Czy odszkodowanie otrzymane od Skarbu Państwa za utracone mienie ruchome i utracone korzyści na skutek niezgodnego z prawem upaństwowienia przedsiębiorstwa XXX podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
sygnatura: PBB2-4117/3-0040/2006
autor: Izba Skarbowa w Katowicach
data: 2006-07-12
słowa kluczowe: | odszkodowania, zwolnienia podatkowe |
DECYZJA
Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29.08.1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jedn. w Dz. U. z 2005 roku Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 04.04.2006 r. wniesionego przez M.S. zam. B. ul. R. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Bytomiu z dnia 24.03.2006 r. nr PDF1/415-31/05/06 stwierdzające nieprawidłowość stanowiska M.S. przedstawionego we wniosku z dnia 09.12.2005 r. uzupełnionym w dniu 12.01.2006 r., o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odszkodowania otrzymanego od Skarbu Państwa za utracone mienie ruchome i utracone korzyści na skutek niezgodnego z prawem upaństwowienia przedsiębiorstwa którego współwłaścicielem był W.S. - ojciec podatnika - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odmawia uchylenia (zmiany) ww. postanowienia organu pierwszej instancji.
UZASADNIENIE
Dnia 12.12.2005 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Bytomiu wpłynął wniosek M.S. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odszkodowania otrzymanego od Skarbu Państwa na podstawie decyzji Ministra Gospodarki i Pracy z dnia xxx2005r. z tytułu utraconego mienia ruchomego i utraconych korzyści na skutek niezgodnego z prawem upaństwowienia przedsiębiorstwa, którego współwłaścicielem był ojciec podatnika.
We wniosku z dnia xxx2005 r. uzupełnionym w dniu xxx.2006 r. wnioskodawca stanął na stanowisku, iż w związku z otrzymaniem w dniu xxx 2005 r. "od Ministerstwa Skarbu Państwa odszkodowania w kwocie xxxzł (...) tytułem odszkodowania za utracone mienie ruchome i utracone korzyści na skutek niezgodnego z prawem upaństwowienia przedsiębiorstwa, którego współwłaścicielem był (...) zmarły w dniu xxx1989 r ojciec - W.S." od ww. odszkodowania nie powinien płacić podatku, ponieważ oznaczałoby to zwrot części odszkodowania Skarbowi Państwa w formie podatku, co wydaje się nielogiczne.
Postanowieniem z dnia 24.03.2006 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bytomiu uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione przez M. S. w sprawie będącej przedmiotem ww. wniosku. Postanowienie to zostało doręczone podatnikowi skutecznie w dniu 31.03.2006c r. Pismem z dn. 04.04.2006 r. podatnik wniósł zażalenie na ww. postanowienie.
Po rozpatrzeniu zażalenia Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza co następuje:
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r.o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. w Dz. U. z 2000 roku Nr 14, poz. 176 z późn. zm. w brzmieniu obowiązującym w 2005 r.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem praw i odszkodowań wymienionych pod lit. a -g tego przepisu.Z przedłożonego wniosku z dnia 09.12.2005 r. uzupełnionego pismem z dnia 11.01.2006 r. i dołączonych dokumentów wynika, iż na wniosek spadkobierców współwłaściciela toczyło się postępowanie administracyjne w wyniku którego Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej ostateczną decyzja nieważnościową z dnia xxx.2003 r. znak BOL-xxx/03 na podstawie art. 158 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stwierdził, że zarządzenie Ministra Przemysłu Drobnego i Rzemiosła z dnia 11.12.1953 r. znak xxx w sprawie ustanowienia przymusowego zarządu państwowego nad przedsiębiorstwem: "xxx", wł. R. E., Sosnowiec, ul. Ż. xx oraz orzeczenia Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości z dnia xxx.1963 r. znak : xxx w sprawie przejścia tego przedsiębiorstwa na własność Państwa, wydane zostały z naruszeniem prawa. Na podstawie ww. decyzji spadkobiercy złożyli wniosek z dnia xxx2004r. w sprawie przyznania stosownego odszkodowania za utratę mienia bezprawnie upaństwowionego przedsiębiorstwa "xxx". W wyniku rozpatrzenia ww. wniosku Minister Gospodarki i Pracy decyzją z dnia xxx.2005 r. nr xxx/05 przyznał wnioskodawcom odszkodowanie. Wypłacone na rzecz podatnika odszkodowanie wyniosło xxx zł. Wysokość tego odszkodowania została ustalona na zlecenie Ministra Gospodarki i Pracy przez Zespół Rzeczoznawców NOT SITSpoż. Warszawa w grudniu 2004 r. którzy dokonali wyceny szacunkowej wartości rzeczywistej szkody w majątku ruchomym oraz utraconych korzyści w następstwie upaństwowienia tego przedsiębiorstwa. Podstawę prawną wypłaconego w dniu 13.05.2005 r. odszkodowania stanowił m.in. przepis art. 160 § 1, 3 i 4 ustawy z dnia 17.03.1980 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 tej ustawy, albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba, że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie.
Do odszkodowania stosuje się przepisy Kodeksu Cywilnego, z wyłączeniem art. 418 tego Kodeksu - art. 160 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zakres roszczeń odszkodowawczych określa art. 361 Kodeksu Cywilnego, który stanowi, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia, umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Powyższe przepisy regulują tylko możliwość wystąpienia strony o odszkodowanie w związku ze stwierdzeniem nieważności decyzji oraz zakres roszczeń odszkodowawczych, nie wskazują jednak wprost wysokości odszkodowania lub zasad jego ustalania.
Przepis art. 160 Kodeks postępowania administracyjnego, w ww. brzmieniu obowiązywał do 31.08.2004 r. i z dniem 01.09.2004 r. został uchylony. Otrzymane w dniu xx05.2005 r. w związku z ww. decyzją Ministra Gospodarki i Pracy z dnia xx.04.2005 r. przez podatnika odszkodowanie zostało ustalone na podstawie ekspertyz rzeczoznawców majątkowych. Zatem bezspornym jest, że wysokość przyznanego podatnikowi odszkodowania nie wynika wprost z przepisów rangi ustawowej, ani z przepisów wydanych na podstawie ustawy. Dlatego odszkodowanie to nie korzysta ze zwolnienia podatkowego o którym mowa w art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Powołana przez podatnika w piśmie z dnia 21 maja 2005 r. "interpretacja" (w istocie informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego) jako wydana w indywidualnej sprawie na wniosek określonego podatnika nie ma mocy wiążącej dla innych podatników, czy też organów podatkowych, z tego też względu nie może być powodem zmiany kwestionowanego postanowienia.
Wobec powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza, że brak jest przesłanek do dokonania uchylenia lub zmiany ww. postanowienia organu pierwszej instancji. Decyzja niniejsza jest ostateczna i na mocy art. 143 ustawy Ordynacja podatkowa została wydana z upoważnienia Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach. Służy na nią skarga (w dwóch egzemplarzach) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Skargę wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, adres Izba Skarbowa w Katowicach - Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia.