Czy działalność konsultanta stanowi samodzielną działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a w efekcie czy konsultant ma status podatnika podatku od towarów i usług?

sygnatura: ILPP1/443-781/08-7/BP

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

data: 2008-11-10

Wniosek ORD-IN: [ 1170 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Biura ..., przedstawione we wniosku z dnia 8 sierpnia 2008 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu: 8 sierpnia 2008 r.; data wpływu do Biura KIP w Lesznie: 13 sierpnia 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 października 2008 r.. (data wpływu do Biura KIP w Lesznie: 16 października 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie warunków wyłączających działalność konsultanta z działalności gospodarczej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 sierpnia 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie warunków wyłączających działalność konsultanta z działalności gospodarczej oraz dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kwalifikacji podatkowej przychodu.

Wniosek zawierał braki formalne, w związku z tym pismem z dnia 3 października 2008 r. znak ILPP1/443-781/08-3/BP, ILPB1/415-616/08-2/RP Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wezwanie doręczono w dniu 7 października 2008 r. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 9 października 2008 r. (data nadania: 13 października 2008 r.; data wpływu do Biura KIP w Lesznie: 16 października 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Biuro (...) (dalej jako: Biuro) jest jednostką organizacyjną finansów publicznych - gospodarstwem pomocniczym Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i na jego rzecz wykonuje usługi pomocnicze świadczone na rzecz administracji publicznej, zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie § 8 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970) - PKWiU 75.14.

W dniu 10 marca 2008 r. Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (dalej jako: Klient) zawarł Kontrakt na usługi konsultingowe dla Dyrektora (...) (dalej jako: Konsultant). Kontrakt został zawarty według standardów MBOR - Procedura Wyboru Konsultantów Indywidualnych zgodnie z ,,Wytycznymi: Wybór i Zatrudnienie Konsultantów przez Pożyczkobiorców MBOR".

Celem prac Konsultanta jest wsparcie Klienta oraz Jednostek Wdrażających w skutecznym i sprawnym wdrażaniu Projektu poprzez bieżące koordynowanie ich prac i zapewnienie płynnego finansowania ze środków kredytowych. Szczegółowy zakres obowiązków konsultanta zawiera Załącznik A do Kontraktu. Zgodnie z jego zapisami do obowiązków Konsultanta należy:

1. zarządzanie bieżącą działalnością Biura poprzez: a) planowanie, nadzorowanie i koordynację działalności Biura; b) zatwierdzanie sprawozdań konsultantów Biura; c) prowadzenie polityki szkoleń konsultantów Biura; d) nadzorowanie wykonywania usług przez konsultantów Biura;
2. uczestniczenie w pracach Komitetu Sterującego;
3. bezpośrednia reprezentacja interesów Projektu wobec Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Środowiska, Banku Światowego oraz Banku Rozwoju Rady Europy;
4. zatwierdzanie planu finansowego Biura i nadzór nad jego realizacją;
5. zatwierdzanie sprawozdań z działalności Biura i realizacji Projektu sporządzonych przez konsultantów Biura;
6. występowanie z wnioskiem do Klienta o przekazanie środków finansowych na działalność Biura;
7. zawieranie umów w ramach działalności Biura;
8. zatwierdzanie płatności do realizacji wynikających z działalności Biura;
9. występowanie w imieniu jednostek wdrażających do Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, Ministerstwa Środowiska, Urzędu Wojewódzkiego i Urzędu Marszałkowskiego o uruchomienie środków finansowych na realizację Projektu;
10. reprezentacja Biura wobec organów władzy publicznej i podmiotów gospodarczych;
11. prowadzenie działań dla zapewnienia właściwych relacji pomiędzy wszystkimi podmiotami uczestniczącymi w realizacji Projektu, organami administracji rządowej i samorządowej oraz pozostałymi interesariuszami;
12. prowadzenie działań w celu promowania produktów, rezultatów i oddziaływań Projektu;
13. prowadzenie działań na rzecz nowych inicjatyw związanych z podniesieniem bezpieczeństwa powodziowego w dorzeczu Odry.

Za wykonywanie wymienionych obowiązków Konsultantowi przysługuje wynagrodzenie określone w Kontrakcie stawką dzienną oraz zwrot kosztów:

1. poniesionych na podróże służbowe odbywane w związku z wykonywaniem usług;
2. wszelkich innych kosztów, które zostały uprzednio zatwierdzone przez klienta;
3. wynikających z obowiązujących podatków i innych obowiązkowych obciążeń.

Schemat organizacyjny Biura (...) zakłada zatrudnienie zastępcy Dyrektora Biura oraz Konsultantów ds. Zarządzania Operacyjnego Biura, czyli osób, którym zostaną powierzone zadania z zakresu zarządzania Biurem. Takie działanie jest zgodne również z zapisami Kontraktu, w myśl którego za zgodą Klienta (Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej) Konsultant może powierzyć wykonywanie usług lub ich części osobie trzeciej.

W piśmie uzupełniającym z dnia 9 października 2008 r. Wnioskodawca doprecyzował opis zdarzenia przyszłego.

Do Konsultanta należą zadania zarówno o charakterze doradczym (konsulting), jak zadania o charakterze zarządczym, co wynika ze standardów narzuconych przez Bank Światowy stosownie do Standardów MBOR - Procedury Wyboru Konsultantów Indywidualnych zgodnie z ,,Instrukcją Banku Światowego: Wybór i Zatrudnienie Konsultantów przez Pożyczkobiorców MBOR". Odpowiedzialność za wykonanie lub rezultat czynności Konsultanta ponosi Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (Klient), którego gospodarstwem pomocniczym jest Biuro (...).

Na podstawie pkt 5 Kontraktu Konsultant jest zobowiązany do wykonywania usług ,,zgodnie z najwyższymi standardami zawodowej kompetencji oraz etyki i uczciwości". W dalszej części Kontraktu, określającym zakres obowiązków Konsultanta zawarto zapis o treści: ,,Celem prac Konsultanta jest wsparcie Klienta i Jednostek Wdrażających, tj. Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w G., Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we W., X Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - w skutecznym i sprawnym wdrażaniu Projektu poprzez bieżące koordynowanie ich prac i zapewnienie płynnego finansowania ze środków kredytowych".

Z pkt 4 Kontraktu wynika, że Klient wyznacza Pana (...) Dyrektora Departamentu Inwestycji i Nadzoru na koordynatora Klienta; Koordynator odpowiada za koordynacje działań w ramach Kontraktu, za przyjmowanie i akceptowanie w imieniu Klienta raportów miesięcznych Konsultanta, które mają zostać dostarczone". Konsultant jest zobowiązany do przekazywania Koordynatorowi comiesięcznych raportów, które powinny zawierać rozliczenie czasu świadczonych usług konsultanckich ze wskazaniem jego aktywności prowadzonej w okresie sprawozdawczym (obowiązki określone w pkt 1 (ii) Kontraktu oraz w Załączniku B).

Okolicznością znaczącą dla oceny, czy Konsultant jest związany z podmiotem zlecającym mu wykonanie czynności więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy nimi co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich jest również okoliczność, że wszelkie opracowania, raporty lub inne materiały, rysunki, oprogramowanie lub materiały w innej formie, opracowane przez Konsultanta dla Klienta w ramach przedmiotowego Kontraktu będą należeć do Klienta i pozostaną jego własnością (pkt 7 Kontraktu). Konsultant będzie wykonywał czynności objęte Kontraktem w siedzibie Klienta, przy wykorzystaniu materiałów i sprzętu należącego do Klienta.

Zapisy Kontraktu nie przenoszą odpowiedzialności wobec osób trzecich na zleceniobiorcę, w tym przypadku na Konsultanta.

