Czy pozostałe przychody operacyjne przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych są zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osob prawnych?

sygnatura: PD/406-29/07

autor: Urząd Skarbowy w Chełmie

data: 2007-06-15

P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 216, art. 14a § 1, § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. t.j. z 2005 r. Nr 8 , poz. 60 z późn. zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego po rozpatrzeniu wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach, w zakresie zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych pozostałych przychodów operacyjnych przeznaczonych na utrzymanie zasobów mieszkaniowych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uznaje stanowisko Podatnika za nieprawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 19 marca 2007 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa wystąpiła z wnioskiem, o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dotyczących przychodów i kosztów związanych z gospodarką zasobami mieszkaniowymi w celu ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych oraz o dokonanie interpretacji przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie definicji "gospodarki zasobami mieszkaniowymi w spółdzielniach mieszkaniowych". W dniach 05 kwietnia 2007 r. i 04 maja 2007 r. Spółdzielnia uzupełniła przedmiotowy wniosek i sprecyzowała go o wyjaśnienie: czy pozostałe przychody operacyjne przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych są zwolnione z podatku dochodowego od osob prawnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że celem Spółdzielni Mieszkaniowej jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin poprzez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Przedmiotem działalności Spółdzielni wg PKD jest:01.41.B. działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zielonych, 45.21.A.wykonywanie robót ogólnobudowlanych związanych z wnoszeniem budynków, 70.11.Z. kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, 70.20.Z. wynajem nieruchomości na własny rachunek,70.32 A. zarządzanie nieruchomościami mieszkaniowymi, 70.32.B. zarządzanie nieruchomościami niemieszkalnymi, 92.31.F. działalność domów ośrodków kultury, 92.32.Z. działalność obiektów kulturalnych.

Spółdzielnia zarządza zasobami mieszkaniowymi w skład, których wchodzą lokale mieszkalne zajmowane na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz prawa odrębnej własności, lokale użytkowe zajmowane na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, prawa odrębnej własności oraz umowach najmu, a ponadto garaże zajmowane na zasadzie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i prawa odrębnej własności. Ponadto Spółdzielnia posiada biuro spółdzielni i lokale użytkowe stanowiące własność spółdzielni nie oddane do używania osobom trzecim. Spółdzielnia nie prowadzi działalności społeczno-kulturalnej. Wynajmuje części zewnętrzne budynów do potrzeb reklamy oraz wynajmuje pomieszczenia wspólnego użytku. Opłaty pobierane przez Spółdzielnię od wszystkich lokali mieszkalnych, użytkowych i garaży zajmowanych na podstawie spółdzielczego własnościowego prawa i prawa odrębnej własności odpowiadają wyłącznie rzeczywistym kosztom utrzymania tych lokali. Ewentualna różnica na koniec okresu obrotowego między kosztami a przychodami gospodarki zasobami mieszkaniowymi zwiększa odpowiednio koszty lub przychody tej gospodarki w roku następnym a zatem przeznaczona jest na cele związane z utrzymaniem zasobów gospodarki mieszkaniowej. Jedynie nadwyżka powstaje przy wynajmie lokali użytkowych, pomieszczeń wspólnego użytku oraz zwnętrznych części budynków dla potrzeb reklamy, która zostaje przeznaczona na zwiększenie funduszu remontowego. Natomiast nadwyżka powstała na przychodach i kosztach finansowych, na sprzedaży materiałów oraz pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych (odsetki za zwłokę w uiszczaniu opłat, w tym opłaty za wynajmowanie lokali użytkowych, pomieszczeń wspólnego użytku, powierzchni budynków, odszkodowania, kary umowne, odpisanie należności i zobowiązań przedawnionych, umownych, przychody i koszty sądowe, komornicze związane z dochodzeniem należności na drodze sądowej i inne określone w ustawie o rachunkowości) jest przeznaczona na zmniejszenie kosztów gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Wątpliwości Spółdzielni dotyczą interpretacji zapisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w zakresie czy pozostałe przychody operacyjne jak odzyskane koszty sądowe, egzekucyjne, rozwiązane odpisy aktualizacyjne, odpisy na zobowiązania przedawnione, umorzone itp. przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych są zwolnione z od podatku dochodowego od osób prawnych? W uzupełnieniu wniosku z dnia 04 maja 2007 r. Spółdzielnia przedstawiła prawdopodobny katalog operacji, które moga wystąpić w spółdzielni a mieszczą się pod pojęciem "pozostałych przychodów operacyjnych" związanych: ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych a także z utrzymaniem i zbyciem nieruchomości; z odpisami należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nie obciążających kosztów;z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi; z odpisami aktualizacyjnymi wartościami aktywów i ich korektami z wyjątkiem odpisów obciążających koszty wytworzenia sprzedanych produktów lub sprzedanych towarów, koszty sprzedaży lub koszty finansowe; odszkodowaniami, karami i grzywnami; z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych;z odzyskaniem kosztów sądowych, egzekucyjnych. Zdaniem Spółdzielni pozostałe przychody operacyjne dotyczą całości gospodarki zasobami mieszkaniowymi (spółdzielnia innej działalności nie prowadzi) i są wolne od podatku dochodowego od osób prawnych. W świetle art. 42 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, pełny wynik podmiotu gospodarczego - spółdzielni obejmuje wyniki operacyjne, w tym pozostałe operacyjne, finansowe i nadzwyczajne. W ewidencji księgowej Spółdzielni wyniki te obejmują całokształt działalności (działalność bezwynikowa) i odnoszone są na rozliczenia międzyokresowe kosztów lub przychodów w roku następnym.

Naczelnik Urzędu Skarbowego uwzględniając obowiązujące przepisy prawa podatkowego nie podziela stanowiska Podatnika w wyżej przedstawionej sprawie.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Zwolnieniu od podatku podlegać będzie zatem tylko dochód uzyskany przez spółdzielnie mieszkaniowe z gospodarki zasobami mieszkaniowymi o ile zostanie przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Ponadto zgodnie z art. 17 ust. 1 a ww. ustawy zwolnienie, o którym mowa wyżej nie dotyczy: dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego użycia na warunkach określonych w art. 17 a- 17 k,dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach. Zwolnienie , o którym mowa w art. 17 ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub na inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będą jedynie dochody (nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania):uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych,uzyskane z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

W związku z powyższym dla ustalenia dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w spółdzielni mieszkaniowej, istotne jest ustalenie przychodów i kosztów ich uzyskania z gospodarki zasobami mieszkaniowymi oraz przychodów i kosztów ich uzyskania z innych źródeł, a także przeznaczenia ewentualnego dochodu z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Wymienione we wniosku przychody związane: ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych a także z utrzymaniem i zbyciem nieruchomości; z odpisami należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nie obciążających kosztów; z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi; z odpisami aktualizacyjnymi wartościami aktywów i ich korektami z wyjątkiem odpisów obciążających koszty wytworzenia sprzedanych produktów lub sprzedanych towarów, koszty sprzedaży lub koszty finansowe; odszkodowaniami, karami i grzywnami; z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych; stanowią pozostałe przychody i koszty operacyjne wymienione w art. 3 ust. 2 pkt 32 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.). Czyli powyższe rodzaje przychodów stanowią przychody w ujęciu bilansowym a nie podatkowym.

Z uwagi na fakt, że przepisy dotyczące zasad ewidencji rachunkowej nie mają charakteru podatkowotwórczego, przy kwalifikacji przychodów i kosztów dla celów podatkowych należy kierować się wyłącznie przepisami ustawy podatkowej.

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych nie występuje określenie "pozostałe przychody operacyjne" . Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera też definicji przychodów podatkowych a wymienia podstawowe kategorie przychodów stanowiące przychód podatkowy. Zakres przychodów podatkowych został określony w art. 12, art. 13. art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z powołanym wyżej art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zwolnieniu od podatku dochodowego podlega dochód uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi a nie przychód.

Wskazany przez Spółdzielnię przepis art. 42 ustawy o rachunkowości określa zasady ustalania wyniku finansowego. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych przedmiotem opodatkowaniu podatkiem dochodowym jest dochód ustalony zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy podatkowej.

Ponadto przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zobowiązują podatników do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i należnego podatku (art. 9 ust. 1).

W celu ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz dochodu zwolnionego Spółdzielnia powinna prowadzić ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający na wyodrębnienie przychodów i kosztów związanych z gospodarką zasobami mieszkaniowymi oraz przychodów i kosztów dotyczących pozostałej działalności.

Uwzględniając obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony stan faktyczny, stwierdza się, że :wszystki przychody ustalone zgodnie z ustawą o podatku dochodowym związane z gospodarką zasobami mieszkaniowymi stanowią przychody z gospodarki zasobami miezkaniowymi. W przypadku, gdy po uwzględnieniu kosztów uzyskania ww. przychodów, określonych zgodnie z art. 15 i art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wystąpi dochód - będzie on podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego, pod warunkiem przeznaczenia go i- bez względu na termin wydatkowania na cele związane z utrzymaniem zasobów gospodarki mieszkaniowej,pozostałe przychody ustalone zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych związane z pozostałą działalnością gospodarczą stanowią przychody z pozostałej gospodarki mieszkaniowej. W przypadku, gdy po uwzględnieniu kosztów uzyskania ww. przychodów, określonych zgodnie z art. 15 i art. 16 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych , wystąpi dochód - będzie on podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym , bez względu na jego przeznaczenie.

W związku z powyższym postanowiono jak na wstępie. Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Spółdzielnię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia. Zgodnie z art. 14 b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia w trybie określonym w art. 14 b § 2 ww. ustawy Ordynacja podatkowa.