prawo do odliczenia w całości lub w części podatku VAT naliczanego w związku z realizacją projektu ,, ..."
sygnatura: IBPP2/4512-392/16/AZ
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2016-07-29
słowa kluczowe: | brak prawa do odliczenia, budowa drogi, fundusz unijny, gmina, jednostka budżetowa, podatnik czynny, projekt |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w K., działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 maja 2016 r. (data wpływu 24 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia w całości lub w części podatku VAT naliczanego w związku z realizacją projektu ,, ..." - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 24 maja 2016 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia w całości lub w części podatku VAT naliczanego w związku z realizacją projektu ,, ...".
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:
Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. jest samorządową jednostką budżetową nie posiadającą osobowości prawnej, która powołana została uchwałą 1/5/5/99 Sejmiku Województwa z dnia 23 marca 1999 r. Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. został powołany jako jednostka budżetowa w celu wykonywania zadań zarządcy dróg wojewódzkich w województwie, będąca zarządem tych dróg.
Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, składający deklaracje VAT-7. Dokonuje odpłatnego świadczenia usług i odpłatnej dostawy towarów (najem, sprzedaż majątku). Nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego na mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Wykonując obowiązki statutowe Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. realizuje zadania inwestycyjne na drogach wojewódzkich, w tym również współfinansowane ze środków pomocowych Unii Europejskiej EFRR.
W ramach zrealizowanego zadania pn. " ... ". W ramach regionalnego programu operacyjnego województwa na lata 2014-2020 oś priorytetowa VI Transport, Działanie 6.1 Drogi Wojewódzkie nr wniosku: ... .
Projektowana inwestycja będzie zlokalizowana na terenie miasta i gminy W. w województwie x, powiecie l. Przedmiotowa inwestycja ma na celu wyprowadzenie ruchu tranzytowego z centrum miasta W., zmniejszenie ruchu kołowego na jego obszarze a także poprawę warunków bezpieczeństwa ruchu drogowego i jego uspokojenie na terenie miasta. Nowoprojektowana droga stanowić będzie ciąg drogi wojewódzkiej nr 789 i będzie posiadać połączenie z projektowaną autostradą A1 - węzłem W. Zakres inwestycji obejmuje również budowę przepustów drogowych w miejscach przekroczeń przeszkód poprzecznych, budowę urządzeń bezpieczeństwa ruchu i urządzeń ochrony środowiska a także budowę i przebudowę urządzeń infrastruktury komunalnej.
Jednostka przeprowadziła przetargi w celu wyłonienia wykonawców z którymi zostały podpisane umowy.
Wykonawcy za wykonanie usług (roboty budowlane, nadzory, itp.) obciążyli Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. fakturami VAT. Płatności realizowane były ze środków własnych jednostki samorządu terytorialnego.
Wystąpiono z wnioskiem o płatność w celu refundacji poniesionych wydatków ze środków finansowych pochodzących w części z przyznanej bezzwrotnej pomocy w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020.
Nabyte towary i usługi w ramach realizowanego projektu nie są i nie będą przez Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. ani przez Zarząd Województwa, w żadnym zakresie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy w odniesieniu do zrealizowanego projektu pn. " ... ", istniała możliwość odliczenia w całości lub w części podatku VAT...
Stanowisko Wnioskodawcy:
Po zakończeniu realizacji w/w projektu Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. nie wykonuje czynności opodatkowanych związanych ze zrealizowanym projektem (zgodnie z art. 15 ust. 6; art. 86 ust. 1 ustawy o VAT), nie ma możliwości odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego zawartego w fakturach VAT wystawionych przez wykonawców projektu. Poniesiony przez Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. wydatek był również w całości kosztem jednostki.
Efekty Projektu nie są i nie będą wykorzystywane przez Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. do czynności opodatkowanych podatkiem VAT (nie będą generowały obrotu opodatkowanego podatkiem VAT). Wnioskodawca sformułował ostatecznie stanowisko:
Zarząd Dróg Wojewódzkich w K. nie miał możliwości odliczenia w całości ani w części podatku VAT w odniesieniu do przedmiotowego projektu.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Podstawowe zasady dotycząca odliczania podatku naliczonego została sformułowana w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016, poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT.
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ww. ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań ale działania te podejmuje na podstawie umów cywilnoprawnych.
