Money.plFirmaAkty prawneInterpretacje podatkowe

decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego

Czy otrzymane kwoty od samoistnego posiadacza za bezumowne korzystanie z nieruchomości podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych?

sygnatura: BI/4117-0035/06

autor: Izba Skarbowa w Gdańsku

data: 2006-06-22

słowa kluczowe:odszkodowania, posiadacz samoistny, zwolnienia przedmiotowe, źródła przychodu

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia ........, na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdyni z dnia 31 marca 2006r. Nr III-1/415-8/06 dotyczące interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

  • uznając, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie utrzymuje się w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

U z a s a d n i e n i e

Pismem z dnia 27 stycznia 2006r. (data wpływu do Urzędu Skarbowego 30.01.2006r.) Podatniczka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie wyroku sądowego na rzecz Podatniczki będącej współwłaścicielką nieruchomości zasądzono kwoty należne (wynagrodzenie wraz z ustawowymi odsetkami) za korzystanie przez samoistnego posiadacza w złej wierze z nieruchomości w sposób bezumowny. Przedmiotowe wynagrodzenie wraz z odsetkami Podatniczka otrzymała w 2005r. Dochody te będzie otrzymywać również w 2006r.

W związku powyższym powstała wątpliwość czy kwoty otrzymane od samoistnego posiadacza za bezumowne korzystanie z nieruchomości podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Podatniczki - otrzymane dochody są zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lub pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 31 marca 2006r. Nr III-1/415-8/06 Naczelnik Urzędu Skarbowego w sentencji stwierdził, że stanowisko przedstawione we wniosku nie jest prawidłowe. W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia wskazał, iż wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest roszczeniem rozliczeniowym. Obejmuje ono to wszystko co uzyskałby właściciel gdyby rzecz wynajął bądź wydzierżawił albo oddał do odpłatnego korzystania. Z tych względów brak jest podstaw do zaliczenia wypłaconych kwot do odszkodowań, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy z dnia 26.07.1991r. Wynagrodzenia te kwalifikowane są do innych źródeł i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podatniczka korzystając z przysługującego jej prawa wniosła zażalenie, w którym wskazała, iż nie podziela stanowiska, że otrzymana kwota nie jest odszkodowaniem. Ponadto nie zgadza się z tezą, że wynagrodzenie obejmuje to wszystko co uzyskałby właściciel gdyby rzecz wynajął bądź wydzierżawił albo oddał do odpłatnego korzystania.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

  1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
  4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
  5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,
  7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

W myśl natomiast postanowień art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

  1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
  2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z powołanych uregulowań prawnych wynika jednoznacznie, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, bądź wyroków lub ugód sądowych, z wyjątkiem odszkodowań wyraźnie wyłączonych ze zwolnienia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Podatniczka na podstawie wyroku sądowego otrzymuje od samoistnego posiadacza w złej wierze wynagrodzenie wraz z ustawowymi odsetkami. Wynagrodzenie to stanowi (zgodnie z wyrokiem Sądu) efektywny miesięczny dochód brutto za bezumowne korzystanie z nieruchomości rozumiany jako wielkość miesięcznego czynszu najmu jaki Podatniczka mogłaby osiągnąć wynajmując część działającego na jej nieruchomości zakładu pomniejszonego o wydatki operacyjne (w szczególności wydatki w postaci podatku od budynków, podatku od gruntu związanego z działalnością gospodarczą, ubezpieczenia budynków, nakłady na konserwację i bieżące nakłady oraz koszty zarządzania), które powinien ponosić właściciel - wynajmujący nieruchomość w przeliczeniu na jeden miesiąc.

Podstawą prawną zaś do dochodzenia przez Podatniczkę wynagrodzenia wraz z ustawowymi odsetkami stanowiły przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz.93 z późn. zm). Art. 225 K.c. stanowi, iż obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy.

Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Przy czym, od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (art. 224 § 2 K.c.).

Z powyższych uregulowań wynika jednoznacznie, iż wynagrodzenie otrzymane przez Podatniczkę od samoistnego posiadacza na postawie wyroku sądowego za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest roszczeniem rozliczeniowym i nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy z dnia 26.07.1991r. Jednocześnie należy wskazać, iż katalog zwolnień zawarty w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje również odsetek od przedmiotowych wynagrodzeń.

Wobec tego Naczelnik Urzędu Skarbowego słusznie kwoty wypłacone Podatniczce z w/w tytułu zakwalifikował do przychodów "z innych źródeł", o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26.07.1991r.

W tym stanie faktycznym i prawnym argumenty Podatniczki zawarte w zażaleniu pozostają bez wpływu na stanowisko zajęte przez organ I instancji. Na marginesie zauważa się, że zarzut Podatniczki, iż "przyjęta teza, że otrzymana (...) kwota obejmuje to wszystko co uzyskałby właściciel gdyby rzecz wynajął bądź wydzierżawił albo oddał do odpłatnego użytkowania nie oddaje całej prawdy" - przeczy stanowi faktycznemu przedstawionemu w niniejszej sprawie, a przede wszystkim zapisom zawartym w wyroku sądu będącego organem kompetencyjnym do przyznania stronie tego wynagrodzenia.

WYSZUKIWARKA

NAJPOPULARNIEJSZE PROBLEMY