Przyznana Wnioskodawcy - Prezesowi Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego dieta z dniem 1 stycznia 2009 r. w wysokości 750 zł miesięcznie w kontekście zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

sygnatura: ILPB2/415-716/08-4/ES

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

data: 2009-01-26

Wniosek ORD-IN: [ 346 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 7 listopada 2008 r. (data wpływu - 10 listopada 2008 r.) uzupełniony pismem z dnia 26 listopada 2008 r. (data wpływu 28 listopada 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego, otrzymywanej diety z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego, otrzymywanej diety z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 21 listopada 2008 r. nr ILPB2/415-716/08-2/ES, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 21 listopada 2008 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 25 listopada 2008 r.), zaś w dniu 28 listopada 2008 r. (data nadania 27 listopada 2008 r.) do tut. organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca pełni funkcję Prezesa Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego obejmującego swoja działalnością gminy powiatu. Ponadto Zainteresowany wyjaśnił, że jest osobą urlopowaną do pracy związkowej, zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w macierzystej szkole z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na czas oddelegowania do związku. Od 1 stycznia 2009 r. Prezes Okręgu Dolnośląskiego Związku Nauczycielstwa Polskiego zamierza przyznać Wnioskodawcy dietę w wysokości 750,- zł miesięcznie wypłacaną z funduszy związkowych Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego pochodzących wyłącznie ze składek członków Związku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - powyższa dieta będzie zwolniona z podatku dochodowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, przyznana dieta powinna być wolna od podatku, ponieważ pełniąc funkcję Prezesa Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego wypełnia wiele obowiązków społecznych i obywatelskich w stosunku do zrzeszonych członków Związku jak i wszystkich pracowników oświaty na terenie powiatu - a zatem wykonuje On wiele zadań publicznych.

Zainteresowany wskazuje, iż wiele urzędów skarbowych w Polsce wydało podobne interpretacje do stanowiska jakie zaprezentował On w przedmiotowym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów jest, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalność wykonywana osobiście.

W myśl art. 13 pkt 5 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7, a także - zgodnie z art. 13 pkt 6 - przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10 i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nie przekraczającej miesięcznie 2 280 zł.

Należy zaznaczyć, że ustawa podatkowa nie zawiera definicji terminów zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 17. Dlatego należy zastosować wykładnię językową.

Termin ,,społeczny" jest pojęciem wieloznacznym, rozumiany m.in. jako ,,zorganizowany, przeznaczony dla społeczeństwa, do zaspokojenia jego potrzeb; będący przedstawicielem społeczeństwa, pracujący dla społeczeństwa, dla dobra ogółu" Podobnie co do zasady, rozumiany jest termin ,,obywatelski", który w powiązaniu z innymi pojęciami (np. straż obywatelska, komitet) ujmowany jest jako ,,Komitet, straż, sąd, zorganizowane z osób prywatnych, ochotników, niefachowców, do doraźnej pomocy władzom, jako instytucje tymczasowe".

W orzecznictwie i doktrynie przyjęto zasadę, iż pełnienie obowiązku obywatelskiego związane jest ze stanami faktycznymi, w których dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratycznego państwa prawnego, sprawując funkcje w instytucjach publicznych. Natomiast pełnienie obowiązku społecznego związane jest ze stanami faktycznymi, w których dana osoba uczestniczy w pracach instytucji jako reprezentant pewnej społeczności i bierze udział w rozwiązywaniu problemów konkretnej społeczności, działając w jej interesie. Do zakwalifikowania przychodu jako zwolnionego od podatku na podstawie art. 21 ust.1 pkt 17 ustawy podatkowej, warunek obywatelskiego bądź społecznego charakteru obowiązku, musi być spełniony łącznie z warunkiem ustawowej podstawy jego pełnienia i z warunkiem zaliczenia przez ustawę przychodu uzyskiwanego przez osobę pełniącą taki obowiązek do kategorii przychodów wymienionych w omawianym przepisie.Najczęściej do takich obowiązków zalicza się wykonywanie mandatu posła czy senatora, radnego i innych przedstawicieli samorządu terytorialnego, składów komisji wyborczych, sędziów, ławników.

Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, jakimi są obowiązki wynikające przykładowo z funkcji radnego, posła czy senatora. Natomiast faktu pełnienia funkcji we władzach Związku Nauczycielstwa Polskiego i organach statutowych, nie należy utożsamiać z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Działacze ZNP nie reprezentują całej społeczności, reprezentują natomiast określoną grupę zawodową i działają w jej interesie, nie sprawują również funkcji publicznych - nie zawiadują sprawami państwowymi i nie uczestniczą w działaniu instytucji publicznej.

Przede wszystkim należy podkreślić, że Związek Nauczycielstwa Polskiego jest związkiem zawodowym, a nie samorządem zawodowym.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.), związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. Związek zawodowy jest niezależny w swojej działalności statutowej od pracodawców, administracji państwowej i samorządu terytorialnego oraz od innych organizacji.

Art. 2 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych mają pracownicy bez względu na podstawę stosunku pracy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami. W przeciwieństwie do związku zawodowego, samorząd zawodowy jest zgromadzeniem osób określonej profesji, a przynależność do samorządu jest niekiedy obowiązkowa - w wyraźnie określonych przez ustawę przypadkach.

Jak wynika z powyższego przepisu ustawy o związkach zawodowych, przynależność do związku zawodowego jakim jest Związek Nauczycielstwa Polskiego oraz sprawowanie funkcji w jego organach statutowych jest dobrowolna i nie wiąże się z realizacją obowiązków czy zadań publicznych lub państwowych.

Z zaprezentowanego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego jednoznacznie wynika, że jest On Prezesem Oddziału Powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego, a przyznana z tego tytułu dieta, nie może być utożsamiana z wynagrodzeniem za czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich w rozumieniu pkt 5 ust. 1 art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pojęcie obowiązków społecznych lub obywatelskich odnosi się do zadań publicznych i państwowych, a nie do czynności związanych z działalnością Oddziału ZNP, choćby miały charakter ,,społeczny".

Mając na uwadze ww. przepisy prawa oraz przedstawione zdarzenie przyszłe, należy stwierdzić, że przyznana Zainteresowanemu, z dniem 1 stycznia 2009 r. dieta w wysokości 750 zł miesięcznie nie będzie korzystała ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.