Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych poniesionej w wyniku kradzieży środków pieniężnych.
sygnatura: PD I 413/55/05
autor: Izba Skarbowa we Wrocławiu
data: 2005-05-30
| słowa kluczowe: | koszty uzyskania przychodów, kradzież, pieniądze |
STANOWISKO NACZELNIKA URZĘDU SKARBOWEGO
W uzasadnieniu ww. postanowienia powołano przepis art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów z poszczególnych źródeł są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23 tej ustawy.
Zatem wydatek może być uznany za koszt uzyskania przychodów, gdy między wydatkiem a osiągnięciem przychodu zachodzi związek przyczynowy tego typu, iż poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu.
Ponadto Naczelnik Urzędu Skarbowego zwrócił uwagę na katalog negatywny, czyli wydatki nie uznawane za koszty uzyskania przychodów wymienione w przepisie art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrócono uwagę na fakt, iż wśród ww. kategorii kosztów nie wymienia się strat w środkach obrotowych, a do takich można zaliczyć środki pieniężne. Nie stanowi to jednak przesłanki do uznania, iż w każdym przypadku poniesienia przez podatnika straty, stanowi ona koszt podatkowy. Aby uznać za koszt uzyskania przychodów stratę powstałą w środkach obrotowych podatnika, muszą zaistnieć przyczyny niezależne od podatnika i nie będące wynikiem zaniedbań.
W uzasadnieniu powołanego wyżej postanowienia organ podatkowy I instancji zawarł konkluzję, iż podatnik w tego rodzaju działalności powinien brać pod uwagę ryzyko napadu rabunkowego i przed skutkami takich zdarzeń zabezpieczyć się poprzez ubezpieczenie.
W sprawie będącej przedmiotem zapytania nie można było zapobiec kradzieży, ale można było zawrzeć z firmą ubezpieczeniową stosowną umowę, która rekompensowałaby utratę majątku.
ZARZUTY ZAWARTE W ZAŻALENIU
W ocenie podatnika stanowisko przedstawione przez Naczelnika Urzędu Skarbowego jest nieprawidłowe i nie ma uzasadnienia w aktualnym stanie prawnym. Podatnik twierdzi, iż skoro ustawodawca w art. 22 i 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje przesłanki, które muszą wystąpić aby na gruncie ustawy dany wydatek mógł być kwalifikowany jako koszt uzyskania przychodów, to należy uznać, że skoro przesłanki te zostały spełnione - i do czego w ocenie strony zgodny jest Naczelnik Urzędu Skarbowego - to wyczerpuje to wskazane przez ustawodawcę warunki, pozwalające zakwalifikować opisany wydatek jako koszt uzyskania przychodów.
STANOWISKO DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ
Działając na podstawie art. 14b § 2 oraz art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu zażalenia Podatnika z dnia 08.03.2005 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego nr PDI - 0090/1 - 118 - 6/05 z dnia 21.02.2005 r. o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych - zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych poniesionej w wyniku kradzieży środków Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu odmówił zmiany postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji.
UZASADNIENIE
Zarówno z treści wniosku z dnia 17 stycznia 2005 r. jak i zażalenia z dnia 8 marca 2005 r. wynika, iż podatnik prowadząc działalność gospodarczą w spółce jawnej w zakresie handlu walutami (kantor wymiany walut) dokonał zabezpieczenia miejsca prowadzenia działalności gospodarczej np. w alarm, szyby kuloodporne, monitoring itp. Z ww. pism wynika również, że wspólnicy spółki nie ubezpieczyli się w firmie ubezpieczeniowej na wypadek zdarzeń losowych (np. kradzieży gotówki transportowanej z kantoru do banku i z banku do kantoru) pomimo codziennego transportu gotówki w walucie obcej do banku celem wymiany na złotówki.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Przepis art. 23 tej ustawy zawiera katalog wydatków niestanowiących z mocy ustawy kosztów uzyskania przychodów i wśród wymienionych w tym przepisie wydatków nie ma strat w środkach obrotowych, zatem co do zasady strata w środkach obrotowych stanowi koszt uzyskania przychodów. Nie stanowi to jednak podstawy do zaliczenia w każdym przypadku strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów. Zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo oceniane indywidualnie, w aspekcie zarówno całokształtu działalność prowadzonej przez podatnika, okoliczności, które spowodowały powstanie straty, udokumentowania straty (np. protokół opisujący zdarzenie, jego datę, przyczynę, dokładne obliczenie wielkości straty, uzupełniony o protokół policji, zgłoszenie do instytucji ubezpieczeniowej), jak również czy podatnik dołożył należytej staranności w celu jej uniknięcia.
W ocenie organu odwoławczego kradzież środków pieniężnych jest szczególną formą straty w środkach obrotowych i jej zakwalifikowanie jako kosztu uzyskania przychodu uwarunkowane jest od udowodnienia przez poszkodowanego, iż w danym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem losowym, rozumianym jako zdarzenie nieprzewidywalne i nie do uniknięcia.
Powstała strata gotówki będąca następstwem kradzieży opisana w piśmie strony nie może stanowić kosztu uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie skupu i sprzedaży walut, gdyż w sferze stosunków podatkowych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą kradzież nie może być traktowana jako zdarzenie losowe. Zdarzenie losowe należy powiązać przede wszystkim z działaniami sił przyrody (ogień, powódź, grad) oraz z regulacjami prawnymi z zakresu prawa ubezpieczeniowego, mówiących o pojęciu zdarzenia losowego.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż w przedstawionym stanie faktycznym w przedmiocie zapytania nie zostało dowiedzione, czy osoba której skradziono gotówkę dochowała należytej staranności w celu zabezpieczenie środków finansowych przed kradzieżą w trakcie transportu, zatem brak jest możliwości uznania powyższej straty za zdarzenia losowe.
Organ I instancji rozpatrując wniosek o pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego oparł się tylko i wyłącznie na okolicznościach stanu faktycznego przedstawionego we wniosku (zgodnie z art. 14 a § 2 Ordynacji podatkowej obowiązek wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego obciąża podatnika) zatem udzielona odpowiedź w formie postanowienia z dnia 21.02.2005 r. jest prawidłowa.