Co znaczy faktycznie zastosowany kurs?Czy zastosowanie przez Spółdzielnię kursu sprzedaży lub kupna banku, a w przypadku zapłaty zobowiązania z własnego rachunku walutowego kursu według metody FIFO, jest w świetle przepisów podatkowych prawidłowe?
sygnatura: SD/423-7/07
autor: Urząd Skarbowy Poznań-Jeżyce
data: 2007-08-14
| słowa kluczowe: |
Dnia 11.05.2007 r. Spółdzielnia wystąpiła do tutejszego organu podatkowego z wnioskiem, w trybie art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa, o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie. Wniosek obejmuje zakres stosowania prawa podatkowego w przedmiocie obowiązywania od 1.01.2007r. zapisu art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, szczególnie określenie pojęcia - faktycznie zastosowany kurs waluty oraz wyznaczenie kolejności wyceny środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej według przyjętej przez podatnika metody FIFO stosowanej w rachunkowości w momencie zapłaty.
We wniosku Spółdzielnia zwróciła się zapytaniem:
- co znaczy faktycznie zastosowany kurs,
- czy zastosowanie przez Spółdzielnię kursu sprzedaży lub kupna banku, a w przypadku zapłaty zobowiązania z własnego rachunku walutowego kursu według metody FIFO, jest w świetle przepisów podatkowych prawidłowe?
W ocenie Podatnika brak jest urzędowej definicji pojęcia "faktycznie zastosowanego kursu waluty". Zdaniem Podatnika, w przypadku gdy do zapłaty zobowiązania Spółdzielnia będzie musiała kupić walutę będzie to kurs sprzedaży banku, z którego usług Spółdzielnia korzysta, natomiast przy odsprzedaży waluty będzie to kurs kupna tego banku. W przypadku zapłaty zobowiązania z własnego rachunku walutowego może być to kurs według metody FIFO pod warunkiem ciągłego jego stosowania do operacji dokonanych na rachunku walutowym. Faktycznie zastosowany kurs waluty nie może być niższy lub wyższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty. W sytuacji, gdy zapłata wpływa na rachunek walutowy, zastosowanie faktycznego kursu banku nie jest możliwe, wówczas należy stosować kurs średni ogłoszony przez NPB z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego operacje walutowe.
Ustosunkowując się do stanowiska Podatnika wynikającego z przedstawionego stanu faktycznego, tutejszy organ podatkowy wyjaśnia co następuje:
Przepisy podatkowe nie definiują pojęcia faktycznie zastosowanego kursu waluty, o którym mowa w art. 15a ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych /tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm./. W takiej sytuacji należy go interpretować w oparciu o wykładnię językową, przy uwzględnieniu języka powszechnie używanego, uzupełnioną wnioskami płynącymi z zastosowania innych rodzajów wykładni, np. funkcjonalnej, historycznej, a przede wszystkim celowościowej.
W powszechnym znaczeniu faktycznie zastosowany kurs walut oznacza miarę, ile jednostek pieniądza krajowego kosztuje faktycznie jednostka waluty obcej. Jest to po prostu zastosowana cena waluty obcej wyrażona w pieniądzu krajowym, która ulega ciągłym zmianom, a zastosowana cenato niekoniecznie zapłacona, bowiem może to być również cena naliczona do ustalenia określonej wartości. Różnice kursowe, jako pochodne zmieniających się walut, wynikają właśnie ze wzrostu lub spadku obliczonej wartości złotego w stosunku do walut obcych /zmiana kursów waluty/ i powstają w określonych okolicznościach, uregulowanych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Faktycznie zastosowany kurs walutowy nie jest kursem faktycznie zrealizowanym, a zatem nie można go wiązać wyłącznie z sytuacjami związanymi z zakupem lub sprzedażą walut. Jest to również kurs faktycznie zastosowany do wyceny określonych wartości, w tym kształtujących różnice kursowe.
W wyniku wprowadzonych z dniem 1.01.2007r. zmian ustawodawca posługuje się jednym pojęciem kursu faktycznie zastosowanego, który ma szerokie zastosowanie, ponieważ uwzględnia wszelkie kursy walutowe zastosowane przez podatnika. Po dokonanych zmianach podatnicy mogą rozliczać podatkowe różnice kursowe zarówno przy konwersji wierzytelności, jak i transakcjach kantorowych. Mogą zatem, w ramach faktycznie zastosowanego kursu walut, przyjąć kurs bankowy lub kantorowy, ale również wynikający z indywidualnej umowy z bankiem.
Podatkowe rozliczenie różnic kursowych powinno być dokonane według faktycznie zastosowanego kursu walutowego, a jeżeli przy obliczaniu ich wartości (np. przy korzystaniu z rachunków walutowych w bankach zagranicznych), w sytuacji gdy nie są ustalone kursy walutowe do przeliczenia złotówek, i nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu - wówczas dopiero należy stosować kursy średnie ogłaszane przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego operacje walutowe zgodnie z art. 15a ust. 4 wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Podatnicy mogą przyjąć kurs waluty jaki przy danej transakcji został faktycznie zastosowany jednak nie może on być wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartości kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty.
Stosownie do art. 15a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli faktycznie zastosowany kurs waluty przy obliczaniu wartości dodatnich i ujemnych różnic kursowych jest wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty, organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu waluty. W razie niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty, organ podatkowy określi ten kurs, opierając się na kursach walut ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski. Różnice kursowe będą również powstawały od własnych środków w walutach obcych, jeżeli wystąpi różnica wartości w dacie wpływu waluty obcej (tj. w przypadku jej nabycia lub otrzymania) i jej wypływu (tj. w sytuacji zapłaty lub innej formy wypływu posiadanych walut obcych).
Z art. 15a ust. 8 wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że podatnicy wyznaczają kolejność wyceny środków pieniężnych lub wartości pieniężnych w walucie obcej według przyjętej metody stosowanej w rachunkowości, której nie mogą zmieniać w trakcie roku podatkowego. Zgodnie z art. 35 ust.8 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 ze zm.), w przypadku gdy ceny nabycia jednakowych albo uznanych za jednakowe, ze względu na podobieństwo rodzajowe i przeznaczenie, składników inwestycji są różne, to ich rozchód wycenia się według metodywybranej przez jednostkę spośród metod, o których mowa w art. 34 ust. 4 pkt 1-3.
Stosownie do tego przepisu, jeżeli ceny nabycia jednakowych składników inwestycji, a do takich są zaliczane środki na rachunku bankowym, są różne, to ich rozchód wycenia się według zasady wybranej przez jednostkę spośród następujących metod:
1) według cen przeciętnych, to jest ustalonych w wysokości średniej ważonej cen (kosztów) danego składnika aktywów (waluty obcej),
2) kolejno po cenach (kosztach ) najwcześniej nabytych składników (FIFO, tj. pierwsze przyszło - pierwsze wyszło),
3) kolejno po cenach (kosztach) najpóźniej nabytych składników (LIFO, tj. ostatnie przyszło - piersze wyszło).
Wybranej metody wyceny środków lub wartości pieniężnej podatnicy nie mogą zmienić w trakcie roku podatkowego.
Biorąc pod uwagę treść przytoczonych regulacji prawnych oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że kwota otrzymana z tytułu sprzedaży lub zobowiązanie podlegające zapłacie, winny być wycenione według faktycznie zastosowanego kursu waluty (kursu kupna lub sprzedaży) banku, z którego usług Spółdzielnia korzysta. Pamiętać jednak należy, by kurs faktycznie zastosowany nie był wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty. Do rozchodu walut obcych Spółdzielnia stosować może metodę FIFO, pod warunkiem, że nie będzie ona zmieniana w trakcie roku podatkowego.
Przedmiotowa interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskującą i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.