INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30.09.2010 r. (data wpływu 04.10.2010 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 24.11.2010 r. Nr IPPP1-443-1023/10-2/IGo oraz Nr IPPB2/436-370/10-2/MZ (data nadania 24.11.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 04.10.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz w celu pokrycia bieżących potrzeb finansowych Sp. z o.o. (dalej: Spółka) podjęła kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania. W konsekwencji Spółka zawarła umowy pożyczki (w których występowała jako pożyczkobiorca) w następujących dniach: 26 kwietnia 2004 r., 27 września 2005 r., 27 kwietnia 2009 r. oraz 25 listopada 2009 r. z podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Polski, prowadzącym działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) oraz zarejestrowanym dla celów VAT na terytorium Polski (podmiot ten nie był udziałowcem Spółki). Wspomniane pożyczki mają charakter odpłatny. Jednocześnie w związku z przewidywanymi dalszymi potrzebami w zakresie finansowania bieżącej działalności, Spółka nie wyklucza, iż kolejne umowy pożyczki (również o charakterze odpłatnym) zostaną zawarte w przyszłości.

Dodatkowo, Spółka pragnie wskazać, iż udzieliła za wynagrodzeniem pożyczek na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Polski (umowy pożyczki z dnia 6 lutego 2006 r. oraz 31 marca 2006 r.). Spółka pragnie przy tym wskazać, iż jest (i była w chwili gdy udzielała wspomnianych powyżej pożyczek) podmiotem zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce, prowadzącym działalność opodatkowaną VAT (Spółka nie była przy tym udziałowcem pożyczkobiorcy).

Pismem z dnia 24.11.2010 r. Nr IPPP1-443-1023/10-2/IGo oraz Nr IPPB2/436-370/10-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

• przesłanie oryginału lub urzędowo poświadczonego dokumentu, z którego wynika, prawo Pana J. G do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego,

• uzupełnienie wniosku w zakresie podatku od towarów i usług poprzez:

- wskazanie kwalifikacji PKWiU czynności wskazanych we wniosku, w związku z § 3 ust. 1 Rozporządzenia z dnia 29 października 2008 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), który stanowi, iż na potrzeby VAT do dnia 31 grudnia 2010 roku stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną na podstawie Rozporządzenia z 18 marca 1997 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

• uzupełnienie wniosku w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez:

- wskazania, gdzie znajdowały się/ będą znajdowały się pieniądze w chwili zawarcia umów pożyczek (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też terytorium innego państwa),

- określenie miejsca zawarcia umów pożyczek (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy terytorium innego państwa),

- uzupełnienie stanu faktycznego odnośnie pożyczek, które będą zawarte w przyszłości, czy pożyczki te będą udzielone przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

• w chwili zawarcia umów pożyczek pieniądze znajdowały się/ będą się znajdowały na rachunku bankowym pożyczkodawcy/ Spółki prowadzonym przez bank mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• umowy pożyczki objęte wnioskiem zostały zawarte/będą zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• Spółka pragnie wskazać, iż mogą zdarzyć się przypadki, w których umowy pożyczki będą udzielane jej przez wspólnika (jakkolwiek przepisy ustawy o PCC wprost zwalniają z opodatkowania tym podatkiem pożyczki udzielane przez wspólnika, w opinii Spółki - tak jak zostało wskazane w treści wniosku - również pożyczki udzielane na rzecz Spółki przez podmioty będące podatnikami VAT, inne niż wspólnicy Spółki, nie będą objęte PCC);

• Spółka załączyła oryginał aktualnego wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego potwierdzający prawo Pana J. G do występowania w imieniu Spółki,

• Ponadto Wnioskodawca uzupełnił wniosek w zakresie podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny/zdarzenie przyszłe, w celu wyeliminowania wątpliwości dotyczących prawidłowości traktowania umowy pożyczki na gruncie ustawy o VAT oraz ustawy o PCC, Spółka pragnie potwierdzić jej rozumienie odpowiednich przepisów:

1. Czy czynność udzielenia, czy to przez Spółkę, czy też jej kontrahenta, pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (zarówno już dokonana, jak i planowana w przyszłości), podlega przepisom ustawy o VAT i czy korzysta ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt ustawy o VAT...
2. Czy zawarte umowy pożyczki podlegały/ czy zawarte w przyszłości umowy pożyczki będą podlegały opodatkowaniu PCC, a w konsekwencji wystąpi obowiązek zapłaty PCC...

Powyższe pytania dotyczą zarówno zaistniałego stanu faktycznego jak i zdarzenia przyszłego.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej stanu faktycznego, odnośnie zdarzenia przyszłego została wydana odrębna interpretacja. W zakresie podatku od towarów i usług w dniu 16.12.2010 r. została wydana interpretacja Nr IPPP1-443-1023/10-4/IGo.

Zdaniem Wnioskodawcy

Opisane we wniosku zawarcie umów pożyczek oraz potencjalne zawarcie kolejnych umów pożyczki nie podlegało/nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na brzmienie art. 2 ust. 4 ustawy o PCC. W konsekwencji zawarcie omawianych umów nie spowodowało/ nie spowoduje w przyszłości obowiązku zapłaty PCC przez Spółkę oraz obowiązku złożenia deklaracji PCC, według ustalonego wzoru.

Spółka pragnie podkreślić, iż ustawa o PCC zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu PCC podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ustawy o PCC, w tym także umowy pożyczki. Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC podatkowi nie podlegają w szczególności czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT bądź zwolniona z VAT. Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, iż dokonanie czynności cywilnoprawnej podlegającej opodatkowaniu na gruncie ustawy o VAT bądź zwolnionej spod opodatkowania VAT co do zasady nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC.

