Jak opodatkować sprzedaż akcji /praw do akcji/?

sygnatura: PBB3-4117/3-0011/2006

autor: Izba Skarbowa w Katowicach Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej

data: 2006-04-03

DECYZJA

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dn. 29 sierpnia 1997r. ? Ordynacja podatkowa /tj. Dz. U. z 2005r. Nr 8 poz. 60 ze zm./, po rozpatrzeniu zażalenia z dn. 18.01.2006r. wniesionego przez podatnika na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w ... z dn. 10.01.2006r. Znak .. . stwierdzające, iż stanowisko podatnika przedstawione we wniosku z dnia 17 października 2005r., który wpłynął do organu podatkowego za pośrednictwem urzędu pocztowego w dniu 04.11.2005r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowaniu dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia po dniu 1 stycznia 2004r. papierów wartościowych jest nieprawidłowe:? Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odmawia zmiany /uchylenia/ postanowienia organu pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

Pismem z dn. 17.10.2005r. podatnik wystąpił do Naczelnika Urzędu Skarbowego w ... z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji.Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż dn. 12.11.2003r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki publicznej ... podjęło uchwałę nr 4 w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego z kwoty 7 800 000 do kwoty nie większej niż 23 400 000 zł, tj. o kwotę nie większą niż 15 600 000 zł w drodze emisji nie więcej niż 15 600 000 zł akcji serii F na okaziciela o jednostkowej wartości nominalnej równej 1 zł. Akcje nowej emisji miały zostać zaoferowane w trybie prawa poboru dotychczasowym akcjonariuszom to jest osobom posiadającym akcje Spółki serii A, B, C, D i E w dn. 05.12.2003r. /dzień prawa poboru/. Uchwała jasno precyzowała, że emisja akcji serii F zostanie dokonana w formie oferty przeprowadzonej w warunkach publicznego obrotu papierami wartościowymi, z zachowaniem prawa poboru dla dotychczasowych akcjonariuszy. Podatnik jako akcjonariusz Spółki posiadający akcje dotychczasowych emisji złożył stosownie do zapisów zawartych w Prospekcie emisyjnym spółki ... w dn. 12.12.2003r. stosowny zapis na akcje nowej emisji oraz dokonał wpłaty na obejmowane akcje /we wniosku oraz w zażaleniu podatnik podaje, zapewne omyłkowo, datę 12.12.2005r./. W dn. 23. 12.2003r. Zarząd Spółki dokonał przydziału na rzecz podatnika akcji na okaziciela serii F, tym samym zostały spełnione wszystkie elementy niezbędne do objęcia akcji.Dn. 29.12.2003r. prawa z akcji zostały zapisane na rachunku papierów wartościowych podatnika, natomiast dn. 30.12.2003r. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie uruchomiła obrót prawami do akcji. Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki w związku z emisją akcji serii F zostało wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego w dn. 16.02.2004r.Zdaniem podatnika, dochód uzyskany przez akcjonariusza po dniu 01.01.2004r. ze zbycia akcji serii F w/w spółki publicznej objętych, opłaconych i przydzielonych akcjonariuszom przed dn. 01.01.2004r. winien podlegać zwolnieniu przedmiotowemu od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów: art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dn. 12.11.2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz. U. Nr 202, poz. 1956 ze zm./ zwanej przez podatnika ?ustawą zmieniającą? i art. 52 pkt 1 lit. b/ ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.Według podatnika analiza powyższych przepisów w kontekście przedstawionego stanu faktycznego prowadzi do wniosku, że akcje serii F w/w Spółki spełniają wymogi określone w w/w regulacjach. Akcje serii F /papiery wartościowe/ zostały bowiem zaoferowane dotychczasowym akcjonariuszom Spółki w ramach oferty publicznej, a ich nabycie nastąpiło przed dn. 01.01.2004r. Podatnik swoje stanowisko oparł o treść odpowiedzi Ministerstwa Finansów na interpelację poselską nr 5366 /której podatnik mimo takiego zapewnienia nie przedłożył do akt sprawy/, dotyczącej przepisów ?ustawy zmieniającej? z której wynika, iż ?/.../ nabycie w powołanym przepisie odnosi się zarówno do zakupu akcji na podstawie oferty publicznej, jak i do zakupu akcji na giełdzie papierów wartościowych. Zatem zasady zakupu akcji w obu przypadkach są takie same. Nabyć zgodnie z definicją zawartą w słowniku języka polskiego to ?otrzymać coś na własność za pieniądze lub przez wymianę; kupić /Słownik Języka Polskiego tom II str. 228 Wydawnictwo naukowe PWN Warszawa 1996/. Użyte w przepisie pojęcie ?nabycie? obejmuje swym zakresem również objęcie. Przy czym przez objęcie należy rozumieć nabycie akcji na rynku pierwotnym od emitenta. /.../?. Zdaniem podatnika, Ministerstwo Finansów przyjęło zatem, że pierwotne objęcie akcji spółki publicznej jest równoważne z ?nabyciem? akcji, o którym