Czy nieodpłatne korzystanie z samochodu prowadzi do powstania przychodu w formie nieodpłatnego świadczenia?

sygnatura: ITPB3/423-558/08/AM

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

data: 2008-12-30

Wniosek ORD-IN: [ 911 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 roku w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 1 października 2008 r. (data wpływu 6 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego korzystania z samochodu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 października 2008 r. złożono ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego korzystania z samochodu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia realizuje program pod nazwą ,,Mleko z klasą", którego celem jest promocja spożycia mleka w placówkach oświatowych oraz rozpowszechnianie zdrowego stylu odżywiania wśród dzieci i młodzieży. W celu realizacji założeń tego programu Spółdzielnia podjęła współpracę z firmą ,,T.". Na podstawie zawartej umowy partnerskiej ,,T." bezpłatnie przekazuje Spółdzielni samochód dostawczy. Samochód ma być oznaczony logo Programu i nie będzie mógł być wykorzystywany przez Spółdzielnię do innych celów (chyba, że Spółdzielnia uzyska uprzednio pisemną zgodę ,,T." na wykorzystanie samochodu w innych celach). Wnioskodawca poniesie wszystkie bieżące koszty eksploatacji samochodu, zaś ,,T." poniesie koszty leasingu samochodu. Umowa przewiduje zwrot samochodu przez Wnioskodawcę na rzecz ,,T." z chwilą zakończenia obowiązywania umowy. ,,T." dostarcza do Spółdzielni opakowania na potrzeby Programu. Wnioskodawca sprzedaje za wynagrodzeniem mleko w opakowaniach kupionych od ,,T." w ramach realizacji Programu.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał pytanie:

Czy nieodpłatne korzystanie z samochodu prowadzi do powstania przychodu w formie nieodpłatnego świadczenia...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z interpretacją ,,nie można uznać, że strony zawarły umowę użyczenia, mimo że tak z reguły umowy te są nazywane przez strony. Przez umowę użyczenia użyczający bowiem zobowiązuje się zezwolić biorącemu na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy".

Umowa zawarta między Spółdzielnią a ,,T." przynosi obopólne korzyści, otrzymujący zobowiązuje się do świadczenia usług na rzecz dającego - zamawiania tylko produktów firmy ,,T.". Minister Finansów uznał, że udostępnianie sprzedawcom urządzeń wykorzystywanych przez nich do sprzedaży towarów danej firmy wpływa niewątpliwie na wielkość przychodów osiąganych przez producenta tych wyrobów. W piśmie Ministra Finansów z dnia 27 lutego 1997 r. podkreślono, że przekazanie do używania tego sprzętu na zasadach przedstawionych powyżej nie kreuje u klienta dodatkowego przychodu w formie nieodpłatnego świadczenia. Dodatkowo w piśmie stwierdzono, że firma ma możliwość odliczenia do celów podatkowych wszelkich kosztów z tym związanych, o ile ich poniesienie ma (lub może mieć) wpływ na wysokość osiąganych przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Nieodpłatne udostępnienie samochodu przez ,,T." na rzecz Spółdzielni nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Przekazanie samochodu wyłącznie do używania, zgodnie z umową, bez przeniesienia na odbiorcę prawa do rozporządzania nim jak właściciel, nie stanowi dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, nieodpłatna usługa podlega opodatkowaniu tylko, jeśli nie ma związku z działalnością przedsiębiorstwa. Przekazanie sprzętu i materiałów niezbędnych do wykonania postanowień umowy ma taki związek, nie podlega więc opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, ze zm.) - dalej: ustawa, przychodem jest wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Nieodpłatnym świadczeniem jest każde zdarzenie prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, które wiąże się z nieodpłatnym przysporzeniem majątku tej osoby o konkretnym wymiarze finansowym. Wartość nieodpłatnie otrzymanego świadczenia ustala się na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy.

Stosownie do art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Cechą charakterystyczną użyczenia jest nieodpłatność oraz motyw bezinteresowności. Dlatego też wyłącznym obowiązkiem użyczającego pozostaje znoszenie używania rzeczy przez biorącego oraz powstrzymywanie się od jakichkolwiek czynności unicestwiających lub ograniczających uprawnienie biorącego. Użyczający zatem ogranicza się tylko względem osoby, której rzecz użycza, co nie pozbawia go władztwa nad rzeczą i prawa korzystania z tej rzeczy, czerpania z niej korzyści. Treść stosunku użyczenia sprowadza się do bezpłatnego przysporzenia przez użyczającego korzyści kontrahentowi. Umowa użyczenia to umowa realna albowiem dla jej zawarcia konieczne jest, oprócz złożenia oświadczeń woli, wydanie rzeczy biorącemu. Ze względu na fakt, że z tytułu umowy użyczenia zobowiązanym do spełnienia świadczenia jest tylko użyczający, umowę tę należy uznać za jednostronnie zobowiązującą - użyczenie nie jest umową wzajemną.

Organ podatkowy podziela stanowisko Spółki, iż w przypadku, gdy otrzymujący zobowiązuje się do świadczenia usług na rzecz użyczającego, nie można mówić o jednostronności i nieodpłatności tej umowy, zobowiązuje ona bowiem obie strony kontraktu do określonych świadczeń - użyczający rzecz zobowiązuje się do jej przekazania, otrzymujący zaś do zamawiania produktów producenta czy wyprodukowania określonych wyrobów. Przynosi to jednocześnie obu stronom określone korzyści. Z umową użyczenia mielibyśmy do czynienia wtedy, gdyby po jednej ze stron umowy nie występowało jakiekolwiek świadczenie wzajemne wobec użyczającego.

Reasumując, z opisu sytuacji przedstawionej we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie wynika, iż zawarta przez Spółdzielnię umowa zawiera postanowienia zobowiązujące Spółdzielnię do jakichkolwiek świadczeń na rzecz użyczającego. Tym samym nie można uznać, iż przedmiotowa umowa jest umową wzajemną. Skoro do świadczenia z zawartej umowy zobowiązany jest wyłącznie jeden podmiot (użyczający) spełnia ona warunki uznania jej za umowę użyczenia, co skutkuje w konsekwencji powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu podatkowego z tytułu otrzymanych nieodpłatnie rzeczy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej datowania.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej, powoduje, iż interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.