dot. wypłaconego odszkodowania z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu. Zdaniem Spółki dotyczy ono bezpośrednio przychodu otrzymanego z tytułu odszkodowania za rozwiązanie umowy dystrybucyjnej, a zatem będzie stanowić koszt podatkowy w lutym 2006 r.
sygnatura: 1401/PD-4230Z-64/06/KST
autor: Izba Skarbowa w Warszawie
data: 2006-07-26
| słowa kluczowe: | cel wydatku, odstąpienie od umowy, odszkodowania, rozwiązanie umowy, umowa najmu, zaprzestanie działalności, zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej, związek przyczynowo-skutkowy, związek z przychodem |
D E C Y Z J A
Na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 i art. 239 w związku z art. 14b § 5 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 24.05.2006 r. Sp. z o.o. "N" w likwidacji - reprezentowanej przez Panią (...) - na postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 18.05.2006 r. Nr 1471/DPD2/423-37/06/AB w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika
o r z e k a
- odmówić zmiany postanowienia organu pierwszej instancji.
Uzasadnienie
Spółka w dniu 02.03.2006 r. wystąpiła do Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z wnioskiem o udzielenie pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego. Spółka zajmowała się hurtową sprzedażą na rynku polskim samochodów oraz części zamiennych i akcesoriów marki "X", które nabywała od belgijskiej firmy "Y", dystrybutora tej marki na Europę.
Ponieważ umowa dystrybucyjna została wypowiedziana przez producenta ze skutkiem na 31.12.2005 r., na mocy odrębnej umowy firma belgijska za wypowiedzenie przedmiotowej umowy dystrybucyjnej zobowiązała się wypłacić Spółce odszkodowanie w kwocie 3.065.000,00 EURO z przeznaczeniem na pokrycie kosztów związanych z zamknięciem działalności i likwidacją Spółki. Odszkodowanie zostało wypłacone w lutym 2006 r. i zaliczone przez Spółkę do przychodów podatkowych tego miesiąca.
Pewne koszty związane bezpośrednio z zakończeniem działalności zostały poniesione przez Spółkę już w grudniu 2005 r. Za uzyskanie zgody na wcześniejsze wypowiedzenie przez Spółkę umowy najmu powierzchni biurowych i magazynowych wypłacono wynajmującemu w grudniu 2005 r. wynegocjowane odszkodowanie umowne w wysokości 358.410,00 EURO, którego Spółka nie zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów 2005 r.
Zdaniem Spółki wypłacone odszkodowanie z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu dotyczy bezpośrednio przychodu otrzymanego z tytułu odszkodowania za rozwiązanie umowy dystrybucyjnej, a zatem będzie stanowić koszt podatkowy w lutym 2006 r.
Postanowieniem z dnia 18.05.2006 r. Nr 1471/DPD2/423-37/06/AB Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego uznał stanowisko przedstawione przez Spółkę za nieprawidłowe.
Zdaniem organu podatkowego przedmiotowe odszkodowanie jest sposobem naprawienia szkody powstałej na skutek przedterminowego rozwiązania umowy najmu. Odszkodowanie wypłacone w związku z odstąpieniem od umowy nie występuje w związku przyczynowym z uzyskiwanymi przez Spółkę przychodami i dlatego nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o pdop. Wbrew twierdzeniom Spółki brak jest związku przedmiotowego odszkodowania z przychodem uzyskanym w związku z rozwiązaniem umowy dystrybucyjnej. Kwota wypłaconego odszkodowania pozostawała bez wpływu na fakt otrzymania odszkodowania od dystrybutora z tytułu rozwiązania umowy dystrybucyjnej, jak również na jego wysokość.
Na powyższe postanowienie Spółka złożyła w dniu 24.05.2006 r. zażalenie, w którym nie zgadza się ze stanowiskiem organu podatkowego zarówno co do oceny przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, jak i jego kwalifikacji podatkowej.
