jak określić wysokość zadłużenia w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
sygnatura: 1401/PD-4230Z-108/05/EP
autor: Izba Skarbowa w Warszawie
data: 2006-01-30
słowa kluczowe: | limit, niedostateczna kapitalizacja, wartość zadłużenia, wymagalność |
D E C Y Z J A
Na podstawie art. 233, art. 239 w związku z art. 14 b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 18.10.2005r. Spółki Akcyjnej "D" wniesionego na postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 07.10.2005r., Nr 1471/DPD1/423/64/05/MK/2 wydane w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie Spółki w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych.
orzeka
odmówić zmiany kwestionowanego postanowienia.
U Z A S A D N I E N I E
S.A. "D" wnioskiem z dnia 11.07.2005r. zwróciła się o udzielenie w trybie art. 14 a ustawy Ordynacja podatkowa pisemnej interpretacji o zakresie stosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
Spółka zwróciła się o wyjaśnienie jak określić w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt. 60 i 61 ustawy zadłużenie z tytułu:
Zdaniem Spółki w związku tym, iż ustawodawca nie zdefiniował w ustawie pojęcia "zadłużenie", posługując się definicją zadłużenia zawartą w Słowniku Języka Polskiego pod red. M.Szymczaka, PWN, Warszawa 1996, gdzie zadłużenie określono, jako "ogólna suma długów danego przedsiębiorstwa", poprzez "zadłużenie" należy rozumieć łączne saldo wzajemnych rozrachunków pomiędzy obydwoma podmiotami, tj. saldo wykazujące, po skompensowaniu wzajemnych należności i zobowiązań, kwotę przypadającą do zapłaty przez Spółkę na rzecz banku - akcjonariusza.
Spółka stoi na stanowisku, iż :
Postanowieniem z dnia 07.10.2005r., Nr 1471/DPD1/423/64/05/MK/1 Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie odnosząc się do części wniosku podatnika tj. pytania czy z wymienionych tytułów powstaje zadłużenie w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - uznał stanowisko Spółki za prawidłowe.
Postanowieniem z dnia 07.10.2005r., Nr 1471/DPD1/423/64/05/MK/2 Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie odnosząc się do części wniosku podatnika tj. pytania jak określić wysokość zadłużenia w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe.
W ocenie Naczelnika Urzędu , brak jest podstaw prawnych do przyjęcia założenia, że kwota określona w cytowanym przepisie jako "zadłużenie" stanowi saldo powstające po skompensowaniu wzajemnych należności i zobowiązań.
Stwierdzono ponadto, iż mówiąc o zadłużeniu należy brać pod uwagę zadłużenie stanowiące sumę wymagalnych zobowiązań.
Pismem z dnia 18.10.2005r. Spółka złożyła zażalenie na postanowienie z dnia 07.10.2005r. Nr 1471/DPD1/423/64/05/MK/2, i wniosła o jego zmianę, poprzez potwierdzenie prawidłowości stanowiska Spółki przedstawionego we wniosku z dnia 11.07.2005r.
Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono błędną wykładnię art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, polegającą na przyjęciu, iż poprzez "zadłużenie" o którym mowa w w/w przepisie należy rozumieć sumę zobowiązań akcjonariusza wobec spółki z pominięciem należności z tego samego tytułu, jakie Spółka ma wobec tego akcjonariusza, w szczególności w zakresie depozytów bankowych.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Strona podniosła :
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje.
Zażalenie wniesione przez Spółkę nie zasługuje w ocenie organu odwoławczego na uwzględnienie.
Art.16 ust. 1 pkt 60 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Dz. U. z 2000r., Nr 54, poz. 654 ze zm.) stanowi, że nie uważa się za koszt uzyskania przychodów " odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie miej niż 25 % udziałów (akcji) tej spółki, albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25 % udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25 % udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tą wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek (...)".
Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, ponieważ w przedmiotowym przepisie mowa jest o wartości "zadłużenia", które nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego, należy posłużyć się przy jego interpretacji wykładnią językową. Zadłużenie to suma długów, dług z kolei oznacza zaciągniętą pożyczkę zwykle pieniężną, obowiązek dłużnika do spełnienia oznaczonego świadczenia, zobowiązanie do określonych świadczeń pieniężnych lub w naturze. O długu mówi się wtedy, kiedy po stronie dłużnika istnieje zobowiązanie. ( "Popularny Słownik Języka Polskiego" pod red. prof. Bogusława Dunaj, Wydawnictwo Wilga 2003 ) .
Mając powyższe na uwadze, należy zgodzić się z organem I instancji w zakresie w jakim nie znalazł podstaw do przyjęcia, że kwota określona jako "zadłużenie" stanowi saldo powstające po skompensowaniu wzajemnych należności i zobowiązań.
W przedmiotowym przepisie mowa jest o zadłużeniu, brak jest odniesienia się do kwestii ewentualnych należności Spółki, wobec czego organ podatkowy uważa, iż przy określeniu wartości zadłużenia nie ma możliwości jego ujmowania, jako wzajemnych należności i zobowiązań, liczonych "per saldo".
Kwestia dokonania potrącenia lub nie wzajemnych wierzytelności nie ma zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej wpływu na sposób liczenia wartości "zadłużenia". Jeśli bowiem Spółka posiada z tego samego tytułu zobowiązania i należności, i rozliczenie między stronami ma nastąpić poprzez potrącenie, kompensatę, do wyliczenia na dzień płatności odsetek, wartości zadłużenia o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt. 60 ustawy o pdop, Spółka obowiązana jest przyjąć kwotę istniejących na ten dzień zobowiązań bez pomniejszania o kwotę istniejących na ten dzień należności.
Mając na uwadze powyższe, tj. iż "zadłużenie" jest sumą długów, a o długu mówi się wtedy, kiedy po stronie dłużnika istnieje zobowiązanie, błędne jest stwierdzenie organ I instancji zawarte w przedmiotowym postanowieniu, iż mówiąc o zadłużeniu należy brać pod uwagę zadłużenie stanowiące sumę wymagalnych zobowiązań.
Zadłużenie powstaje bowiem w chwili powstania zobowiązania, i nie jest związane z jego wymagalnością.
Przyjęcie, iż tylko wymagalne zobowiązania wpływają na wartość zadłużenia prowadziłoby do sytuacji, gdzie na wartość zadłużenia nie wpływałyby płacone w terminie zobowiązania Spółki z tytułu np. kredytów i pożyczek. Celem wprowadzenia unormowania zawartego w art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, było zaś ograniczenie finansowania podmiotów gospodarczych działających w ramach tej samej grupy kapitałowej poprzez udzielanie im kredytów czy pożyczek zamiast podnoszenia kapitału. Zatem, takie rozumienie "zadłużenia" prowadziłoby do absurdu i niemożności faktycznego zastosowania przepisu art. 16 ust. 1 pkt 60 w zakresie w jakim został wprowadzony do porządku prawnego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdza w związku z powyższym, iż wydając interpretację z dnia 07.10.2005r. Nr 1471/DPD1/423/64/05/MK/2, prawidłowo postanowiono, iż stanowisko Strony odnośnie sposobu określenia wartości zadłużenia, w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt. 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jest nieprawidłowe. Błędnie natomiast stwierdzono w uzasadnieniu tegoż postanowienia, iż zadłużenie stanowi sumę wymagalnych wierzytelności. Zatem organ odwoławczy dokonując rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie odmówił zmiany sentencji skarżonego postanowienia, dokonując jednocześnie odnośnie tej części prawidłowej interpretacji przepisu art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.