Czy do rozliczenia podatku od towarów i usług (korzystania ze zwolnienia od podatku) z tytułu najmu lokalu będącego współwłasnością małżeńską zobowiązany (uprawniony) jest jeden małżonek czy oboje małżonkowie?

sygnatura: PP/443-25/07

autor: Urząd Skarbowy w Oświęcimiu

data: 2007-08-01

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm./ - Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 30.05.2007 r. (data wpływu 31.05.2007 r.) w sprawie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 maja 2007 r. do tut. organu podatkowego wpłynęło Pana pismo w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w kwestii dotyczącej uprawnienia do podmiotowego zwolnienia od podatku od towarów i usług w związku ze świadczeniem usług najmu nieruchomości.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu dokonał oceny formalnej poprawności wniosku i ustalił, że w sprawie będącej przedmiotem zapytania nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa oraz postępowanie przed sądem administracyjnym, stwierdzając tym samym brak negatywnych przesłanek do udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego na podstawie art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa

Pytanie dotyczy następującego stanu faktycznego:

Świadczy Pan usługi najmu nieruchomości, która - na zasadach ustawowej małżeńskiej wspólności majątkowej - jest współwłasnością Pana i Pańskiej żony. Z wyjaśnień zawartych w piśmie wynika, że w zakresie podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z tytułu najmu tejże nieruchomości zgłosiliście Państwo, że podatek rozliczać będzie wyłącznie Pan, przy czym wolę kontynuowania takiego sposobu rozliczenia podatku wyrażacie Państwo także w 2007 r.

Wobec przytoczonych faktów rodzą się wątpliwości czy: - podatnikiem podatku od towarów i usług uprawnionym do korzystania z podmiotowego zwolnienia od podatku jest każdy z małżonków w swojej części, - kwota limitu obrotów uprawniających do zwolnienia od podatku "dla podatnika, który ze względu na małe obroty (sprzedaż) wybrał zwolnienie i ewidencjonuje je w kwotach razem z podatkiem VAT" stanowi kwotę netto/brutto, - podatnikiem czynnym VAT w 2007 r. staje się Pan po przekroczeniu sprzedaży brutto w kwocie 96.868 zł bowiem usługi które Pan świadczy podlegają opodatkowaniu stawką w wys. 22%.

W Pana opinii zasady rozliczania podatku dochodowego z tytułu najmu nieruchomości przez małżonków pozostają bez związku z obowiązkami nałożonymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym podatnikiem podatku od towarów i usług zawsze jest każdy ze współmałżonków w swojej części, niezależnie od sposobu rozliczania podatku dochodowego. Ponadto uznał Pan, iż dopiero po przekroczeniu kwoty 96.868zł brutto z tytułu wynajmu całej nieruchomości zarówno żona jak i Pan staniecie się podatnikami podatku od towarów i usług.

Dokonując oceny prawnej stanowiska podatnika, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu stwierdza, co następuje:

W świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług /Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm./ - dalej ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Pod pojęciem działalności gospodarczej należy przy tym rozumieć, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły w celach zarobkowych.

Generalną zasadą jest, że czynności wykonywane przez podatników wymienionych w art. 15, w zakresie o jakim mowa m.in. w art. 5 ust. 1 pkt 1 tj. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Nie każdy jednak podmiot gospodarczy który spełnia kryteria podatnika podatku od towarów i usług zobowiązany jest do opodatkowywania wykonywanych czynności. Ustawodawca zwolnił bowiem od podatku tych przedsiębiorców którzy spełniają warunki określone w art. 113 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 9 ustawy o VAT a mianowicie: - podatników u których wartość sprzedaży opodatkowanej (do której zgodnie z brzmieniem art. 113 ust. 1 pkt 1 nie wlicza się kwoty podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro, - podatników rozpoczynających wykonywanie czynności określonych w art. 5 w trakcie roku podatkowego, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 (art. 113 ust. 9).

Zgodnie natomiast z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 listopada 2006 r. w sprawie określenia kwoty uprawniającej do zwolnienia od podatku od towarów i usług /Dz. U. Nr 220 poz. 1604/ wartość sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, uprawniającej do zwolnienia od podatku od towarów i usług, odpowiadającej równowartości 10 000 euro, określa się w kwocie 39 700 zł.

Jeżeli jednak wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 (a w przypadku podatników rozpoczynających wykonywanie działalności- faktyczna wartość sprzedaży, ustalona proporcjonalnie do okresu prowadzonej sprzedaży) przekroczy kwotę o jakiej mowa w ust. 1, zwolnienie wynikające z art. 113 ust. 1 pkt 1 lub ust. 9 traci moc. Utrata zwolnienia następuje z momentem przekroczenia kwoty uprawniającej do zwolnienia a nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu (art. 113 ust. 5 i ust. 10 ustawy o VAT).