Biorąc pod uwagę, w opinii Spółki opisane we wniosku umowy pożyczki oraz umowy pożyczki zawarte w przyszłości nie podlegały/ nie będą podlegały opodatkowaniu PCC na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

W tym miejscu Spółka pragnie powołać wybrane pisma organów podatkowych potwierdzające jej stanowisko:

• ,,stwierdzić należy, że opisana we wniosku umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zawarcie przedmiotowej umowy nie spowodowało więc obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obowiązku złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru" interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 maja 2010 r. sygn. ITPB2/436-64/10/TJ,
• ,,pożyczkodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i udzielona pożyczka zostanie zakwalifikowana u niego jako usługa zwolniona, na podstawie odpowiednich przepisów, o podatku od towarów i usług. Dlatego też, jeżeli pożyczkodawca z tytułu zawarcia umowy pożyczki będzie zwolniony z podatku VAT, to przedmiotowa pożyczka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych".

Interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 maja 2010 r. sygn. ITPB2/436-57/10/MK,

• ,,należy stwierdzić, iż skoro umowa pożyczki została objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych" interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r. sygn. IPPB2/436-507/09-4/AF,
• ,,W przedmiotowej sprawie, podlegająca generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki zawarta przez wnioskodawcę jest wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych" interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 sierpnia 2009 r. sygn. IBPBII/1/436 -135/09/TK,
• ,,W związku z tym, mając na uwadze wyżej wskazane przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych uznać należy, że skoro pożyczka udzielona przez Wnioskodawcę, mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego zwolnionych z podatku VAT - to stosownie do art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych". Interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 lipca 2009 r. sygn. ITPB2/436-65a/08/IL.

Jak zostało to wskazane powyżej, w opinii Spółki usługa udzielania na jej rzecz pożyczek poza systemem bankowym jest objęta zakresem ustawy o VAT i jako usługa pośrednictwa finansowego jest zwolniona z VAT po stronie pożyczkodawcy. W konsekwencji czynność udzielenia pożyczki na rzecz Spółki nie powinna podlegać opodatkowaniu PCC w przedstawionym stanie faktycznym na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy o PCC.

Mając na uwadze fakt, iż do dnia 1 stycznia 2007 r. obowiązywał art. 4 ustawy o PCC, który ustanawiał solidarną odpowiedzialność stron czynności cywilnoprawnej za PCC, w odniesieniu do pożyczek udzielonych przez Spółkę w dniach 6 lutego 2006 r. oraz 31 marca 2006 r., na mocy ówcześnie obowiązujących przepisów generalnie na Spółce jako pożyczkodawcy także ciążył potencjalny obowiązek podatkowy. Niemniej jednak, w opinii Spółki również zawarcie omawianych umów nie powinno podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na brzmienie art. 2 ust. 4 ustawy o PCC, jako że pożyczki te będąc objętymi zakresem ustawy o VAT, jako usługa pośrednictwa finansowego korzystały ze zwolnienia z VAT.

Reasumując, zdaniem Spółki w przypadku zawarcia umów pożyczki w przedstawionym stanie faktycznym, czynność ta nie podlegała/nie będzie w przyszłości podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na fakt, iż udzielanie pożyczek stanowi usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z VAT świadczoną przez pożyczkodawcę. W konsekwencji Spółka nie była/ nie będzie zobowiązana do zapłaty PCC oraz złożenia deklaracji PCC z tytułu zawarcia umów pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 86, poz. 959 ze zm., Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 ze zm., Dz. U. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki.

Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 04 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316) art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) otrzymał nowe brzmienie: podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2006 r. obowiązek podatkowy ciąży na stronach czynności cywilnoprawnych. W myśl art. 4 pkt 1 w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2007 r. obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

W myśl powyższego artykułu czynności cywilnoprawne w tym umowy pożyczki podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego jak i uzupełnienia wynika, iż w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz w celu pokrycia bieżących potrzeb finansowych Sp. z o.o. (dalej: Spółka) podjęła kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania. W konsekwencji Spółka zawarła umowy pożyczki (w których występowała jako pożyczkobiorca) w następujących dniach: 26 kwietnia 2004 r., 27 września 2005 r., 27 kwietnia 2009 r. oraz 25 listopada 2009 r. z podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Polski, prowadzącym działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) oraz zarejestrowanym dla celów VAT na terytorium Polski (podmiot ten nie był udziałowcem Spółki). Wspomniane pożyczki mają charakter odpłatny. Dodatkowo, Spółka pragnie wskazać, iż udzieliła za wynagrodzeniem pożyczek na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Polski (umowy pożyczki z dnia 6 lutego 2006 r. oraz 31 marca 2006 r.). Spółka pragnie przy tym wskazać, iż jest (i była w chwili gdy udzielała wspomnianych powyżej pożyczek) podmiotem zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce, prowadzącym działalność opodatkowaną VAT (Spółka nie była przy tym udziałowcem pożyczkobiorcy). W chwili zawarcia umów pożyczek pieniądze znajdowały się na rachunku bankowym pożyczkodawcy/ Spółki prowadzonym przez bank mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Umowy pożyczki objęte wnioskiem zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że pożyczki podlegały podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2006 r. nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.01. 2007 r. do dnia 21.04.2010 r. nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Reasumując należy stwierdzić, iż jeżeli umowy pożyczek zostały objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższe czynności korzystały z wyłączenia na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowo należy wskazać, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera w swej treści art. 2 ust. 4, lecz art. 2 pkt 4.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.