mowa w przepisie art. 19 ust. 1 lit. b/ ?ustawy zmieniającej? uprawniającym do zwolnienia podatkowego na podstawie wskazanych wyżej przepisów./.../?W przekonaniu podatnika nabycie następuje w chwili ?otrzymania czegoś w tym przypadku akcji/ na własność za pieniądze?, a zatem po dopełnieniu trzech warunków tj. po złożeniu oświadczenia o objęciu akcji, opłaceniu akcji oraz dokonaniu przydziału akcji. W tym momencie czasowym akcjonariusz akcji staje się formalnym posiadaczem akcji, zaś potwierdzeniem owego nabycia staje się zapisanie praw do akcji na jego rachunku papierów wartościowych. Samo złożenie zapisu na akcje nowej emisji ? na co wskazało Ministerstwo Finansów ? nie może decydować jeszcze o nabyciu akcji. Nabycie takie następuje bowiem najpóźniej z chwilą dokonania przydziału nowych akcji, a zatem stwierdzenia, że akcjonariusz prawidłowo złożył zapis na akcje i dokonał ich opłacenia.Zdaniem podatnika, akcje serii F spółki publicznej ... zaoferowane dotychczasowym akcjonariuszom w ramach oferty publicznej opłacone i przydzielone przed dn. 01.01.2004r. korzystają ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 19 ust. 1 lit. b/ ustawy zmieniającej w zw. z art. 52 pkt 1 lit. b/ ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.Pismem z dn. 30.11.2005r. podatnik wyjaśnił dodatkowo, iż do dnia złożenia tych wyjaśnień nie zbył posiadanych akcji serii F w/w Spółki. Akcje zostały przydzielone mu przez Spółkę w dn. 23.12.2003r. Prawa do akcji serii F zostały przyjęte do Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych w dn. 29.12.2003r., a pierwsze notowanie tych praw odbyło się dn. 30.12.2003r. Akcje Serii F zostały przyjęte do Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych w dn. 02.03.2004r.Postanowieniem z dn. 10.01.2006r. Znak ...Naczelnik Urzędu Skarbowego w ... stwierdził, iż stanowisko podatnika przedstawione w w/w wniosku z dnia 17.10.2005r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia po dniu 1 stycznia 2004r. papierów wartościowych jest nieprawidłowe.Pismem z dn. 18.01.2006r. wniesiono zażalenie na w/w postanowienie. Zdaniem podatnika, Naczelnik Urzędu Skarbowego w ... dokonał błędnej wykładni przepisów art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dn. 12.11.2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw /Dz. U. Nr 202, poz. 1956 ze zm./ w zw. z art. 52 pkt 1 lit. b/ ustawy z d. 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /tekst jedn. Dz. U. z 2000, Nr 14, poz. 176 ze zm./ polegającą na przyjęciu, iż nabycie akcji przez akcjonariusza w obrocie pierwotnym następuje w momencie zarejestrowania akcji w depozycie papierów wartościowych.Zdaniem podatnika;1/ brak jest jednoznacznej regulacji dotyczącej momentu nabycia /objęcia akcji w obrocie pierwotnym. Momentu tego nie wskazuje ani ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani obowiązująca w latach 2003/2004 ustawa Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Zapis akcji na rachunku papierów wartościowych akcjonariusza ma znaczenie zasadniczo z punktu widzenia publicznego obrotu tymi papierami wartościowymi, nie decyduje jednak o powstaniu - kreacji określonych papierów wartościowych.2/ dla ustalenia momentu nabycia akcji w obrocie pierwotnym winna być zastosowana wykładnia bazująca na powszechnym rozumieniu pojęcia ?nabycie?.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach po rozpatrzeniu przedmiotowego zażalenia stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dn. 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2005r. /Dz. U. z 2000r., Nr 14 poz. 176 ze zm./: źródłem przychodów są m. in. kapitały pieniężne. Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia m. in. papierów wartościowych /art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych/.Od dochodów uzyskanych m.in. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych podatek dochodowy wynosi 19 % uzyskanego dochodu /art. 30b ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych/. Dochodem jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 /art. 30b ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy/.W myśl art. 52 pkt 1 lit. b/ cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia się od podatku dochodowego w okresie od dnia 1 stycznia 2001r. do dnia 31 grudnia 2003r. dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi /Dz. U. Nr 118, poz. 754 ze zm./- przy czym zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli sprzedaż tych papierów wartościowych jest przedmiotem działalności gospodarczej.Zgodnie z art. 19 ust.1 pkt 2 ustawy z dn. 12.11.2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw /Dz. U. Nr 202 poz. 1956 ze zm./, przepisów ustawy, o której mowa w art. 1, nie stosuje się do opodatkowania dochodów (poniesionych strat) uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003r. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2004r., pod warunkiem że papiery te zostały nabyte przed dniem 01.01.2004r.W myśl cytowanych przepisów podatnik uzyskujący w 2005r. dochód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych nabytych przed dniem 01.01.2004r. jest zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli są one dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, a zostały nabyte na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21.08.1997r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. /Dz. U. Nr 118, poz. 754 ze zm./ Zgodnie z art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2005r., ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi. A zatem stwierdzić należy, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje samodzielnie pojęcia papierów wartościowych lecz w tym zakresie odsyła wprost do ustawy prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Wobec tej okoliczności, wszelkie wątpliwości interpretacyjne powstałe na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a dotyczące papierów wartościowych powinno się rozwiązywać mając na uwadze tylko i wyłącznie regulacje prawne zawarte w ustawie Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.W myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dn. 21.08.1997r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2003 r., - papierami wartościowymi w rozumieniu ustawy są m. in. akcje i prawa do akcji.A zatem ustawa Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi rozróżnia pojęcie ?akcji? od pojęcia ?prawo do akcji? rozumianych jako dwa różne papiery wartościowe. Co prawda cytowana regulacja prawna nie zawiera w słowniku definicji legalnych zawartych w art. 4 definicji ?akcji?, zawiera natomiast definicję legalną ?prawa do akcji?. Zgodnie z art. 4 pkt 22 cyt. ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi - ilekroć w ustawie jest mowa o prawie do akcji - rozumie się przez to papier wartościowy, z którego wynika uprawnienie do otrzymania akcji nowej emisji spółki publicznej, powstające z chwilą dokonania przydziału tych akcji i wygasające z chwilą zarejestrowania akcji w depozycie papierów wartościowych albo z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego odmawiającego wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego do rejestru przedsiębiorców. Z przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego wynikają następujące okoliczności: - dn. 12.12.2003r. podatnik skorzystał z przysługującego mu prawa poboru akcji i dokonał zapisu na akcje nowej emisji oraz dokonał wpłaty na objęcie akcji, - dn. 23.12.2003r. dokonano przydziału akcji na rzecz podatnika,-dn. 29.12.2003r. prawo do akcji zapisano na rachunku papierów wartościowych podatnika,- dn. 30.12.2003r. Giełda Papierów Wartościowych uruchomiła obrót prawami do akcji i nastąpiło pierwsze notowanie tych praw, - dn. 16.02.2004r. do Krajowego Rejestru Sądowego wpisano informacje o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki akcyjnej w związku z emisją akcji serii F,- dn. 02.03.2004r. akcje serii F zostały przyjęte do Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych. Zgodnie z definicją legalną pojęcia ?prawo do akcji? zawartą w art. 4 pkt 22 ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi ? prawo do akcji jako papier wartościowy z którego wynika uprawnienie do otrzymania akcji nowej emisji spółki publicznej, powstało z chwilą dokonania przydziału tych akcji, czyli w przypadku podatnika dn. 23.12.2004r. i wygasło z chwilą zarejestrowania akcji w depozycie papierów wartościowych, czyli w dn. 02.03.2004r. A zatem w okresie pomiędzy dn. 23.12.2003r. a dn. 02.03.2004r. podatnik posiadał prawo do akcji serii F w rozumieniu ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a nie akcje. Natomiast od dnia 02.03.2004r. podatnik stał się właścicielem akcji serii F Spółki ... w rozumieniu ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, gdyż w tej dacie posiadane przez niego prawo do akcji wygasło z mocy prawa.Gdyby w tym terminie tj. w okresie pomiędzy dn. 23.12.2003r. a dn. 02.03.2004r. podatnik dokonał sprzedaży posiadanych przez siebie praw do akcji, wówczas dochód uzyskany z tej transakcji podlegałby zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 52 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 19 ust.1 pkt 1 ustawy z dn. 12.11.2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.Z przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego wynika jednakże, iż podatnik nie dokonał sprzedaży podlegających zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych praw do akcji. Zatem dochód ze sprzedaży ?akcji? jako papierów wartościowych innych od ?praw do akcji? w rozumieniu ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi będzie podlegał opodatkowaniu zgodnie z art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.