Wobec powyższego, co do zasady należy uznać, że Konsultant w swoich działaniach podlega podporządkowaniu, a czynności wykonuje w imieniu zleceniodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy, bezpośrednią odpowiedzialność wobec osób trzecich za wszelkie czynności podejmowane w ramach jego działalności przez Konsultanta ponosi Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, w którego imieniu Konsultant wykonuje czynności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Konsultant zatrudniony w warunkach zawartych w opisie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku jest podatnikiem podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez Konsultanta w ramach Kontraktu spełniają przesłanki konieczne do zastosowania przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), a więc Konsultant zatrudniony na podstawie Kontraktu nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust.1 powołanej ustawy.

Wnioskodawca podnosi, że Kontrakt ma charakter mieszany, ponieważ w skład usług objętych jego zakresem wchodzą zadania zarówno o charakterze doradczym (konsulting), jak i o charakterze zarządczym. Ukształtowanie obowiązków umownych Konsultanta wynika ze standardów wprowadzonych przez Bank Światowy.

W opinii Wnioskodawcy wynagrodzenie uzyskiwane przez Konsultanta stanowi jego przychód z działalności wykonywanej osobiście w myśl art. 13 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Takie zakwalifikowanie przychodu uzyskiwanego przez Konsultanta wynika z braku możliwości zastosowania w opisanych okolicznościach przepisu art. 13 pkt 9 powołanej ustawy, ponieważ zakres usług wykonywanych przez Konsultanta daleko wykracza poza usługi standardowo świadczone w ramach kontraktów menedżerskich i innych umów tego typu. Zarządzanie Biurem stanowi zaledwie część obowiązków Konsultanta, natomiast większość wykonywanych przez niego w myśl Kontraktu usług, ma na celu koordynowanie działań podmiotów zaangażowanych w realizację Projektu oraz promocję Projektu i innych inicjatyw związanych z podniesieniem bezpieczeństwa powodziowego w dorzeczu Odry.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług różni się od definicji działalności gospodarczej zawartych nie tylko w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.), ale także w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz w innych ustawach podatkowych. Powyższa definicja ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ,,podatnik" wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Trzeba przyjąć, że działalnością gospodarczą jest tylko aktywność wykonywana w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług w zakresie tych czynności.

Według art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2008 r. znak ILPB1/415-616/08-5/RP wydanej na kanwie zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzono, że przychody Konsultanta powinny być zaliczone do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku Wnioskodawca wskazał, że wszelkie opracowania, raporty lub inne materiały, rysunki, oprogramowanie lub materiały w innej formie, opracowane przez Konsultanta dla Klienta w ramach przedmiotowego Kontraktu będą należeć do Klienta i pozostaną jego własnością (pkt 7 Kontraktu), a Konsultant będzie wykonywał czynności objęte Kontraktem w siedzibie Klienta, przy wykorzystaniu materiałów i sprzętu należącego do Klienta. Konsultantowi przysługuje wynagrodzenie określone w Kontrakcie stawką dzienną oraz zwrot kosztów. Wnioskodawca stwierdził ponadto, że bezpośrednią odpowiedzialność wobec osób trzecich za wszelkie czynności podejmowane w ramach jego działalności przez Konsultanta ponosi Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, którego gospodarstwem pomocniczym jest Biuro (...) i w którego imieniu Konsultant wykonuje czynności.

Z powyższych okoliczności wynika, że zlecający wykonanie czynności (Klient) oraz wykonujący zlecane czynności (Konsultant) są związani więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy nimi co do warunków wykonania czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności wobec osób trzecich. Działalność Konsultanta nie stanowi zatem samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej.

Reasumując, Konsultant nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług z uwagi na to, że w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym zachodzą określone w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług warunki wyłączające świadczenie usług z kategorii czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

W niniejszej interpretacji indywidualnej dokonano oceny stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług.

Wniosek w zakresie stanu faktycznego w podatku od towarów i usług został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej z dnia 10 listopada 2008 r. znak ILPP1/443-781/08-6/BP, natomiast w zakresie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych - w interpretacjach indywidualnych z dnia 4 listopada 2008 r. odpowiednio znak ILPB1/415-616/08-4/RP oraz znak ILPB1/415-616/08-5/RP.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje