Pytanie dotyczącego możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów utworzonego odpisu na fundusz remontowy, w przypadku lokalu przeznaczonego na wynajem.
sygnatura: PD III 423/552/07/DG
autor: Izba Skarbowa we Wrocławiu
data: 2008-01-08
słowa kluczowe: | fundusz remontowy |
Spółdzielnia Mieszkaniowa X jest przedsiębiorcą posiadającym osobowość prawną. Funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (j. t. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), natomiast w zakresie zobowiązań podatkowych zastosowanie znajduje ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
Fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych tworzony jest przez spółdzielnie na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którym odpisy na ten fundusz obciążają koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi stanowiącymi mienie spółdzielni. Obowiązek świadczenia na fundusz dotyczy członków spółdzielni, właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokali
Wskazany przepis art. 6 ust. 3 cytowanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych bez wątpienia nakłada na spółdzielnię mieszkaniową obowiązek tworzenia funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych. Fundusz ten powstaje głównie z odpisów w koszty, pokrywanych przez członków spółdzielni opłat w postaci czynszu. Zastępuje on amortyzację składników zaliczanych do zasobów mieszkaniowych. Wysokość opłat na fundusz remontowy powinna zapewniać środki na sfinansowanie kosztów remontów budynków, budowli i innych urządzeń zaliczanych do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych.
Jak stanowi natomiast art. 16c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych amortyzacji nie podlegają budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służących działalności społeczno-wychowawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi. Jak wynika z treści ww. przepisu nie ogranicza się on do budynków i lokali wyłącznie mieszkalnych, lecz odnosi do zasobów mieszkaniowych, w tym budynków, lokali, budowli i urządzeń.
Z uwagi na brak ustawowej definicji pojęcia zasoby mieszkaniowe należy odwołać się do jego potocznego znaczenia i definicji formułowanych na użytek prawa podatkowego w piśmiennictwie i orzecznictwie sądowym w sprawach podatkowych.
W związku z powyższym uwzględniając charakter opłat oraz pokrywanych z nich kosztów, zasadne jest rozumienie pojęcia zasoby mieszkaniowe nie tylko jako lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie.
Należy ponadto zauważyć, iż ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych określając w art. 1 ust. 1 jako cel spółdzielni mieszkaniowej wymienia zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu, co świadczy o szerokim rozumieniu omawianego zagadnienia.
Również orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazuje, że pod pojęciem zasobów mieszkaniowych należy rozumieć całość substancji lokalowej, tj. pomieszczenia mieszkalne i użytkowe (wyrok NSA z 8 listopada 1995 r. sygn. akt SA/Kr 622/95, wyrok NSA z 16 października 1995 r. sygn. akt SA/Wr 152/95).
Z kolei zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Kosztami uzyskania przychodów są bowiem koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).
Stosownie do przepisu art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. a wyżej cytowanej ustawy podatkowej, kosztami uzyskania przychodów są odpisy i wpłaty na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika, jeżeli obowiązek lub możliwość ich tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy.
Z powyższych przepisów wynika, że tylko obligatoryjnie tworzony fundusz remontowy, a więc dotyczący członków spółdzielni, właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokali, może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Uwzględniając powyższe należy wskazać, że odpisy na fundusz remontowy obciążają koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi stanowiącymi mienie spółdzielni, i jednocześnie stanowią koszty uzyskania przychodów.
W związku z faktem, że przedmiotowe lokale użytkowe należą do zasobów spółdzielni, jako że sfinansowane zostały funduszami własnymi spółdzielni, należy zgodnie z art. 6 ust. 3 oraz uwzględniając art. 16 c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który wyłącza możliwość ich amortyzacji, umarzać je w ciężar tych funduszy oraz dokonywać odpisów na fundusz remontowy w koszty uzyskania przychodów. Tym bardziej, że spółdzielnia jest odpowiedzialna za remont takich lokali, a lokale te są często przez nią wynajmowane na działalność uwzględniającą potrzeby mieszkańców oraz nie kolidującą z funkcją mieszkalną budynków, w których się znajdują.
Natomiast wynajem lokali użytkowych na podstawie umów najmu stanowi o działalności Spółdzielni innej, aniżeli gospodarka zasobami mieszkaniowymi, bez względu na cel na jaki zostanie przeznaczony dochód z tej działalności.
W odniesieniu do obiektów i lokali, z których Spółdzielnia osiąga dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych zasadne jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z remontami tych lokali, z wyłączeniem tej części wydatków, która została sfinansowana środkami z funduszu remontowego.
Prawidłowe i pozostające poza sporem jest również stanowisko zawarte w postanowieniu, dotyczące możliwości zaliczenia w koszty uzyskania przychodów odpisów na fundusz remontowy dla lokali użytkowych zajmowanych przez członków Spółdzielni na podstawie własnościowego prawa do lokalu.
W przypadku lokali użytkowych zajmowanych na podstawie własnościowego prawa do lokalu, ich właściciel wpłaca na rzecz Spółdzielni czynsz na podobnych warunkach jak właściciele lokali mieszkalnych, stąd wpływy w czynszu, jak i pokrywane z nich koszty stanowią gospodarkę zasobami mieszkaniowymi.