Czy na spółce - jako płatniku - ciąży obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od uiszczonych okresowo opłat na rzecz firmy niemieckiej za prawo do korzystania z oprogramowania komputerowego ?

sygnatura: II-2/4210-21/06/Int

autor: Izba Skarbowa w Łodzi

data: 2006-10-03

We wniosku z dnia 14.06.2006 r. (uzupełnionym w dniu 29.06.2006 r.) o udzielenie interpretacji przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), zwanej dalej updop, Strona przedstawiła następujący stan faktyczny:

Spółka jest podmiotem świadczącym usługi w zakresie transportu międzynarodowego. Dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej korzysta z usług firmy X (giełdy ofert transportowych) z siedzibą w Niemczech, polegających na wyszukiwaniu poprzez bazę danych usługodawcy ofert ładunków transportowych, jak również zgłaszanie własnych pojazdów w celu wykonania usługi transportu. Raz na kwartał za swoje usługi X wystawia Stronie rachunek. Spółka dokonując płatności nie pobiera podatku na podstawie art. 21 ust. 1 updop. Zdaniem Spółki świadczone przez niemiecką firmę usługi nie mieszczą się w kategorii należności licencyjnych zdefiniowanych w "Umowie między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku" podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (tj. Dz. U. z dnia 20 stycznia 2005 r.) i należy je traktować jako zapłatę za usługi internetowe.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie w postanowieniu z dnia 02.08.2006 r. uznał stanowisko zaprezentowane przez Spółkę w przedmiotowym wniosku za nieprawidłowe. W uzasadnieniu organ podatkowy stwierdził, że umowa, w której właściciel praw autorskich za wynagrodzeniem wyraża zgodę na określone tą umową korzystanie przez inny podmiot z programu komputerowego - zgodnie z jego przeznaczeniem - stanowi formę umowy licencyjnej i podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 updop.

Po przeanalizowaniu stanowiska Spółki zamieszczonego we wniosku oraz odpowiedzi udzielonej przez organ podatkowy, działając na podstawie art. 14 b § 2 i § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdza co następuje:

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 updop podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) ustala się w wysokości 20% przychodów. Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Kluczową kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie jest ustalenie, czy umowę zawartą pomiędzy Spółką a firmą X z/s w Niemczech, na mocy której Strona nabyła prawo użytkowania oprogramowania komputerowego na własne potrzeby, należy traktować jako umowę licencyjną czy jako umowę o świadczenie usług.

Zgodnie z uregulowaniem art. 12 ust. 3 cytowanej umowy zawartej z Republiką Federalną Niemiec przez należności licencyjne rozumie się wszelkiego rodzaju należności płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania wszelkich praw autorskich do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami do kin, wszelkiego patentu, znaku towarowego, wzoru lub modelu, planu, tajemnicy technologii lub produkcji, lub za użytkowanie albo prawo od użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego lub za informacje dotyczące doświadczenia w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej. Postanowienie to stosuje się odpowiednio do wszelkiego rodzaju wypłat za użytkowanie lub prawo do użytkowania nazwy, zdjęcia lub innych podobnych praw osobistych oraz do wypłat otrzymywanych jako wynagrodzenie za nagranie przez radio lub telewizję występów sportowców lub artystów. Pojęcie należności licencyjne nie obejmuje jednak wszystkich opłat dokonywanych w związku z kontraktami, których przedmiotem są prawa do programów komputerowych.

