sygnatura: PD II 413/108/05
autor: Izba Skarbowa we Wrocławiu
data: 2005-06-06
| słowa kluczowe: | opodatkowanie, pożytek z rzeczy, zakres |
D E C Y Z J A
Na podstawie oraz art. 14b § 2 i art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu zażalenia Pana X z dnia 21.03.2005 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław - Fabryczna z dnia 12.03.2005 r. w sprawie uznania za nieprawidłowe stanowisko podatnika zawartego we wniosku z dnia 11.01.2005 r. o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, od zasądzonej przez Sąd Rejonowy w O. kwoty tytułem zwrotu pożytków, Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu odmawia zmiany postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji.
U Z A S A D N I E N I E
W dniu 11.01.2005 r. Pan X zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław - Fabryczna z wnioskiem o udzielenie interpretacji co do zakresu
i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od zasądzonej przez Sąd Rejonowy w O. od Pani Y kwoty 91.084,25 zł tytułem zwrotu pożytków.
Jak wynika z akt sprawy, podatnik nie otrzymał powyższej kwoty, która zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w O. z dnia 03.06.2003 r. miała być spłacona w dwóch ratach: - pierwsza w wysokości 50.000 zł do dnia 31.12.2004 r. a druga w wysokości 41.084,25 zł płatna do dnia 31.12.2005 r. W związku z czym, skierował sprawę do komornika sądowego.
Pan X we wniosku przedstawił swoje stanowisko, twierdząc, iż przychód z tytułu zwrotu pożytków nie powinien podlegać opodatkowaniu, ponieważ Pani Y uzyskany dochód z tytułu pożytków (czynsz za najem lokali) wykazała do opodatkowania. Wnioskodawca nadmienia także, iż uiścił podatek od nabycia spadku i podatek od czynności cywilnoprawnych. W związku z powyższym podatnik uważa, że przychód w wysokości zasądzonej przez Sąd Rejonowy w O. tytułem zwrotu pożytków, nie powinien podlegać opodatkowaniu, ponieważ podatek został już raz zapłacony przez panią Y, a przyznana mu kwota została obniżona o kwotę podatku dochodowego w oparciu o opinię biegłego sądowego przy Sądzie Rejonowym w W.
W dniu 12.03.2005 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław - Fabryczna wydał postanowienie, w którym stwierdził, że stanowisko Pana X przedstawione we wniosku z dnia 11.01.2005 r. jest nieprawidłowe.
W uzasadnieniu postanowienia Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław - Fabryczna powołał zasadę powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) zgodnie, z którą opodatkowaniu podlegają wszelkie dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru.
W dniu 21.03.2005 r. Pan X wniósł zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław - Fabryczna. Zarzucając iż, rozpatrując wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zapłaty podatku od zasądzonej przez Sąd Rejonowy w O. od Pani Y kwoty tytułem spłaty pożytków, które czerpała z nieruchomości za lata 1989 - 2003, zastosował przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Rozpatrując sprawę w trybie odwoławczym Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu stwierdza co następuje.
W przedstawionym przez Pana X stanie faktycznym nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89 ze zm.) o spadkach i darowiznach, ponieważ mamy tu do czynienia z działem spadku (w myśl art. 680-689 k.p.c.) na podstawie postanowienia sądu, którego skutkiem jest likwidacja istniejącej między spadkobiercami wspólności majątku spadkowego. Są to zatem odrębne czynności od nabycia w drodze spadku (w myśl art. 669 k.p.c. i następne), gdzie nabycie dotyczy masy spadkowej uzyskanej w drodze spadkobrania po spadkodawcy. Powyższą kwestię reguluje art. 5 i 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, który stanowi, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku przy nabyciu w drodze dziedziczenia.
Zgodnie zatem z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podlegają wszelkiego rodzaju dochody osiągane przez podatnika za wyjątkiem dochodów zwolnionych od opodatkowania tym podatkiem, a wymienionych w art. 21, 52, 52a oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatków zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.
Niewątpliwie w przedstawionym stanie faktycznym możemy mówić o dochodzie. Pojęcie pożytków nie zostało zdefiniowane na gruncie przepisów podatkowych, co oznacza, iż ustawodawca nie skorzystał w tym zakresie z autonomii tego prawa, lecz zgodnie z zasadami wykładni systemowej, należy wykorzystać rozumienie tego pojęcia na płaszczyźnie prawa cywilnego. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) art. 53 § 2 określa, że pożytkami cywilnymi rzeczy są dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego.
W celu ustalenia źródła przychodu uzyskanego dochodu należy wziąć pod uwagę art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy - "inne źródła" nie wymienione enumeratywnie w pkt 1 - 8. Pojęcie innych źródeł zostało wyjaśnione w art. 20 ust. 1 ustawy, według którego za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niej osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12 - 14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Należy podkreślić, iż art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest uzupełnieniem art. 10 ust. 1 pkt 9 i poprzez zawarcie w swoje treści terminu "w szczególności" nie rozstrzyga ostatecznie, co jest przychodem z tego źródła, a jedynie ma charakter przykładowy. Niewątpliwie zwrot pożytków będzie przychodem z innych źródeł. W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku podatkowym między innymi pieniądze i wartości pieniężne.
Reasumując, należy stwierdzić, iż dochody z tytułu zwrotu pożytków podlgają opodatkowaniu w roku uzyskania przychodu.