Wspólnota Mieszkaniowa zwróciła się z zapytaniem czy jako jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych powinna od dokonanej wpłaty na fundusz remontowy zapłacić podatek dochodowy od kwoty wpłaty dokonanej przez Gminę K oraz właścicieli lokalu nr.?
sygnatura: DPO-1.15-423-43/07
autor: Izba Skarbowa w Szczecinie Ośrodek Zamiejscowy w Koszalinie
data: 2007-08-13
| słowa kluczowe: | fundusz remontowy, gospodarowanie zasobami mieszkaniowymi, przychód, wspólnota mieszkaniowa, zwolnienia przedmiotowe |
Na podstawie art. 14b § 5 pkt I ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2007 r., w związku z art. 4 ustawy z dnia 16.11.2006 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1590), Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie po rozpatrzeniu zażalenia Wspólnoty Mieszkaniowej w K z dnia 19.06.2007 r., uchyla postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie z dnia 12.06.2007 r. znak: PDP-423/16/07 w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.
Wnioskiem z dnia 14.05.2007 r. Wspólnota Mieszkaniowa w K zwróciła się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynikało, iż Wspólnota Mieszkaniowa w K obejmuje budynek, który składa się z czterech kondygnacji naziemnych oraz jednej podziemnej, z trzech klatek, w których mieszczą się 33 lokale mieszkalne, w tym jeden lokal mieszkalny, w którym wyodrębniono własność oraz 32 lokale mieszkalne zajmowane na podstawie tytułu najmu od Urzędu Miejskiego w K.
Ponadto w budynku znajduję się pięć lokali usługowych, z czego dwa stanowią odrębną własność. Wspólnota Mieszkaniowa postanowiła dwoma uchwałami wyłączyć z części nieruchomości wspólnej strych o łącznej powierzchni 54,84 m2 przylegający do lokalu nr oraz (dotychczas strych był używany przez wszystkich członków wspólnoty mieszkańców klatki nr), i dołączyć do lokalu niewyodrębnionego nr stanowiącego własność Gminy K oraz do lokalu, którego własność jest wyodrębniona tj. nr, do wyłącznego korzystania. W ten sposób lokale te zwiększą swoją powierzchnię i w związku z tym właściciele ponosić będą od dnia fizycznego i prawnego połączenia większe opłaty z tytułu kosztów zarządu nieruchomością wspólną. W zamian za udzielenie zgody Wspólnota otrzyma od Gminy K oraz od właścicieli lokalu wpłatę na fundusz remontowy w wysokości 38.770,00 zł.
Zdaniem podatnika zgodnie z art. 17 ust. l pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), połączenie fizyczne powierzchni strychu z lokalami mieszkalnymi mieści się w pojęciu ?gospodarka zasobami mieszkaniowymi", gdyż zarówno strych jak i lokale mieszkalne stanowią zasób mieszkaniowy, a gospodarowanie nimi przez odłączenie lub połączenie fizyczne i prawne stanowi w myśl przywołanego przepisu gospodarkę zasobami mieszkaniowymi wolne od podatku. W związku z tym jeśli dochód uzyskany przez Wspólnotę z tytułu wpłat zostanie przeznaczony na fundusz remontowy, z którego Wspólnota następnie dokona remontu części wspólnych, Wspólnota w tym przypadku nie będzie musiała naliczyć podatku dochodowego od osób prawnych od kwoty przysporzenia na j ej rzecz.
