Podatnik zawarł w formie aktu notarialnego umowę, w wyniku której przeniósł własność nieruchomości (lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębna nieruchomość), celem zwolnienia się z obowiązku zwrotu kwoty pożyczki, którą zobowiązany był zwrócić do dnia 20.10.2000 r. Następnie w dniu 12 kwietnia 2002 r. zawarł kolejną umowę, w wyniku której odkupił przedmiotową nieruchomość od jej nabywców, na których uprzednio przeniósł własność nieruchomości.
czy w związku z powyższym czynność przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia się z długu nie skutkuje powstaniem zobowiązania podatkowego od przychodu ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stanie prawnym obowiązującym w dacie dokonania czynności?

sygnatura: PB-2.35-4150-12/05/P

autor: Izba Skarbowa w Szczecinie

data: 2005-08-12

Na podstawie art. 14 b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz art. 10 ust. 1 pkt 8, art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a, art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie po wszczęciu z urzędu postanowieniem z dnia 17 czerwca 2005 r. znak: PB-2.35-4150-12/05/P postępowania w celu zmiany postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie z dnia 15 marca 2005 r. znak: I.US.PB-4/415/22/SN/2005, stanowiącego interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów w podatku dochodowym od osób fizycznych, dokonuje jego zmiany, uznaje stanowisko przedstawione przez podatnika za niezgodne z prawem.

Postanowieniem z dnia 15 marca 2005 r. znak: I.US.PB-4/415/22/SN/2005 Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie udzielił, zgodnie z art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Podstawą wydania powołanego wyżej postanowienia był wniosek podatnika złożony w dniu 8 lutego 2005 r. W przedmiotowym wniosku podatnik przedstawił stan faktyczny z którego wynika, że w dniu 24 października 2000 r. zawarł w formie aktu notarialnego umowę, w wyniku której przeniósł własność nieruchomości (lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębna nieruchomość), celem zwolnienia się z obowiązku zwrotu kwoty pożyczki, którą zobowiązany był zwrócić do dnia 20.10.2000 r. Następnie w dniu 12 kwietnia 2002 r. zawarł kolejną umowę, w wyniku której odkupił przedmiotową nieruchomość od jej nabywców, na których uprzednio przeniósł własność nieruchomości.

Na tle opisanego stanu faktycznego sformułował stanowisko, iż czynność przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia się z długu nie skutkuje powstaniem zobowiązania podatkowego od przychodu ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stanie prawnym obowiązującym w dacie dokonania czynności.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie, mając na uwadze tak przedstawiony stan faktyczny podzielił stanowisko podatnika i stwierdził, że w jego ramach biorąc pod uwagę obowiązujący w dacie zaistnienia opisanego zdarzenia stan prawny, stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę jest prawidłowe powołując art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), organ podatkowy pierwszej instancji wskazał, że w brzmieniu obowiązującym w 2000 r., zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, źródłem przychodu jest sprzedaż lub zamiana między innymi nieruchomości - jeżeli sprzedaż lub zamiana nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. W konsekwencji tego uznał, że przeniesienie własności nieruchomości w celu zwolnienia z długu nie stanowi przychodu w rozumieniu wyżej powołanego przepisu.

W dniu 17 marca 2005 r. Podatnik otrzymał postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie z dnia 15 marca 2005 r. znak: I.US.PB-4/415/22/SN/2005, zawierające prawidłowe pouczenie o przysługującym mu prawie do złożenia zażalenia.

Podatnik nie skorzystał z przysługującego mu prawa do złożenia zażalenia, zatem postanowienie niniejsze stało się ostateczne.

Po zapoznaniu się ze stanem faktycznym i prawnym sprawy, a w szczególności z postanowieniem Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie z dnia 15 marca 2005 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie, na podstawie art. 165 § 1 i § 2 w związku z art. 14 b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) postanowieniem z dnia 17 czerwca 2005 r. wszczął z urzędu postępowanie w celu jego zmiany.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej, udzielona w formie postanowienia interpretacja w sposób o którym mowa w pkt 2 § 5 ust. 14 narusza prawo, co oznacza, że zaszła podstawa by zostało zmienione.

Uznając zatem, iż weryfikowane z urzędu postanowienie narusza w stopniu powodującym konieczność jego zmiany przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności art. 9 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 8, i art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zauważa co następuje.