Należy zauważyć, że zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak również przepisy wykonawcze do niej nie definiują terminu ,,jednostka budżetowa", wobec czego należy posiłkować się definicją legalną zawartą w ustawie z dnia 27 sierpnia 2007 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 885, ze zm.).
Jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego (art. 11 ust. 1 tej ustawy). Stosownie do brzmienia ust. 3 powyższego artykułu, podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany dalej ,,planem finansowym jednostki budżetowej".
Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, jednostki budżetowe, z zastrzeżeniem odrębnych ustaw, tworzą, łączą i likwidują organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego - gminne, powiatowe lub wojewódzkie jednostki budżetowe.
W myśl ust. 2 powyższego artykułu, tworząc jednostkę budżetową, organ, o którym mowa w ust. 1, nadaje jej statut, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej, oraz określa mienie przekazywane tej jednostce w zarząd.
Jak wskazano powyżej, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT do wykonywania czynności opodatkowanych.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
W tym miejscu należy przytoczyć przepis art. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 460 ze zm.), zgodnie z którym drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.
W myśl ust. 2 ww. art. 19, zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5 i 8, są dla dróg:
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest jednostką budżetową województwa. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatku od towarów i usług, składający deklaracje VAT-7. Dokonuje odpłatnego świadczenia usług i odpłatnej dostawy towarów (najem, sprzedaż majątku). Nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego z mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Wykonując obowiązki statutowe Wnioskodawca realizuje zadania inwestycyjne na drogach wojewódzkich, w tym również współfinansowane ze środków pomocowych Unii Europejskiej EFRR. Wnioskodawca zrealizował zadanie pn. " ... ". W ramach regionalnego programu operacyjnego województwa na lata 2014-2020 oś priorytetowa VI Transport, Działanie 6.1 Drogi Wojewódzkie nr wniosku: ... . Przedmiotowa inwestycja ma na celu wyprowadzenie ruchu tranzytowego z centrum miasta Woźniki, zmniejszenie ruchu kołowego na jego obszarze a także poprawę warunków bezpieczeństwa ruchu drogowego i jego uspokojenie na terenie miasta. Wykonawcy za wykonanie usługi (roboty budowlane, nadzory) obciążyli Wnioskodawcę fakturami VAT. Płatności były realizowane ze środków własnych jednostki samorządu terytorialnego. Wnioskodawca wskazał, że nabyte towary i usługi w ramach zrealizowanego projektu nie są i nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
W tym miejscu zauważyć trzeba, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.
Powyższy wyrok co prawda odnosi się do gminnych jednostek budżetowych, jednakże jego rozstrzygnięcie ma również zastosowanie do wojewódzkich jednostek budżetowych, z uwagi na praktycznie takie same uwarunkowania faktyczne i prawne.
Jak wynika z wyroku TSUE w sprawie C-276/14 samorządowe jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT, zatem wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła.
W związku z ww. wyrokiem nr C-276/14, w dniach 29 września 2015 r. oraz 16 grudnia 2015 r. Ministerstwo Finansów wydało Komunikaty, w których stwierdzono, że mając na uwadze rozstrzygnięcie TSUE zakłada się obowiązkowe ,,scentralizowanie" w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT. Jednocześnie stosowany obecny model rozliczeń do momentu obowiązkowego scentralizowania, nie będzie kwestionowany.
Z okoliczności dotyczących sprawy wynika, że Wnioskodawca oraz Województwo stosują dotychczasowy model rozliczeń. Jak wskazał Wnioskodawca, jest on odrębnie od Województwa zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Wnioskodawca rozlicza podatek należny i naliczony samodzielnie, w odrębnie od Województwa składanych deklaracjach VAT.
W świetle powołanego na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie ma możliwości odliczenia w całości bądź w części podatku naliczonego w fakturach dokumentujących nabyte towary i usługi w ramach realizacji projektu pn. ,, ...".
Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego, w szczególności wykorzystywania nabytych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych, wydana interpretacja traci swą aktualność.
We własnym stanowisku Wnioskodawca wskazał, że dołączył kserokopie dokumentów powołujące Zarząd Dróg Wojewódzkich. Jednakże Organ pragnie wskazać, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast w myśl art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny dokumentów załączonych do wniosku o interpretację.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w K., Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.