Z opisanego przez podatnika we wniosku z dnia 17 stycznia 2005 r. stanu faktycznego sprawy wynika, że podatnik prowadzi działalność gospodarczą w spółce jawnej w zakresie zakupu i sprzedaży walut obcych - kantor wymiany walut. W ramach tej działalności waluty obce codziennie transportowane są do banku gdzie są sprzedawane, a gotówka w walucie polskiej trafia z powrotem do kasy kantoru. W wyniku zdarzenia jakim był napad rabunkowy na pracownika spółki przewożącego gotówkę w walucie polskiej w wysokości 598.480 zł z banku do kantoru (zdarzenie miało miejsce w dniu 3 grudnia 2004 r.) wspólnicy spółki ponieśli stratę w walucie polskiej w ww. wysokości, a okoliczność tę potwierdzają stosowne protokoły policyjne, sprawcy nie zostali wykryci, skradziona gotówka nie została odzyskana, środki obrotowe znajdujące się w kantorze nie były ubezpieczone.
W piśmie tym podatnik wyraził stanowisko, że tego rodzaju straty w środkach obrotowych wynikłe w związku ze zdarzeniami, na które podatnik nie ma wpływu (pomimo, że kantor posiada wszelkie zabezpieczenia np. alarm, szyby kuloodporne, monitorning itp.) są kosztami uzyskania przychodów, co wynika z art. 22 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.). Podatnik twierdzi też, że wydatki poniesione na zakup walut są kosztami ponoszonymi po to aby je następnie sprzedać, a więc uzyskać przychód zatem utrata tych środków ma istotny związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i jej wynikami również podatkowymi. Z uwagi na fakt nie wymienienia tychże strat w art. 23 ustawy jako nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów - w ocenie podatnika - strata ta jest kosztem uzyskania przychodów.

sygnatura: PD I 413/69/05

autor: Izba Skarbowa we Wrocławiu

data: 2005-05-31

Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław-Stare Miasto, rozpatrując przedmiotowy wniosek stosownie do treści art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, w wydanym w dniu 8 marca 2005 r. postanowieniu Nr PD I 0090/I/3/701/05 stwierdził, że zawarte we wniosku stanowisko podatnika jest nieprawidłowe. Podkreślono, że zgodnie z art. 22 ust. 1 cytowanej ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnych źródeł są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23 tej ustawy. Wydatek musi zatem być poniesiony w celu uzyskania przychodów oraz nie może być wymieniony w wykazie wydatków nie uznawanych za koszty. Wskazano także, że co do zasady do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć stratę gotówki będącą wynikiem zdarzenia losowego jakim jest kradzież jednak pod warunkiem, że podatnik dołożył należytej staranności w celu jej uniknięcia oraz prawidłowo udokumentuje fakt jej zaistnienia. Brak odpowiedniego działania podatnika w celu zabezpieczenia środków pieniężnych w czasie codziennego transportu jest zaniedbaniem świadczącym o brak dochowania należytej staranności dla przeciwdziałania kradzieży.

Na powyższe postanowienie podatnik wniósł zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu. W ocenie podatnika stanowisko przedstawione przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław-Stare Miasto jest nieprawidłowe i nie ma uzasadnienia w aktualnym stanie prawnym. Twierdzi, że skoro ustawodawca w art. 22 i 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje przesłanki, które muszą wystąpić aby na gruncie ustawy dany wydatek mógł być kwalifikowany jako koszt uzyskania przychodów to należy uznać, że po ich spełnieniu stają się one kosztem uzyskania przychodów. Twierdzi też, że skoro przesłanki te zostały spełnione, to wyczerpuje to wskazane przez ustawodawcę warunki, aby dany wydatek uznać za koszty uzyskania przychodów.

STANOWISKO DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ WE WROCŁAWIU

Rozpatrując powyższe zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu działając w oparciu o przepis art. 14b § 2 oraz art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 13 marca 2005 r. Pana X na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław - Stare Miasto z dnia 8 marca 2005 r.

Nr PDI 0090/I/3/701/05 w sprawie uznania za nieprawidłowe stanowisko podatnika zawartego we wniosku z dnia 17 stycznia 2005 r. o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej straty w środkach obrotowych poniesionej w wyniku kradzieży środków pieniężnych - odmówił zmiany ww. postanowienia.

UZASADNIENIE

Zarówno z treści wniosku z dnia 17 stycznia 2005 r. jak i zażalenia z dnia 13 marca 2005 r. wynika, że podatnik prowadząc działalność gospodarczą w spółce jawnej w zakresie handlu walutami (kantor wymiany walut) dokonał zabezpieczenia miejsca prowadzenia działalności gospodarczej np. w alarm, szyby kuloodporne, monitoringi tp. Z ww. pism podatnika wynika także, że wspólnicy spółki nie ubezpieczyli się w firmie ubezpieczeniowej na wypadek zdarzeń losowych (np. kradzież gotówki transportowej z kantoru do banku i z banku do kantoru) pomimo codziennego transportu gotówki z kantoru do banku i z banku do kantoru.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Przepis art. 23 tej ustawy zawiera katalog wydatków nie stanowiących z mocy ustawy kosztów uzyskania przychodów i wśród wymienionych w tym przepisie wydatków nie ma strat w środkach obrotowych, zatem co do zasady strata w środkach obrotowych stanowi koszt uzyskania przychodów. Nie stanowi to jednak podstawy do zaliczenia w każdym przypadku strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów. Zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być zatem każdorazowo oceniane indywidualnie, w aspekcie okoliczności, które spowodowały powstanie straty, ich udokumentowania, zgłoszenie do instytucji ubezpieczeniowej, jak również czy podatnik dołożył należytej staranności w celu jej uniknięcia.

Powstała zatem strata gotówki będąca następstwem kradzieży opisana we wniosku podatnika nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie skupu i sprzedaży walut, gdyż w sferze stosunków podatkowych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą kradzież nie może być traktowana jako zdarzenie losowe. Zdarzenie losowe należy powiązać przede wszystkim z działaniami sił przyrody (ogień, powódź, grad) oraz z regulacjami prawnymi z zakresu prawa ubezpieczonego, mówiących o pojęciu zdarzenia losowego. Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu wskazuje zatem, że to nie Skarb Państwa ma ponosić skutki kradzieży dokonanej w mieniu podatnika, skutki te winny być wprost przeniesione na zakład ubezpieczeniowy, działający w ramach ubezpieczeń majątkowych. Jeżeli natomiast podatnik nie dokonał ubezpieczenia swego mienia na wypadek kradzieży, skutki te ponosić powinien sam podatnik bowiem w przeciwnym razie i z czym trudno się zgodzić należałoby zaakceptować stanowisko, że funkcję ubezpieczyciela ma pełnić Skarb Państwa, a nie zakład ubezpieczeń, jako podmiot specjalnie powołany do prowadzenia działalności ubezpieczeniowej.

Wskazać także należy, że pomimo iż w piśmie z dnia 17 maja 2005 r. podatnik stwierdził, że dołącza protokół policyjny potwierdzający zaistnienia zdarzenia napadu, to faktycznie dołączył kserokopię pisma Komendy Powiatowej Policji w B. z dnia 8 czerwca 2004 r., z którego treści wynika, że organ ten zawiadamia Kantor Wymiany Walut Spółka Jawna, że w sprawie dokonanego napadu w dniu 3 grudnia 2004 r. na pracownika Kantoru Wymiany Walut, w której wspólnicy spółki są pokrzywdzonymi (w wyniku napadu skradziono gotówkę w kwocie 597.480 zł) wszczęto śledztwo o przestępstwo przewidziane w art. 280 § 1 kk. W piśmie tym poinformowano również Kantor Wymiany Walut kto prowadzi śledztwo, kto je nadzoruje, Nr sprawy oraz, że o wynikach śledztwa Kantor zostanie powiadomiony po jego zakończeniu.

Jednakże powyższe pismo Komendy Powiatowej Policji także nie może mieć żadnego wpływu na zmianę stanowiska organu I instancji zajętego w niniejszej sprawie nie tylko z tego względu, że nie jest to protokół z miejsca zdarzenia czy też dlatego, że pismo to zostało sporządzone przez Komendę Policji na pół roku przed napadem - 8 czerwca 2004 r. Pismo to przede wszystkim nie dokumentuje, stanu faktycznego, który można by odnieść do treści art. 22 w związku z art. 23 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co uprawniałoby podatnika do zwiększenia kosztów uzyskania przychodów o stratę gotówki. Organ I instancji rozpatrując wniosek o pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego oparł się tylko i wyłącznie na okolicznościach stanu faktycznego przedstawionego w ww. wniosku (zgodnie z art. 14 a § 2 Ordynacji podatkowej obowiązek wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego obciąża podatnika). Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu stwierdza, że stosownie do przedstawionego stanu faktycznego udzielona odpowiedź w formie postanowienia z dnia 8.03.2005 r. jest prawidłowa.