Z przedstawionego stanu sprawy wynika, że Podatnik na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 24.10.2000 r. przeniósł własność nieruchomości na rzecz Państwa X w celu zwolnienia się z obowiązku zwrotu pożyczonej kwoty 100.000,00 zł, której termin zwrotu upłynął w dniu 20.10.2000 r. Z przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego wynika jednocześnie, że obowiązek zawarcia umowy przeniesienia własności nieruchomości nie wynikał z umowy zawartej w sprawie udzielenia pożyczki (zabezpieczenie na nieruchomości), jedynie strony dobrowolnie ustaliły, że dojdzie do przeniesienia własności nieruchomości, która odpowiada wysokości udzielonej pożyczki przez co nastąpi zwolnienie z obowiązku zwrotu wskazanej kwoty. Jak przedstawiono w § 4 i § 7 umowy zobowiązania wynikającego z udzielonej pożyczki stanowi równowartość tej nieruchomości.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie, stanowisko Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie zawarte w postanowieniu z dnia 15 marca 2005 r. wydanym w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, potwierdzające stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2005 r., że do czynności przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia z długu wynikającego z umowy pożyczki, nie ma zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nie odpowiada stanowi faktycznemu i prawnemu przedstawionemu przez podatnika. Urząd ocenę swą oparł, przyjmując za podatnikiem, że umowa jaką zawarł to umowa "przeniesienia własności nieruchomości celem zwolnienia z długu". Z przedstawionego przez podatnika w piśmie z dnia 8 lutego 2005 r stanu faktycznego jak i umowy z dnia 24.10.2000 r. wynika, że celem zawarcia umowy było skompensowanie wcześniej udzielonej pożyczki, która nie została zwrócona w terminie. Z umów tych, nie wynikał obowiązek przeniesienia własności nieruchomości celem zwolnienia z długu. W ocenie organu drugiej instancji, stwierdzenie w umowie, że wartość nieruchomości odpowiada wysokości długu oznacza, że stanowiła cenę tej nieruchomości. Nie ma znaczenia to w jakiej formie cena ta została zapłacona. Zatem stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zapłatę ceny sprzedaży można określić nie tylko w pieniądzu lecz również przez inne określenie wartości, w tym między innymi poprzez zwolnienie z długu, czy też przez potrącenie wymagalnych wierzytelności. Taki sposób rozliczenia się nie pozbawia zawartej umowy tego elementu, jakim jest określenie ceny. Takie stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie między innymi w wyrokach: z dnia 2.04.1997 r., sygn. akt S.A./Gd 2258/95, LEX nr 30588, 18.05.1999 r. sygn. akt III S.A. 7/98, LEX nr 38974.

Za taką ocenią przemawia również stan faktyczny sprawy przedstawiony przez podatnika w piśmie, z którego wynika, że podatnik w dniu 12.04.2002 r. zawarł kolejną umowę, na podstawie której odkupił przedmiotową nieruchomość.

W świetle powyższego przychód ze sprzedaży w dniu 24.10.2000 r. nieruchomości, przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód ten jednak z uwagi na to, że podatnik w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży poniósł wydatki na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega zwolnieniu na podstawie powołanego wyżej przepisu.

Reasumując, Dyrektor Izby Skarbowej W Szczecinie stwierdza, iż stanowisko podatnika wyrażone we wniosku z dnia 8 lutego 2005 r. oraz potwierdzone przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Szczecinie w postanowieniu z dnia 15 marca 2005 r. znak: I.US.PB-4/415/22/SN/2005, że przychód ze sprzedaży nieruchomości w dniu 24.10.2000 r. nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie odpowiada stanowi faktycznemu i prawnemu. Przychód ten stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, który jednak podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy, z uwagi na spełnienie warunków uprawniających do zwolnienia tego przychodu, przez wydatkowanie tego przychodu, w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży, na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i prawny, Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie orzeka jak w sentencji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna.

Na decyzję przysługuje skarga, którą wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, na podstawie art. 3 w związku z art. 53 § 1 i art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) w terminie 30 dni od daty jej doręczenia. Skarga, zgodnie z art. 47 § ww. ustawy, winna być złożona w dwóch egzemplarzach.