Czy ustawowe odsetki należne od zasądzonej renty wyrównawczej podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
sygnatura: PBB3-415/9-20/2005
autor: Izba Skarbowa w Katowicach
data: 2005-06-27
| słowa kluczowe: | odsetki, odsetki ustawowe, renta wyrównawcza |
Decyzja
Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 roku Nr 8, poz. 60), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia ... 2005 roku wniesionego przez S.., na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w... z dnia ... 2005 roku nr US ... stwierdzające nieprawidłowość stanowiska podatnika, ujętego we wniosku z dnia .. 2005 roku (uzupełnionym pismem z dnia .... 2005 roku), dotyczącego opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odsetek od renty wyrównawczej z tytułu wypadku przy pracy - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odmawia zmiany i uchylenia zaskarżonego postanowienia organu pierwszej instancji.
Uzasadnienie
W dniu ... 2005 roku do Naczelnika Urzędu Skarbowego w ... wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Wniosek ten został uzupełniony pismem z dnia .... 2005 roku.
Ze stanu faktycznego przedstawionego w ww. pismach oraz załączonych dokumentów wynika, że wyrokiem sądowym podatnikowi przyznano rentę wyrównawczą z tytułu wypadku przy pracy. Renta ta zostanie wypłacona wraz z ustawowymi odsetkami.
Zdaniem podatnika otrzymane odsetki winny być zwolnione z opodatkowania jako część składowa renty.
Postanowieniem z dnia .... 2005 roku Nr ... Naczelnik Urzędu Skarbowego w .... stwierdził, że stanowisko to jest nieprawidłowe, bowiem od-setki nie są tożsame z odszkodowaniem, a tym samym jako nie wymienione w katalogu zwol-nień, nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.
Na postanowienie to podatnik pismem z dnia .... 2005 roku wniósł zażalenie, stwierdzając, iż skoro wolą ustawodawcy było zwolnienie od podatku dochodowego świadczenia głównego - odszkodowania, to bezzasadnym jest objęcie opodatkowaniem świadczenia ubocznego - odsetek.
Rozpatrując zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza co następuje:
W myśl zapisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 roku Nr 14 poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywoła-nia rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdol-ność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.
Natomiast w katalogu zwolnień od podatku dochodowego zawartym w art. 21 ww. ustawy wymieniono wyłącznie odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 (art.21 ust. 1 pkt 95 tej ustawy).
Przedmiotowe odsetki nie zostały wymienione wśród dochodów, które ustawodawca zwolnił z opodatkowania bądź też w stosunku, do których dokonano zaniechania poboru podatku, a zatem podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie podkreślał w swoim orzecznictwie (np. wyrok z dnia 25 listopada 1997 roku sygn. akt K.26/97), że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania (wyrok z dnia 29 maja 1996 roku, sygn. akt K.22/95). Konsekwencją powyższego jest wyjątkowy charakter ulg, odliczeń i zwolnień pojmowanych ściśle i zawężająco. Dlatego też, przy interpretacji przepisów dotyczących zwolnień podatkowych należy stosować wykładnię literalną. To literalne brzmienie przepisu wyznacza zakres praw i obowiązków podatników.
Przenosząc tę zasadę na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić należy, iż z literalnego brzmienia powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przedmiotowe odsetki nie zostały zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym. Gdyby ustawodawca miał wolę objęcia zwolnieniem z opodatkowania tego źródła przychodu (odsetek) to wyraźnie zapisałby to w ustawie, tak jak uczynił to w przypadku odsetek od źródeł przychodów wymie-nionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro jednak tego nie uczynił, to brak jest podstaw do twierdzenia, iż podlegają one zwolnieniu jako świadczenie pochodne dochodu (odszkodowania) zwolnionego z opodatkowania. Zwolnienia takiego nie można dorozumieć. Musi ono jasno wynikać z przepisów prawa.
Jak słusznie stwierdził w zaskarżonym postanowieniu Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zabrzu odsetek za zwłokę nie można utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody). Instytucję prawną tych dwóch świadczeń regulują różne przepisy kodeksu cywilnego - art. 481 k.c. traktuje o odsetkach a art. 444 k.c. traktuje o odszkodowaniach - i dlatego też należy je rozróżniać jako dwa odrębne źródła przychodu.
W zaskarżonym postanowieniu stwierdzono, iż przedmiotowe odsetki podatnik otrzymał w 2004 roku i dokonując rozstrzygnięcia powołano przepisy w brzmieniu obowiązu-jącym w 2004 roku. Z wniosku podatnika nie wynika, iżby przedmiotowe odsetki istotnie były przychodem roku 2004, bowiem stwierdzono, że zakład pracy wypłaci zasądzone od-szkodowanie z odsetkami. Jednakże stan prawny w zakresie opodatkowania przedmiotowego przychodu w latach 2004 i 2005 jest takim sam. Zatem błąd ten nie ma wpływu na rozstrzy-gnięcie; zarówno w roku 2004 jak i w 2005 przedmiotowe odszkodowanie jest zwolnione od podatku, natomiast ustawowe odsetki podlegają opodatkowaniu w świetle art. 11 ust. 1 powo-łanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w roku ich otrzymania.
W świetle powyższego brak jest przesłanek do dokonania zmiany oraz uchylenia postanowienia organu pierwszej instancji.
Decyzja niniejsza jest ostateczna. Decyzja niniejsza na mocy art. 143 Ordynacji podatkowej została wydana z upoważnienia Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.
Służy na nią skarga (w dwóch egzemplarzach) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2 za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach - Ośrodek Zamiejscowy ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała) w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.