Małżeństwo nie należy do żadnej kategorii wymienionej w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Dla dokonania zatem prawidłowej oceny możliwości skorzystania z uprawnienia do zwolnienia od podatku od towarów i usług przysługującego na podstawie art. 113 ustawy o VAT w Państwa konkretnej sprawie, zasadnym jest odwołanie się do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) oraz przepisów ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm). Powołane akty prawne określają bowiem status małżonków w odniesieniu do przysługujących im praw i ciążących na nich obowiązków. Zgodnie zatem z uregulowaniami zawartymi w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym istotą współwłasności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej jak i umownej jest to, iż każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bez udziałowej). Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzaniu majątkiem wspólnym, lecz każdy z nich może zarząd ten wykonywać samodzielnie z tym, że dla wykonania czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagana jest zgoda współmałżonka wyrażona w formie przewidzianej dla danej czynności prawnej art. 36 ww. Kodeksu. Zgoda taka nie oznacza, jednak iż przez jej wyrażenie drugi małżonek staje się też stroną czynności prawnej dokonanej przez pierwszego z nich i dlatego, o tym który z małżonków jest (będzie) podatnikiem podatku od towarów i usług rozstrzyga w istocie rzeczy wola tychże małżonków co do tego, który z nich określone czynności zarządu majątkiem wspólnym będzie w konkretnej sytuacji wykonywał.

Powyższe potwierdza treść art. 12 ust. 5-7 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (..), który stanowi że w przypadku najmu składnika majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa przychody określa się u każdego z małżonków proporcjonalnie do udziału (po połowie), chyba że małżonkowie złożą w określonym terminie pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodów przez jednego z nich (art. 12 ust. 5-7). Zaznaczyć w tym miejscu jednak należy iż jakkolwiek zacytowany przepis art. 12 może być pomocnym w określeniu zdolności podatkowej małżonków, nie decyduje o tym któremu z nich przysługuje przymiot bycia podatnikiem podatku od towarów i usług. Rozstrzygające znaczenie w tym zakresie ma fakt który z małżonków podpisał umowę.

W Państwa zatem konkretnym przypadku jeżeli umowę: 1.podpisaliście Państwo oboje wówczas każdy z małżonków traktowany jest (w części swojego udziału) jak podatnik któremu w 2007r. przysługuje zwolnienie od podatku ale tylko do momentu, w którym kwota uzyskanego indywidualnie przez każdego małżonka obrotu przekroczy równowartość 39.700zł, 2.podpisał jeden z małżonków to w zakresie podatku od towarów i usług podatnikiem uprawnionym do korzystania ze zwolnienia od tego podatku w 2007r. będzie tenże właśnie małżonek ale do momentu w którym wartość świadczonych przez niego usług najmu całej nieruchomości przekroczy kwotę w wys. 39.700 zł (a nie jak Pan sądzi 96.868 zł).

Podmiot wymieniony w punkcie 1 lub 2, z chwilą przekroczenia kwoty 39.700 zł staje się czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zobligowanym do naliczania i odprowadzania podatku z tytułu wykonywanych czynności, wg właściwej stawki.

Tut. organ podatkowy nadmienia jednocześnie, że podatek to publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej. Obowiązek naliczenia oraz odprowadzenia do budżetu tegoż świadczenia powstaje w momencie ściśle przepisami określonym. Zapisy dokonane w powołanych powyżej aktach prawnych wskazują, że dla podatników korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ustawy o VAT tym momentem jest uzyskanie obrotu przewyższającego kwotę wprost z przepisów wynikającą. Wysokość tej odgórnie wyznaczonej kwoty nie może więc być dowolnie przez podatnika zmieniana zależnie od jego indywidualnych potrzeb. Skoro zatem podstawową konsekwencją wyboru przez podatnika zwolnienia na podstawie art. 113 jest brak obowiązku naliczania podatku z tytułu wykonywanych czynności to błędnym jest Pana założenie, że: - podatnik zwolniony podmiotowo od podatku ewidencjonuje uzyskany obrót w kwotach zawierających podatek, - określona przepisami wysokość kwoty uprawniającej do korzystania z podmiotowego zwolnienia ulega podwyższeniu o wartość podatku i na 2007 r. wynosi 48.434 zł.

W takim bowiem przypadku kwoty, które Pan określa mianem podatku w rzeczywistości tym podatkiem nie są i stanowią jedynie jego teoretyczną wartość, która z praktycznego punktu widzenia nie ma znaczenia dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług.

Odnosząc przytoczony stan prawny do zawartych w piśmie faktów uznano że przedstawione przez Pana własne stanowisko w sprawie jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę. Stosownie do art. 14b § 1 i § 2 ustawy jw. - interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5.

Na niniejsze postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Oświęcimiu w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia (art.14a § 4, art. 236 § 2 u.O.p.).