czynności najmu (gdy umowę najmu podpisała żona Wnioskodawcy), nie podlegają opodatkowaniu u Wnioskodawcy, ponieważ nie jest on podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT z tytułu tych czynności.

sygnatura: IBPP1/443-1055/08/AZb

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

data: 2008-09-29

Wniosek ORD-IN: [ 591 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2008r. (data wpływu 23 lipca 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług przychodów z najmu części domu mieszkalnego na potrzeby szkoły - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług przychodów z najmu części domu mieszkalnego na potrzeby szkoły.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 1 stycznia 2006r. żona Wnioskodawcy podpisała umowę najmu 1/3 części domu mieszkalnego ze Szkołą Podstawową w S. na potrzeby Punktu Filialnego ww. szkoły, prowadzonego w W.

Żona Wnioskodawcy jest współwłaścicielem budynku, gdyż łączy ją z Wnioskodawcą współwłasność majątkowa, a wynajęty budynek wchodzi w skład majątku objętego wspólnością majątkową.

Żona Wnioskodawcy podpisała umowę najmu jako osoba fizyczna, gdyż nie prowadziła w tym okresie, ani nie prowadzi obecnie działalności gospodarczej, nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, na czynsz najmu nie wystawiała faktur VAT.

Dochód z tytułu najmu za lata 2006 i 2007 rozliczany był we wspólnym rozliczeniu podatkowym jako dochód żony Wnioskodawcy.

W 2008r. okazało się, że żona Wnioskodawcy nie złożyła do 20 stycznia 2006r. oświadczenia w Urzędzie Skarbowym w K., że dochody z tytułu najmu będą rozliczane tylko na nią.

Tak więc w marcu 2008r. Wnioskodawca wraz z małżonką złożyli korekty rocznych wspólnych rozliczeń podatkowych za lata 2006 i 2007 dzieląc przychody z najmu na dwie równe części - między Wnioskodawcę a żonę.

Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne i od dnia 1 maja 2006r. zrezygnował z opodatkowania VAT w formie ryczałtowej a wybrał ogólne zasady podatku VAT, spełniając wymogi art. 43 ust. 3 pkt 1, 2, 3 ustawy o VAT.

W wyniku korekty rocznych rozliczeń podatkowych za lata 2006 i 2007 Wnioskodawca uzyskał w podatku dochodowym dodatkowe przychody z tytułu najmu w wysokości połowy czynszu najmu za poszczególne lata. Tak więc były to kwoty: 3.334 zł za 2006r., 3.479 zł za 2007r.

Ponadto w roku 2006 w okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia Wnioskodawca uzyskał przychody w wysokości 3.286 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od przychodów z najmu powstałych dla Wnioskodawcy w efekcie korekt wspólnych rozliczeń za lata 2006 i 2007 powinien on odprowadzić podatek VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien on odprowadzać podatku VAT od przychodów z najmu, gdyż umowa najmu została podpisana przez żonę Wnioskodawcy a niezłożenie przez nią oświadczenia, aby dochody z najmu były rozliczane jako tylko jej dochody powodują skutek prawny tylko w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ostateczności przyjmując, że dochód z najmu jest wspólnym ich dochodem (Wnioskodawcy i jego żony) a nie małżonki Wnioskodawcy, Podatnik stoi na stanowisku, iż na potrzeby podatku VAT należałoby traktować ich jako ,,spółkę" a tym samym nie byłby to jego przychód, od którego powinien on odprowadzić VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 4 tego załącznika zostały wymienione usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe (PKWiU ex 70.20.11).

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji najem lokalu na cele użytkowe stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z małżonką jest współwłaścicielem domu mieszkalnego. Pomiędzy małżonkami istnieje wspólność majątkowa małżeńska. Żona Wnioskodawcy, jako współwłaściciel ww. budynku, podpisała w dniu 1 stycznia 2006r. umowę najmu 1/3 domu mieszkalnego ze Szkołą Podstawową w S. na potrzeby Punktu Filialnego ww. szkoły, prowadzonego w W. Dochód z tytułu najmu za lata 2006 i 2007 rozliczany był we wspólnym rozliczeniu podatkowym jako dochód żony Wnioskodawcy, która jako osoba fizyczna nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Jednakże w 2008r. okazało się, że żona Wnioskodawcy nie złożyła do 20 stycznia 2006r. oświadczenia we właściwym urzędzie skarbowym, że dochody z tytułu najmu będą rozliczane tylko na nią. W konsekwencji w marcu 2008r. Wnioskodawca wraz z małżonką złożyli korekty rocznych wspólnych rozliczeń podatkowych za lata 2006 i 2007 dzieląc przychody z najmu na dwie równe części - między Wnioskodawcę a żonę.

Jak wynika z treści przepisu art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2007r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.) przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Natomiast zgodnie z cytowanym już art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Należy stwierdzić, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ustosunkowując się więc do zapytania Wnioskodawcy, czy od przychodów z najmu powstałych dla Wnioskodawcy w efekcie korekt wspólnych rozliczeń za lata 2006 i 2007 (w związku z niezłożeniem do 20 stycznia 2006r. oświadczenia we właściwym urzędzie skarbowym o rozliczaniu dochodów z tytułu najmu tylko przez żonę) powinien on odprowadzić podatek VAT, należy zauważyć, że w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca wskazał, iż umowę najmu części domu mieszkalnego (objętego wspólnością majątkową) na potrzeby szkoły podpisała jego małżonka.

Jeżeli zatem przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej).

Tak więc w zaistniałej sytuacji skoro umowę najmu zawarł jeden z małżonków, podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu zawartej umowy najmu jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Należy w tym miejscu stwierdzić, iż złożenie oświadczenia o wyborze opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów z najmu w całości przez jednego z małżonków, bądź jego brak, nie rozstrzyga o tym, któremu z małżonków przysługuje przymiot bycia podatnikiem podatku od towarów i usług. Bowiem fakt, iż Wnioskodawca w wyniku korekty rocznych rozliczeń podatkowych w podatku dochodowym za lata 2006 i 2007 uzyskał dodatkowe przychody z tytułu najmu w wysokości połowy czynszu najmu za poszczególne lata, nie oznacza, że staje się on stroną czynności prawnej dokonanej przez drugiego małżonka.

Reasumując, czynności najmu części domu mieszkalnego na potrzeby szkoły, w sytuacji gdy przedmiotową umowę najmu podpisała żona Wnioskodawcy, nie podlegają opodatkowaniu u Wnioskodawcy, ponieważ nie jest on podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług z tytułu tych czynności.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Na marginesie niniejszej interpretacji należy zauważyć, że - jak już wcześniej zaznaczono - ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników, gdyż zgodnie z cytowanym już art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z treści wniosku nie wynika również, aby Wnioskodawca wraz z żoną zawarli umowę spółki cywilnej. Tak więc na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie mogą być oni traktowani jako ,,spółka" rozliczająca przychód z tytułu najmu.

Ponadto należy podkreślić, iż zgodnie z treścią art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Należy zatem stwierdzić, iż wydana interpretacja indywidualna została wydana w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę i stanowi rozstrzygnięcie wyłącznie dla Wnioskodawcy. Natomiast, jeżeli małżonek Wnioskodawcy zainteresowany jest otrzymaniem interpretacji indywidualnej obowiązany jest do złożenia odrębnego wniosku i przedstawienia odpowiedniego dla niego stanu faktycznego, zapytania i własnego stanowiska w sprawie oraz dokonania odrębnej opłaty.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008r. W związku z powyższym tut. organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.