Czy transakcje objęte umową zawartą pomiędzy Spółką a ,,B." nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

sygnatura: ITPB2/436-119/08/IL

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

data: 2008-12-30

słowa kluczowe:

cash-pooling, podatek od czynności cywilnoprawnych, umowa pożyczki

Wniosek ORD-IN: [ 2394 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 13 października 2008 r. (data wpływu 15 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania usługi cash poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania usługi cash pooling.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka ,,K." S.A. zamierza przystąpić do systemu kompleksowego zarządzania płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej (cash poolingu), jako uczestnik i posiadacz rachunku operacyjnego.

W związku z tym, Spółka zamierza zawrzeć umowę odnośnie zarządzania rachunkiem operacyjnym z podmiotem zarządzającym systemem cash poolingu - ,,B.", będącym jednocześnie jej kontrahentem. ,,B." jest podmiotem zagranicznym z siedzibą we Francji i nie jest zarejestrowany dla potrzeb podatku od towarów i usług na terytorium Polski ( jest podatnikiem podatku VAT we Francji). ,,B." nie jest udziałowcem Spółki, nie jest również bankiem ani instytucją bankową.

Na podstawie umowy, ,,B." otworzy dla Spółki rachunek operacyjny, na którym w systemie dziennym księgowane będzie saldo wynikające ze zrealizowanych transakcji handlowych pomiędzy stronami, z uwzględnieniem transakcji wewnątrzgrupowych zrealizowanych przez ,,B." na polecenie Spółki.

W konsekwencji, w zależności od tego, jak będą się kształtować transakcje zrealizowane danego dnia, na koniec tego dnia na rachunku operacyjnym Spółki wykazywane będzie saldo ujemne (w przypadku niedoboru środków Spółki) lub saldo dodatnie (w przypadku nadmiaru środków Spółki). Środki efektywnie uzyskane przez Spółkę (w sytuacji salda ujemnego na koniec dnia) oraz środki efektywnie udostępnione przez Spółkę (w sytuacji salda dodatniego na koniec danego dnia) będą podlegać oprocentowaniu. Odsetki będą odejmowane lub dopisywane do rachunku pierwszego dnia kolejnego miesiąca.

Podstawowym celem zawarcia przez Spółkę umowy odnośnie zarządzania rachunkiem operacyjnym jest poprawa jej bieżącej, dziennej płynności finansowej, poprzez stworzenie możliwości pożyczania środków finansowych od ,,B.", w przypadku ich niedoboru lub inwestowania środków w ramach systemu w przypadku ich nadmiaru, jak również możliwość prowadzenia rozliczeń z innymi podmiotami z grupy, bez fizycznego przelewu środków pomiędzy rachunkami bankowymi podmiotów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym transakcje objęte umową zawartą pomiędzy Spółką a ,,B.", stanowiąc usługi pośrednictwa finansowego korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w zw. z poz. nr 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT...
2. Czy transakcje objęte umową zawartą pomiędzy Spółką a ,,B." nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych...

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie drugie. Wniosek Spółki w pozostałym zakresie zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi m.in. czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług (z pewnymi wyjątkami, nie znajdującymi zastosowania w przedstawionym zdarzeniu przyszłym).

Wnioskodawca podnosi, iż opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynności stanowią dla Spółki transakcje zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce.

W konsekwencji, mając na uwadze art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy twierdzić, iż opisane w przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał również, iż ww. ustawa zawiera zamknięty katalog czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Katalog ten nie zawiera usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową, która w przedstawionym zdarzeniu przyszłym jest świadczona przez ,,B." na rzecz Spółki. Opisana w przedstawionym zdarzeniu przyszłym usługa nie wypełnia znamion żadnej z czynności wymienionych w tym katalogu, w tym wymienionej w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy umowy pożyczki. Zgodnie z art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W świetle powyższego, w umowach typu cash pooling nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości środków finansowych na określony w umowie podmiot.

Dla poparcia swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje się na rozstrzygnięcie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego z dnia 14 lutego 2007 r. sygn. DM/436-13/07/JU, zgodnie z którym ,,umowa cash poolingu (...) pomimo, iż zawiera elementy zbliżone do kredytowania jednych podmiotów przez drugie, nie mieści się w ramach katalogu czynności określonych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu". Podobne stanowisko zajął również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 31 października 2007 r. sygn. IPPB2/436-36/07-4/SP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zmianami), podatkowi temu podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   2. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   3. umowy pożyczki,
   4. (uchylona),
   5. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   6. umowy dożywocia,
   7. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   8. (uchylona),
   9. ustanowienie hipoteki,
   10. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   11. umowy depozytu nieprawidłowego,
   12. umowy spółki (akty założycielskie);
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Uwzględniając powyższe, podkreślić należy, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności objętych tym podatkiem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają czynności wymienione w przywołanej regulacji art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy, przedmiotem opodatkowania są m.in. umowy pożyczki. W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zmianami) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W sytuacji przedstawionej we wniosku konstrukcja tzw. cash poolingu jako sposób gospodarowania wolnymi środkami finansowymi niewątpliwie zawiera w sobie elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie. Nie sposób jednak uznać, że tym samym wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki. W operacjach cash poolingu, o których mowa we wniosku, mamy do czynienia z wieloma podmiotami, wchodzącymi w skład grupy kapitałowej. W opisywanych transakcjach uczestniczą wszystkie te podmioty i dla każdego z nich z tytułu uczestnictwa w cash poolingu powstają określone prawa i obowiązki. Nie dochodzi jednak w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, gdyż brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. W konsekwencji, nie jest więc skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, gdyż źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie ujemnym, będzie rachunek główny, na którym będą gromadzone wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu.

Reasumując, usługa zarządzania wolnymi środkami (cash pooling) nie została enumeratywnie wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Nie można też tego typu czynności zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu nie będą zatem podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych pism w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż orzeczenia organów podatkowych co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego; tym samym nie stanowią podstawy prawnej wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85 -035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Referencje