ustalenie, w którym momencie wydatki z tytułu wypłaconych Premii powinny być ujmowane przez Spółkę w kosztach uzyskania przychodów (stan faktyczny)
sygnatura: IBPB-1-2/4510-680/15/MW
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2015-12-31
słowa kluczowe: | koszty uzyskania przychodów, moment, premia, wydatek |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 6 października 2015 r. (data wpływu do BKIP 15 października 2015 r.), uzupełnionym 29 grudnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia w którym momencie wydatki z tytułu wypłaconych Premii powinny być ujmowane przez Spółkę w kosztach uzyskania przychodów (stan faktyczny) - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 15 października 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia w którym momencie wydatki z tytułu wypłaconych Premii powinny być ujmowane przez Spółkę w kosztach uzyskania przychodów. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 16 grudnia 2015 r. Znak: IBPB-1-2/4510-680/15/MW, IBPB-1-2/4510-681/15/MW, wezwano do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 29 grudnia 2015 r.
We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca (dalej także: ,,Spółka") jest polskim rezydentem podatkowym. Spółka wypłacała swoim pracownikom premie roczne (dalej: ,,Premie").
Decyzja o wypłacie Premii za dany rok finansowy jest podejmowana przez Zarząd Spółki i jest uzależniona od wyniku finansowego osiągniętego przez Spółkę. Decyzja w sprawie wypłaty Premii za dany rok finansowy jest podejmowana w kolejnym roku finansowym, na podstawie sprawozdania rocznego za rok poprzedni. W związku z powyższym, w roku finansowym, za który są wypłacane Premie, nie jest wiadome, czy Premie zostaną pracownikom wypłacone.
Premie wypłacane są zasadniczo tym pracownikom Spółki, którzy byli jej pracownikami w roku finansowym, za który są wypłacane i którzy na moment wypłaty Premii w dalszym ciągu pozostają pracownikami Spółki. W konsekwencji, z uwagi na możliwe zmiany w zakresie zatrudnienia w Spółce, do momentu wypłaty Premii krąg osób, którym zostanie wypłacona Premia nie jest ostatecznie znany.
Premie wypłacane są przez Spółkę w celu motywowania jej pracowników. Niemniej, w celu zapewnienia elastyczności w stosowaniu tego sposobu motywowania, zgodnie z przyjętymi w Spółce regulacjami dotyczącymi wynagradzania pracowników, Spółka nie jest zobowiązana do wypłaty Premii po wypracowaniu przez Spółkę określonego zysku lub po spełnieniu przez Spółkę określonych kryteriów ilościowych bądź jakościowych, w związku z czym Premie mają charakter uznaniowy. Premie nie stanowią wypłaty z zysku Spółki po opodatkowaniu.
Z uzupełnienia wniosku z 28 grudnia 2015 r. wynika, że decyzja o wypłacie Premii nie jest podejmowana przez Zarząd Spółki w formie uchwały i nie określa terminu, w którym Premia zostanie wypłacona.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
W którym momencie wydatki z tytułu wypłaconych Premii powinny być ujmowane przez Spółkę w kosztach uzyskania przychodów...
Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki z tytułu Premii wypłacanych pracownikom przez Spółkę powinny być ujmowane przez Spółkę w kosztach uzyskania przychodów w miesiącu wypłaty Premii.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych normuje zasady dotyczące momentu rozpoznania wydatków w kosztach uzyskania przychodów odrębnie w odniesieniu do kosztów bezpośrednio związanych z przychodami, odrębnie w odniesieniu do kosztów innych niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie) oraz odrębnie w odniesieniu do tzw. kosztów pracowniczych i narzutów na tych kosztach.
Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm., dalej: ,,UPDOP"), koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym są potrącalne, co do zasady, w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody (z uwzględnieniem przepisów art. 15 ust 4boraz art. 15 ust 4c ww. ustawy).
Jednocześnie, w odniesieniu do kosztów pośrednich przepis art. 15 ust. 4d UPDOP wskazuje, że są one potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Natomiast w odniesieniu do tzw. kosztów pracowniczych, w przepisie art. 15 ust. 4g UPDOP, ustawodawca wprowadził uregulowania o charakterze szczególnym dotyczące momentu ujęcia w kosztach uzyskania przychodów tych kategorii wydatków. W myśl powołanego przepisu, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 , ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012, poz. 361, ze zm., dalej: ,,UPDOF") oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem, że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony.
W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57 UPDOP.
Jednocześnie należy wskazać, że przepis art. 16 ust. 1 pkt 57 UPDOP stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz w art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (...).
Mając na uwadze powyższe, w celu dokonania prawidłowej wykładni ww. przepisów należy odwołać się do treści art. 12 ust. 1 UPDOF określającego niektóre spośród tzw. kosztów pracowniczych, który stanowi, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Mając na uwadze treść przywołanych powyżej przepisów, należy wskazać, że:
W ocenie Spółki, premie i nagrody pieniężne wypłacane pracownikom stanowią tzw. ,,koszty pracownicze", do których należą przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, ale także wszelkiego rodzaju nagrody, prowizje, premie i diety, wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników, jak i inne należności wynikające ze stosunku pracy. W związku z powyższym, do określenia momentu zaliczenia do kosztów podatkowych kosztów Premii, zdaniem Spółki, zastosowanie będą miary przepisy dotyczące momentu ujmowania dla celów podatkowych tzw. kosztów pracowniczych.
W konsekwencji, przenosząc powyższe rozważania na grunt sytuacji Wnioskodawcy, stwierdzić należy, że w celu prawidłowego ustalenia momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu Premii dla pracowników, należy dokonać weryfikacji:
Ustawodawca określając moment zaliczenia do kosztów podatkowych tzw. kosztów pracowniczych, posługuje się niedookreślonym pojęciem miesiąca, za który te świadczenia są ,,należne" - termin ten nie został zdefiniowany w UPDOP. W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, w celu ustalenia zakresu znaczeniowego pojęcia świadczenia ,,należnego" koniecznym jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia w języku powszechnym. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego (http://sjp.pwn.pl/szukaj/nalezny), ,,należny" należy rozumieć jako ,,przysługujący komuś lub czemuś". W konsekwencji, uzasadnione wydaje się zatem przyjęcie, że o ,,należnej" premii można, mówić wówczas, gdy należności te zostały ustalone (przesądzone) lub są niesporne (również co do wysokości), a osobie uprawnionej do jej otrzymania przysługuje roszczenie o wydanie jej takiej premii.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, w odniesieniu do wypłaty premii na rzecz pracowników należy stwierdzić, że miesiącem, w którym stają się one należne, jest moment spełnienia przesłanek warunkujących możliwość ich wypłaty na rzecz uprawnionych pracowników.
Jak zostało to wskazane w stanie faktycznym, wypłata Premii na rzecz pracowników Spółki uzależniona jest od łącznego spełnienia następujących warunków:
Wnioskodawca pragnie wskazać, że do momentu podjęcia decyzji przez Zarząd Spółki w sprawie wypłaty pracownikom Premii, która zależna jest od wyniku finansowego Spółki, pracownicy Spółki nie mają podstawy prawnej do domagania się ich wypłaty. Oznacza to, że do momentu wypłaty Premii, pracownikom nie przysługuje skuteczne roszczenie o ich wypłatę, a zatem - w ocenie Spółki - do momentu wypłaty Premii nie są one pracownikom należne. Należy zatem uznać, że Premia przyznawana przez Spółkę staje się należna dopiero w miesiącu jej faktycznej wypłaty, zwłaszcza że dopiero na moment wypłaty znana jest ostateczna lista pracowników, którzy otrzymają Premię.
W konsekwencji, zdaniem Spółki należy uznać, że Premie stają się należne pracownikom dopiero w momencie ich wypłaty, i w tym samym momencie powinny być kwalifikowane po stronie Spółki jako koszt uzyskania przychodów.
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy wydatki z tytułu Premii wypłacanych pracownikom przez Spółkę powinny być ujmowane w kosztach uzyskania przychodów w miesiącu wypłaty Premii.
Spółka chciałaby wskazać, że stanowisko przedstawione przez nią we wniosku znajduje swoje odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych w zbliżonych stanach faktycznych, czego przykładem są:
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm., dalej: ,,updop"), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
W art. 16 ust. 1 updop zawarto katalog kosztów niestanowiących kosztów podatkowych. Nie oznacza to, że koszty w nim nie wymienione mogą być uznane automatycznie za koszty uzyskania przychodu. W każdym przypadku należy badać, czy dany koszt poniesiony został w celu uzyskania przychodów (zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów).
Aby zatem wydatek uznać za koszt uzyskania przychodów muszą być spełnione następujące warunki:
Kosztami podatkowymi mogą być również ,,koszty pracownicze", gdyż wydatki ponoszone na rzecz pracowników, co do zasady stanowią dla pracodawcy koszty uzyskania przychodów, jeśli tylko spełniają ogólne przesłanki określone w art. 15 ust. 1 updop. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, różnego rodzaju premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników, a także odprawy i rekompensaty za wcześniejsze rozwiązanie stosunku pracy jako inne należności wynikające ze stosunku pracy.