Umowa dystrybucyjna została wypowiedziana ze skutkiem na 31.12.2005 r., a umowa odszkodowawcza z "Y" została zawarta dnia 01.04.2005 r.. Strony zgodziły sie na wypłatę ryczałtowego odszkodowania dla Spółki w kwocie 3.065.000,00 EUR z przeznaczeniem na pokrycie kosztów związanych z zamknięciem działalności i planowaną likwidacją Spółki, w tym w szczególności na pokrycie kosztów wypowiedzenia umów najmu biura i magazynu. Wypłata odszkodowania dla Spółki nastąpiła w ustalonym terminie tj. w dniu 28.02.2006 r.
Kwota wypłaconego odszkodowania za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu pozostała w bezpośrednim związku z osiągniętym przychodem, gdyż w umowie odszkodowawczej zostały enumeratywnie wymienione koszty związane z wypowiedzeniem umowy najmu biura i magazynu. Wypłata przez Spółkę odszkodowania dla wynajmującego nastąpiła w grudniu 2005 r., a Spółka osiągneła przychód z odszkodowania w lutym 2006 r.
Zdaniem Spółki odszkodowanie wypłacone wynajmującemu pozostawało w bezpośrednim związku z odszkodowaniem, które miała otrzymać Spółka z tytułu rozwiązania umowy dystrybucyjnej w lutym 2006 r. i dlatego koszt wypłaconego odszkodowania nie mógł stanowić kosztu podatkowego 2005 r.
W stanie faktycznym objętym wnioskiem istnienie związku przyczynowo-skutkowego jest oczywiste i bezprośrednie, a w katalogu wyłączeń wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 22 nie ma mowy o odszkodowaniach za odstąpienie od umowy. Zatem o zaliczeniu tego wydatku do kosztów decyduje jego związek z osiagniętym przychodem, a ten był w przedmiotowej sprawie bezpośredni, gdyż warunkował osiągnięcie przychodu podatkowego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza co następuje:
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1.
W przedmiotowej sprawie w świetle powyższego przepisu dla zaliczenia odszkodowania za wcześniejsze odstąpienie od umowy najmu do kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest wykazanie istnienia między tym kosztem, a przychodem bezpośredniego lub pośredniego związku przyczynowo-skutkowego.
Spółka prowadziła działalność gospodarczą polegającą na hurtowej sprzedaży samochodów, części zamiennnych i akcesoriów firmy "XY" i w związku z tą działalnością wynajmowała powierzchnie biurowe i magazynowe.
Jak wynika z wyjaśnień Spółki umowa najmu zawarta była na czas określony do dnia 30.06.2009 r., bez możliwości jej wypowiedzenia, co oznacza, iż po wypowiedzeniu umowy dystrybucyjnej Spółka w okresie od 01.01.2006 r. do 30.06.2009 r. musiałaby w dalszym ciągu ponosić koszty wynajmu. Wynegocjowanie przez Spółkę zgody wynajmującego na wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu miało więc w rzeczywistości na celu zapobieżenie stracie, która wynikłaby w przypadku konieczności kontynuowania umowy najmu.
Odstąpienie przez Spółkę od umowy i poniesienie z tego tytułu kosztów w postaci odszkodowania dla wynajmującego nie może być uznane za działanie w celu osiągnięcia przychodu. Zapobieżenie lub zmniejszenie straty nie mieści się w pojęciu podatkowej definicji przychodu, co oznacza, iż związane z tym wydatki nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu.
Ponieważ odstąpienie od umowy najmu nie pozostaje w związku przyczynowym z przychodem z tytułu wypowiedzenia umowy dystrybucyjnej, a tym samym w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o pdop odszkodowanie dla wynajmującego nie może być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Powyższe stanowisko zgodne jest z dotychczasową linią orzecznictwa przedstawioną m.in. w wyroku NSA z dnia 26.03.2003 r. (sygn. akt I SA/Gd 790/00).
Ponoszenie ryzyka i odpowiedzialności z tytułu zawieranych umów musi być uwzględniane przez każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą i nie ma podstaw do przerzucania na Skarb Państwa negatywnych konsekwencji odstąpienia od zawartych umów.
W związku z powyższym orzeczono jak na wstępie.