruntu jest podatnikiem podatku od towarów i usług, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów wskazanej wyżej ustawy. Dla celów ustalenia czy przesłanki omawianej sprawy wyczerpują znamiona pojęcia "działalność gospodarcza" koniecznym jest ustalenie czy zamiarem wykonania czynności było jej dokonywanie w sposób częstotliwy. Nawet jednorazową dostawę gruntu w takim przypadku uznać należy za działalność gospodarczą. Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia ,,zamiar", jak również nie precyzuje pojęcia ,,sposób częstotliwy", w każdym przypadku należy badać, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jeden raz). W omawianej sprawie nie ulega wątpliwości, że taki zamiar występuje. Istotnym jest bowiem, aby w momencie dokonywania pierwszej dostawy miał Pan zamiar dokonać kolejnej czynności tego rodzaju.
Okoliczności wynikające z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, a w szczególności fakt wcześniejszej sprzedaży działek, podział gruntu na kilkadziesiąt działek oraz sposób ich oferowania do sprzedaży (umieszczenie tablicy z ogłoszeniem oferującym działki na sprzedaż), wskazują na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. W takim przypadku dostawa działek stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Jednym ze skutków prawnopodatkowych prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu nadanym przez ustawę o podatku do towarów i usług, a więc wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, jest obowiązek rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług.
Zarejestrowanie się przez Pana jako podatnika VAT-czynnego, potwierdza, że w związku ze sprzedażą działek uznał się Pan za podatnika tego podatku.
Reasumując, z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że dokonana przez Pana sprzedaż działek niezabudowanych podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przemawia za tym częstotliwość tych czynności, jak również zamiar dalszej sprzedaży, na co wskazuje sposób oferowania ich na rynku nieruchomości. Prawidłowym więc było dokonanie rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług oraz zapłata z tytułu wykonywania czynności opodatkowanych podatku od towarów i usług.
Jednocześnie stwierdzić należy, że powołany przez Pana wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07 zapadł w konkretnej sprawie osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko do niego się zawęża, w związku z tym nie ma mocy powszechnie obowiązującego prawa. Powołany wyrok nie wpływa na ocenę prawidłowości interpretacji przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w niniejszej sprawie. Organ podatkowy jest zobowiązany do indywidualnego traktowania każdej sprawy, a orzeczenia sądu podejmowane są w oparciu o zebrany materiał dowodowy, dlatego trudno jest określić w jakim stopniu przedstawiona sprawa będąca przedmiotem rozstrzygnięcia sądu oraz sytuacja przedstawiona we wniosku jest tożsama.
Równocześnie należy podkreślić, że kwestia ewentualnego zwrotu nadpłaconego podatku zapłaconego nienależnie, może być rozstrzygnięta w toku prowadzonego postępowania podatkowego przez właściwy organ podatkowy pierwszej instancji.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.
Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.
Referencje