Czy małżonkowie, którzy nie zawarli umowy spólki cywilnej, prowadzący wspólnie działalność gospodarczą i posiadający odrębne wpisy do ewidencji działalności gospodarczej mogą rozliczać podatek dochodowy na zasadach wynikajacych z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
sygnatura: PBB1/418-1/06/3
autor:
data: 2006-02-28
| słowa kluczowe: | działalność gospodarcza, małżonek, rozliczenie roczne, wpis |
DECYZJA
Na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej zmienia z urzędu, jako wydane z rażącym naruszeniem prawa, postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego xxx z dnia 04 marca 2005r. Nr DPI/415/1/05 stanowiącego interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego udzieloną xxx w kwestii rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych przez małżonków prowadzących działalność gospodarczą bez zawierania umowy spółki cywilnej i stwierdza, że stanowisko podatników przedstawione we wniosku z dnia 06 stycznia 2005r. jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
Wnioskiem z dnia 06 stycznia 2005r. xxxx zwrócili się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w xxxx o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego m. in. w kwestii rozliczania się w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych przez małżonków prowadzących wspólnie działalność gospodarczą, bez zawierania umowy spółki cywilnej, po zmianie dotychczasowego wpisu w ewidencji działalności gospodarczej na dwa odrębne wpisy. W piśmie tym wnioskodawcy stanęli na stanowisku, iż nadal mogą rozliczać dochody po połowie, gdyż nie posiadają rozdzielności majątkowej, majątek obrotowy i trwały stanowi ich współwłasność oraz oboje posiadają stosowne wpisy do ewidencji działalności gospodarczej, a rozdzielenie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej podyktowane było wymogami przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Pismem z dnia 17 stycznia 2005r. nr DPI/410/22/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w xxxx wezwał podatników do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego. W odpowiedzi, pismem z dnia 26 stycznia 2005r., podatnicy poinformowali, iż w zakresie podatku dochodowego rozliczają się na dotychczasowych zasadach, a podstawą prawną takiego rozwiązania jest art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Postanowieniem z dnia 04 marca 2005r. Nr DPI/415/1/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w xxx stwierdził, iż stanowisko podatników przedstawione we wniosku z dnia 06 stycznia 2005r. nie jest prawidłowe. Z uzasadnienia wynika natomiast, iż ww. organ podatkowy dopuszcza możliwość odrębnego rozliczania się małżonków w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach art. 8 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z prowadzenia wspólnego przedsięwzięcia.
Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz obowiązujące przepisy prawa, Dyrektor Izby Skarbowej stwierdza, co następuje: Wejście w życie art. 68 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. - Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808) zobligowało małżonków, prowadzących wspólnie pozarolniczą działalność gospodarczą i objętych w ewidencji działalności gospodarczej tym samym numerem ewidencyjnym, do zmiany dotychczasowego wpisu. W konsekwencji przyjętej regulacji prawnej, z końcem 2005r. z ewidencji działalności gospodarczej została wyeliminowana działalność zarejestrowana na imię obojga małżonków zwana "spółką małżeńską", jako forma prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. W sytuacji, kiedy każdy z małżonków dokona wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, bez zawarcia między nimi umowy spółki cywilnej, to każdy z nich nabywa status przedsiębiorcy prowadzącego indywidualnie pozarolnicza działalność gospodarczą zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Z przepisu art. 24 a ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż osoby fizyczne (...), wykonujące działalność gospodarczą, obowiązane są do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (...) albo ksiąg rachunkowych, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.
Biorąc powyższe pod uwagę, w przypadku małżonków obowiązanych do prowadzenia odrębnych ewidencji, dane wynikające z tych ewidencji winny służyć do ustalenia należnego zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z regulacją zawartą w art. 8 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.
Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:1) rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat,2) ulg podatkowych związanych z prowadzona działalnością w formie spółki nie będącej osoba prawną.
Należy zatem stwierdzić, iż przepis art. 8 ust. 1 powołanej ustawy stanowi podstawę prawną do określenia udziału poszczególnych podatników w przychodach, kosztach uzyskania przychodów i ulgach podatkowych, związanych ze współwłasnością źródła przychodów albo wspólnego posiadania lub użytkowania źródła przychodów. W świetle powyższego, powołany przepis art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miał zastosowania w sytuacji, gdy małżonkowie mający status odrębnego przedsiębiorcy, prowadzą wspólnie pozarolniczą działalność gospodarczą i są zobowiązani, w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, do prowadzenia stosownych ewidencji księgowych.