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie wydając postanowienie znak: PDP-423/16/07 uznał stanowisko Wspólnoty za niezgodne z prawem. W ocenie organu podatkowego I instancji ?dochód uzyskany przez Wspólnotę Mieszkaniową z udzielenia zgody na wyłączenie z części nieruchomości wspólnej strychu oraz dołączenie go do lokalu niewyodrębnionego nr stanowiącego własność Gminy K oraz do lokalu, którego własność jest wyodrębniona tj. nr do wyłącznego korzystania" jest bowiem dochodem z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi - uznano go za dochód ze sprzedaży składników majątku wspólnoty mieszkaniowej - i jako taki, nie będzie podlegał zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. l pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Niezgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem Wspólnota Mieszkaniowa w K, złożyła zażalenie na postanowienie znak PDP-423/16/07 stwierdzając, iż stanowisko Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie jest nieprawidłowe i jednocześnie wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia oraz orzeczenie, że od dokonanej wpłaty na fundusz remontowy przez Gminę K oraz właścicieli lokalu nr. Wspólnota nie powinna zapłacić podatku dochodowego, gdyż będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. I pkt 44 ustawy podatkowej.
Uzasadniając swoje zażalenie Wspólnota podnosi, iż organ podatkowy I instancji dokonał błędnej wykładni art. 17 ust. I pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niewłaściwie zastosował ten przepis w stosunku do sytuacji faktycznej wskazanej we wniosku. Jednocześnie Wspólnota Mieszkaniowa ponownie przedstawia swoje stanowisko, z którego wynika, że jej członkowie postanowili dwoma uchwałami wyłączyć z części nieruchomości wspólnej powierzchnie strychowe przylegające do lokali nr oraz - dotychczas używane przez wszystkich członków wspólnoty, mieszkańców klatki nr - i dołączyć je do lokalu nie wyodrębnionego nr stanowiącego własność Gminy K oraz do lokalu, którego własność jest wyodrębniona tj. nr, do wyłącznego korzystania. W ten sposób lokale te zwiększą swóją powierzchnię i w związku z tym właściciele ponosić będą od dnia fizycznego i prawnego połączenia większe opłaty z tytułu kosztów zarządu nieruchomością wspólną. W zamian za udzielenie zgody Wspólnota otrzyma od Gminy K oraz od właścicieli lokalu wpłatę na fundusz remontowy w wysokości 38.770,00 zł. Wobec braku definicji ustawowej pojęcia "gospodarka zasobami mieszkaniowymi" przy interpretacji tego sformułowania kierować się trzeba dostępnymi wyjaśnieniami zawartymi w literaturze oraz w pismach Ministerstwa Finansów. Zgodnie z pismem Ministerstwa Finansów z dnia 22.12.2006 r. znak DD6-8213-4381WK106/339/391 powierzchnia strychu przed połączeniem, jak i po połączeniu, jest zaliczana do zasobów mieszkaniowych, gdyż stanowi część budynku mieszkalnego. Wszelkie przychody uzyskane przez Wspólnotę z tytułu czynności prawnych mających za przedmiot część nieruchomości wspólnej, zawierane między wspólnotą a jej członkami, jeśli tylko skutek tych czynności polega na zwiększeniu lub zmniejszeniu się powierzchni mieszkalnych lokali, należy traktować jako "gospodarkę zasobami mieszkaniowymi", ponieważ nie jest to inna działalność gospodarcza. Trzeba bowiem pamiętać, iż wspólnota mieszkaniowa nie posiada własności nieruchomości odrębnej od własności jej członków. Właścicielami strychu są poszczególni członkowie wspólnoty mając współwłasność w częściach ułamkowych. Czynności rozporządzające dotyczące takich części budynków mogą być różne i podejmowane są na podstawie art. 22 ust. 3 pkt 4,5,5a,6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali. Traktowanie takich czynności jako inną działalność gospodarczą niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi prowadziłoby do uznania za podlegające opodatkowaniu wszystkich tych wymienionych w ustawie czynności, a przecież ustawa o własności lokali wyraźnie stanowi w art. 12 ust. 2, iż takie pożytki z nieruchomości służą pokrywaniu wydatków związanych z jej utrzymaniem i dlatego celem takich czynności jest utrzymanie nieruchomości wspólnej i zarządzanie nią, w ten sposób bowiem zgodnie z ustawą o własności lokali prowadzi się właśnie gospodarkę zasobami mieszkaniowymi. W żadnym razie nie można uzyskanych pożytków z czynności połączenia strychu z jednym lub dwoma lokalami mieszkalnymi przyrównywać do przychodów z wynajmu np. powierzchni budynku na reklamy czy miejsc na dachu pod maszty antenowe telefonii komórkowej. Przedstawiona w postanowieniu argumentacja prawna zdaniem Wspólnoty w żaden sposób nie wyjaśnia z jakich powodów należy traktować taką czynność jako "inną działalność gospodarczą niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi". W tym stanie rzeczy strona uważa, iż zażalenie jest uzasadnione i konieczne dla ochrony interesu prawnego Wspólnoty Mieszkaniowej.
Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie po dokonaniu analizy zażalenia Wspólnoty Mieszkaniowej oraz stanowiska przedstawionego w postanowieniu Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie z dnia 12.06.2007 r. znak PDP-423-16/07 zważył, co następuje:
Podmiot żądający udzielenia interpretacji ma obowiązek wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego sprawy (art. 14a § 2 Ordynacji podatkowej). Stan faktyczny w tym przypadku należy rozumieć jako pewien zbiór faktów, składających się na sprawę interpretacyjną, faktem zaś jest ?to co zaszło lub zachodzi w rzeczywistości;
Natomiast przedstawienie stanu faktycznego w sposób wyczerpujący, to przedstawienie jakiegoś zagadnienia wszechstronnie, dogłębnie, szczegółowo, w sposób gruntowny i dokładny, a zatem tak aby wnioskodawca mógł zająć stanowisko w stosunku do prezentowanego stanu rzeczy, zaś organ podatkowy - na tej podstawie udzielić jednoznacznej i wyczerpującej odpowiedzi.
Wnioskodawca może ale nie musi, wskazać przepisy, których problem dotyczy. Przy czym stanowisko w sprawie, o ile nie powołuje się na konkretne przepisy, winno być sformułowane w taki sposób, by organ podatkowy mógł w sposób jednoznaczny zidentyfikować obszar prawny, którego dotyczy zapytanie.
Po wpłynięciu wniosku zostaje on poddany weryfikacji pod kątem spełniania określonych przez prawo wymogów wstępnych (formalnych). W przypadku gdy wniosek wykazuje braki - np. brak wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego, brak stanowiska w sprawie, organ podatkowy powinien wezwać wnioskodawcę do usunięcia tych braków w terminie 7 dni od daty doręczenia tego wezwania (art. 14a § 5 Ordynacji podatkowej w związku z art. 169 § I i 2 Ordynacji podatkowej). Obowiązek organu podatkowego uzupełnienia braków w przedstawionym stanie faktycznym, wynika z obowiązku udzielenia jednoznacznej odpowiedzi. Pomyślne przejście wyżej opisanej procedury skutkuje obowiązkiem organu merytorycznego ustosunkowania się do wniosku.
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie postanowienie organu podatkowego I instancji zawierające interpretację może być uznane za naruszające prawo wtedy, gdy jest niezgodne m.in. z przepisami normującymi wydawanie interpretacji.
Dokonując kontroli zaskarżonego rozstrzygnięcia oraz prowadzonego przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie postępowania organ odwoławczy stwierdził naruszenia prawa skutkujące koniecznością wyeliminowania postanowienia znak: PDP-423-16/07 z dnia 12.06.2007 r. z obrotu prawnego.
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie ww. interpretacja nie przystaje do przedstawionego przez stronę stanu faktycznego. Organ podatkowy I instancji w sposób dowolny stwierdził, że cyt: ?dochód uzyskany przez Wspólnotę Mieszkaniową z udzielenia zgody za wyłączenie z części nieruchomości wspólnej strychu oraz dołączenie go do lokalu niewyodrębnionego nr stanowiącego własność Gminy K oraz do lokalu, którego własność jest wyodrębniona tj. nr do wyłącznego korzystania" nie stanowi dochodu z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i bezpodstawnie uznał, iż wpłata środków finansowych na fundusz remontowy wspólnoty będzie stanowiła przychód ze sprzedaży składników majątku wspólnoty mieszkaniowej. Dlatego w tym zakresie zgodzić się trzeba ze stanowiskiem Strony, iż przedstawiona w zaskarżonym postanowieniu argumentacja prawna, w żaden sposób nie wyjaśnia z jakich powodów należy traktować ww. czynność jako "inną działalność gospodarczą niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi".