Przy ocenie, czy dana opłata za oprogramowanie stanowi opłatę licencyjną jedyną istotną kwestią wymagającą rozstrzygnięcia jest charakter prawny transakcji obejmującej oprogramowanie. Ustalić zatem należy w jaki sposób oprogramowanie ma być przeniesione między stronami. Według komentarza do Konwencji Modelowej OECD dla klasyfikacji opłat wynikających z umów, na podstawie których strona nabywa - w zamian za uiszczenie opłaty - prawo do korzystania z programu komputerowego, jako należności licencyjnych, kluczowe znaczenie ma zakres uprawnień podmiotu korzystającego z programu komputerowego. W tym samym komentarzu zajęto stanowisko, że skopiowanie programu na twardy dysk lub do pamięci operacyjnej, bądź sporządzenie kopii archiwalnej mające na celu jedynie umożliwienie prawidłowego korzystania, w ramach własnego użytku, nie skutkuje uznaniem płatności za należność licencyjną. Również nabycie egzemplarza programu komputerowego, z jednoczesnym prawem do jego skopiowania na określoną liczbę stanowisk, nie skutkuje stwierdzeniem, że mamy do czynienia z należnościami licencyjnymi. Zwykła licencja oprogramowania bez przekazania praw autorskich stosowanych dla potrzeb podatkowych nie stanowi należności licencyjnych, lecz zysk przedsiębiorstwa.

Biorąc pod uwagę "warunki użytkowania bazy danych" udostępnianej odpłatnie przez firmę X (dostępne na oficjalnej stronie internetowej firmy X) należy zwrócić szczególną uwagę na wybrane, poniżej przedstawione postanowienia:

• Prawo do użytkowania bazy danych firmy X, przyznane na podstawie niniejszej umowy obowiązuje tylko dla indywidualnie uzgodnionej liczby stanowisk danej firmy lub jej filii. Każde użytkowanie wykraczające poza powyższy zakres, zarówno przy pomocy kopii, czy też przy pomocy równoległego lub naprzemiennego użytkowania na różnych stanowiskach pracy lub na rzecz innych firm i/lub oddziałów wymaga pisemnego uzgodnienia dodatkowych odpłatnych licencji,
• Użytkownik nie ma prawa do korzystania z bieżącego doradztwa odnośnie techniki oprogramowania, dostawy uaktualnionych wersji, dodatkowych nośników danych, w szczególności zaś do kodu źródłowego. Użytkownikowi nie wolno stosować oprogramowania licencjonowanego dla celów rozwoju innego rodzaju oprogramowania, wersji zmodyfikowanych lub sporządzania kopii na korzyść osób trzecich, także innych Użytkowników. W każdym wypadku zawinionego naruszenia powyższego warunku Użytkownikowi grozi kara umowna w wysokości dwunastomiesięcznej opłaty za użytkowanie,
• Niniejsza umowa licencyjna nie uprawnia do udzielania podlicencji lub dalszego przekazywania uzyskanych dzięki oprogramowaniu danych osobom trzecim, a w szczególności zaś umowa nie uprawnia do wykorzystania oprogramowania w celu ewentualnego wytwarzania własnych oprogramowań. Oprogramowanie i jego kod źródłowy są chronione prawami autorskimi. Oprogramowanie pozostaje własnością firmy X.

Mając na względzie "ogólne warunki użytkowania bazy danych" należącej do firmy X, a także przytoczone powyżej przepisy organ podatkowy stwierdza, iż zapłata za nabycie od podmiotu niemieckiego programu komputerowego na potrzeby własnej działalności gospodarczej bez prawa do sporządzania kopii, jego dystrybucji, odsprzedaży czy też innego podobnego realizowania prawa do tego programu nie mieści się w definicji należności licencyjnych wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 updop oraz art. 12 ust. 3 powoływanej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zatem dokonywanie z tego tytułu wypłat podmiotom, o których mowa w art. 3 ust. 2 updop nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 updop.

Reasumując, Dyrektor Izby Skarbowej stwierdza, iż stanowisko zaprezentowane w postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie z dnia 2 sierpnia 2006 r. Nr US II/423/5/2006 jest nieprawidłowe. Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji.

Zwraca się uwagę na treść art. 14b § 5 pkt 2 zdanie drugie ustawy Ordynacja podatkowa, który stanowi, że zmiana albo uchylenie postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, a gdy zmiana lub uchylenie postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - począwszy od rozliczenia podatku za rok następujący po roku, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi.