Czy umorzona wartość kredytu stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, jeżeli tak, to czy jednorazowo czy od kwoty zarachowanego przychodu danego roku ?.

sygnatura: UP-I-415-6-16/07

autor: Urząd Skarbowy w Wałczu

data: 2007-08-02

Dnia 24 maja 2007 roku do tut. Urzędu wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, jak również postępowanie przed naczelnym sądem administracyjnym. Spółka z o.o. zostało powołane jako spółka prawa handlowego zgodnie z zasadami ustawy z dnia 26 października 1995 roku o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 133, poz. 654 ze zm.). Prowadzona przez Towarzystwo działalność jest ściśle związana z realizowaniem celów określonych w rozdziale 4 ww. ustawy. Przedmiotem działania Towarzystwa jest m.in. budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu. Na podstawie przepisów ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego został utworzony w banku Gospodarstwa Krajowego Fundusz Mieszkaniowy służący realizacji zadań wynikających z polityki państwa w zakresie gospodarki mieszkaniowej i budownictwa mieszkaniowego. Środki tego funduszu mogą być przeznaczone także na udzielenie preferencyjnych kredytów dla towarzystw budownictwa społecznego na przedsięwzięcia inwestycyjno - budowlane, mające na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem. Towarzystwo na przedsięwzięcie inwestycyjno- budowlane na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego na wynajem otrzymało kredyt inwestycyjny ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Wobec terminowego zakończenia i rozliczenia inwestycji na podstawie art. 19 ust. 9 ustawy z dnia 26 października 1995 roku o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego Towarzystwo złożyło wniosek o umorzenie z kwoty kredytu 10 %, tj. 214.704,50 zł, kosztów przedsięwzięcia. Decyzją z dnia 19 lutego 2007 roku umorzono wnioskowaną kwotę.

Towarzystwo powołuje się na pismo Departamentu rachunkowości Ministerstwa Finansów z dnia 22 kwietnia 2002 roku, w którym wskazano, że kwoty umorzonego kredytu na zasadzie art. 19 ust. 9 traktować należy jako środki otrzymane na sfinansowanie wytwarzania środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie i ujmować je w księgach rachunkowych jako rozliczenia międzyokresowe przychodów. Na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku oznacza to, że część umorzonego kredytu zalicza się do rozliczeń międzyokresowych przychodów, a następnie do pozostałych przychodów operacyjnych. Równolegle do dokonywanych odpisów amortyzacyjnych - w części tych odpisów, ustalonej w wielkości wynikającej z procentowego udziału w sfinansowaniu budowy mieszkań.

Pytanie Towarzystwa dotyczy kwestii, czy umorzona wartość kredytu stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, jeżeli tak, to czy jednorazowo czy od kwoty zarachowanego przychodu danego roku. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że umorzenie zobowiązania wynikało z przepisów art. 19 ust. 9 ustawy z 26 października 1995 roku i było w praktyce obligatoryjne w przypadku spełnienia wymogu terminowego zakończenia i rozliczenia inwestycji. Nie może zatem stanowić przychodów opodatkowanych. Ponadto, w związku z tym, że zrealizowany budynek jest nieruchomością w której znajdują się wyłącznie mieszkania, dokonane umorzenie jest ściśle związane z utrzymaniem zasobu mieszkaniowego i jest wynikiem działalności w zakresie gospodarki mieszkaniowej.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wałczu stwierdza, że stanowisko to jest prawidłowe.

Umorzenie zobowiązań wywołuje określone skutki w podatku dochodowym, i co do zasady, jest ono przysporzeniem majątkowym stanowiącym przychód dla celów podatkowych. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) przychodem jest wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów) z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy. Tak więc wartość umorzonej pożyczki (kredytu), czyli zwolnienie dłużnika z długu stanowi dla podatnika przychód w momencie umorzenia, a tym jest z kolei data złożenia przez wierzyciela oświadczenia woli o zwolnieniu z długu (umorzenia całości lub części pożyczki (kredytu)).

Zatem równowartość umorzonej kwoty kredytu powinna znaleźć odzwierciedlenie po stronie przychodów. Powyższe nie oznacza jednak, że w tym konkretnym przypadku umorzona pożyczka podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są:

• dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia, z zastrzeżeniem pkt 14 i 14a (w tym przypadku nieistotnych) otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych dla celów podatkowych.

Pomoc z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego w formie umorzenia 10 % kredytu można zaliczyć do przychodów wymienionych w art. 17 ust. 1 pkt 21 ww. ustawy, zatem jest ona zwolniona od podatku dochodowego.

W rozpatrywanej sprawie należy też mieć na uwadze zapis art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za kosztu uzyskania przychodów zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych według zasad określonych w art. 16a - 16m, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.