Stwierdzić należy, iż wspólnota mieszkaniowa nie posiada własności nieruchomości odrębnej od własności jej członków, a właścicielami strychu są poszczególni członkowie wspólnoty mający do niego prawo współwłasność w częściach ułamkowych. Trudno jest więc uznać, że członkowie wspólnoty sami sobie sprzedali składnik majątku wspólnego jakim jest strych, którego jednocześnie byli właścicielami. Tym samym nie można zgodzić się ze stanowiskiem Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie, że wpłata środków finansowych na fundusz remontowy wspólnoty przez jej członków, będzie stanowiła przychód ze sprzedaży składników majątku wspólnoty mieszkaniowej
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie czynności podjęte przez członków Wspólnoty Mieszkaniowej w K, polegające na wyłączeniu z części nieruchomości wspólnej strychu oraz dołączenie go do dwóch lokali mieszkalnych, mają bardziej charakter umowy dotyczącej zniesienia współwłasności części wspólnych nieruchomości, w zamian za wpłatę dokonaną przez dwóch członków wspólnoty, na rzecz całej Wspólnoty Mieszkaniowej. Umowa ta jako czynność cywilnoprawna mogłaby stanowić przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. I ust. I pkt I lit. f ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68 poz. 450). Pod tym też kątem mogłyby być analizowane skutki prawnopodatkowe tej czynności w odniesieniu do Wspólnoty Mieszkaniowej jako całości, jak i do poszczególnych jej członków. Za tym stanowiskiem przemawia również fakt, iż zgodnie z art. 22 ust. 3 pkt 4,5,5a,6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali, członkowie wspólnoty, w drodze uchwały mogą wyrazić zgodę na dokonanie takich czynności jak:
Organ podatkowy I instancji przed wydaniem zaskarżonego postanowienia nie analizował jednak uchwał podjętych przez Wspólnotę Mieszkaniową w K pod względem ich skutków dla struktury współwłasności części wspólnych nieruchomości, a co za tym idzie nie brał także pod uwagę ich skutków podatkowych dla Wspólnoty Mieszkaniowej jako całości, jak i poszczególnych właścicieli lokali z osobna. Nie wzywał także Strony do złożenia wyjaśnień w tym zakresie, tylko w oparciu o nieprecyzyjnie ustalony stan faktyczny, dowolnie zakwalifikował dokonaną czynność jako sprzedaż składników majątku wspólnoty mieszkaniowej, a wpłaty dokonane przez członków tej wspólnoty na fundusz remontowy uznał za przychód z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
Tymczasem pamiętać należy, że obowiązkiem organu podatkowego jest, stosownie do art. 14b ust. 5 w związku z art. 169 ustawy Ordynacja podatkowa, wezwać stronę do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego co do którego konkretyzuje się zapytanie. Ustalenia w tym zakresie tj. z jakim stanem faktycznym mamy do czynienia pozwalają bowiem na wypełnienie powinności organu tzn. udzielania jednoznacznej i nie budzącej wątpliwości odpowiedzi. Organ podatkowy nie może udzielając interpretacji, domniemywać elementów stanu faktycznego, a tym bardziej nie wzywając do jego uzupełnienia oprzeć interpretacji na jednej z możliwych wersji stanu faktycznego. W tej sytuacji ww. interpretację Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie i wyrażony pogląd, iż omawiane czynności stanowią cyt: "inną działalność gospodarczą niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi", uznać należy za wyprowadzony w sposób dowolny.
Dlatego orzeczono jak w sentencji.
Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.
Decyzja niniejsza jest ostateczna.