Podkreślić należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.; dalej: ,,updof"), za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka wypłaca swoim pracownikom Premie roczne. Decyzja o ich wypłacie za dany rok finansowy podejmowana jest przez Zarząd Spółki i uzależniona jest od wyniku finansowego osiągniętego przez Spółkę. Decyzja w sprawie wypłaty Premii za dany rok finansowy jest podejmowana w kolejnym roku finansowym, na podstawie sprawozdania rocznego za rok poprzedni. Decyzja ta nie jest podejmowana przez Zarząd Spółki w formie uchwały i nie określa terminu, w którym Premia zostanie wypłacona. W roku finansowym, za który są wypłacane Premie, nie jest wiadome, czy Premie zostaną pracownikom wypłacone. Jak wskazuje Wnioskodawca, Premie wypłacane są zasadniczo tym pracownikom Spółki, którzy byli jej pracownikami w roku finansowym, za który są wypłacane Premie, i którzy na moment wypłaty Premii w dalszym ciągu pozostają pracownikami Spółki.
Premie planowane do wypłaty pracownikom niewątpliwie związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz osiąganymi przychodami. Ponadto nie zostały wymienione w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodu, określonym w art. 16 ust. 1 updop. Jak wskazuje Wnioskodawca wypłacane są w celu zmotywowania pracowników. Wydatki te powinny zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
W myśl art. 15 ust. 4g updop, należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 updof, oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57 updop. Oznacza to, że pracodawcy, którzy terminowo wypłacają należności z tytułu wynagrodzenia za pracę mogą je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów już w miesiącu, za który są należne (czyli na zasadzie memoriałowej). Dopiero w przypadku niedotrzymania terminu wypłaty tych należności regulacja podatkowa odsyła do art. 16 ust. 1 pkt 57 updop.
I tak, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 57 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz w art. 18 updof, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz.U. Nr 127, poz. 1052), a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 4g updop.
Aby zatem móc określić moment zaliczenia wydatków z tytułu premii i nagród do kosztów uzyskania przychodów, należy przede wszystkim ustalić moment, za który stały się one należne.
Ustawodawca pozostawił przy tym zwrot ,,(...) za który są należne", zawarty w art. 15 ust. 4g updop, niedookreślonym. Stąd konieczna jest analiza jego znaczenia na bazie wykładni literalnej. Słownikowe znaczenie pojęcia ,,należny" oznacza ,,przysługujący, należący się komuś lub czemuś".
Z uwagi na brak definicji ,,należnego wynagrodzenia" w ustawie podatkowej - w oparciu o wykładnię literalną za uzasadnione wydaje się zatem przyjęcie, że o ,,należnym" wynagrodzeniu można mówić wówczas, gdy należności te zostały ustalone (przesądzone) lub są niesporne.
W oparciu o wyżej wskazany przepis należy wskazać, że w zależności od sytuacji, zastosowanie mogą znaleźć trzy różne reguły traktowania świadczeń pracowniczych dla potrzeb rozliczeń podatku dochodowego:
Uwzględniając opisany we wniosku stan faktyczny i powołane przepisy prawa w rozpatrywanej sprawie należy stwierdzić, że wypłata pracownikom Premii rocznej jest uzależniona od osiągniętego wyniku finansowego oraz od decyzji Zarządu Spółki. Zatem w roku poprzedzającym wypłatę Premii rocznej nie powstanie żadne zobowiązanie Spółki do jej wypłaty. Premia ma charakter uznaniowy, ponieważ Spółka nie jest zobowiązana do wypłaty Premii po wypracowaniu przez Spółkę określonego zysku lub po spełnieniu przez Spółkę określonych kryteriów ilościowych bądź jakościowych.
Decyzja o przyznaniu Premii podejmowana jest przez Zarząd Spółki w następnym roku finansowym, zatem wydatek związany z wypłatą Premii powinien zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w momencie jej wypłaty. Skoro bowiem w stosownym dokumencie prawa wewnętrznego nie zakreślono terminu jej wypłaty nie jest możliwe ustalenie czy wypłata ta była dokonana w terminie czy też nie.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że wydatki z tytułu Premii wypłacanych pracownikom przez Spółkę powinny być ujmowane przez Spółkę w kosztach uzyskania przychodów w miesiącu wypłaty Premii, należy uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
W zakresie zdarzenia przyszłego wydano odrębne rozstrzygnięcie.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.