Czy sprzedaż nieruchomości rolnej, niezabudowanej, stanowiącej odrębny majątek podatnika, nie wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
sygnatura: PP-3/4407-19/07
autor: Izba Skarbowa w Krakowie
data: 2007-06-20
słowa kluczowe: | majątek odrębny, nieruchomość rolna, sprzedaż nieruchomości |
DECYZJA
Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie, po rozpoznaniu Pana zażalenia z dnia 09.03.2007 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków Krowodrza z dnia 02.03.2007 r., nr PP2-443/47/06 w sprawie udzielenia interpretacji dotyczącej zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8 poz. 60 ze zm.) odmawia zmiany przedmiotowego postanowienia, uznając, iż zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
UZASADNIENIE
Działając na podstawie art. 14a § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa wnioskiem z dnia 08.12.2006 r. (wpływ do Urzędu Skarbowego - w dniu 11.12.2006 r.) zwrócił się Pan do Naczelnika Urzędu Skarbowego o wyjaśnienie czy sprzedaż nieruchomości rolnej, niezabudowanej, stanowiącej odrębny majątek podatnika, nie wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pan współwłaścicielem w 9/10 części całej nieruchomości o łącznej powierzchni ... m2 składającej się z:
1) działki nr ... sklasyfikowanej w rejestrze gruntów jako ziemia uprawna i łąki,2) działki nr ... sklasyfikowanej w rejestrze gruntów jako ziemia uprawna, łąka, pastwisko, rowy, drogi,
3) działki nr 111/9 sklasyfikowanej w rejestrze gruntów jako łąka.
Z uwagi na brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego w/w nieruchomość, uznał Pan w oparciu o dane wynikające z rejestru gruntów, iż nieruchomość ta jest gruntem rolnym. W odniesieniu do w/w nieruchomości wystąpił Pan o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji budowlanej.
Jest Pan zdania, iż sprzedaż nieruchomości, o której mowa nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, niezależnie od zwolnienia przedmiotowego, którym jest objęta na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Powodem dla którego w/w sprzedaż nie podlega opodatkowaniu jest Pana zdaniem fakt, iż dotyczy ona nieruchomości stanowiącej majątek odrębny sprzedawcy, nie wykorzystywany w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Zatem dokonując dostawy tej nieruchomości nie zachowuje się Pan jak podatnik podatku VAT.
Naczelnik Urzędu Skarbowego odpowiadając na w/w wniosek wydał postanowienie z dnia 02.03.2007 r. w którym nie potwierdził Pana stanowiska. Uznał bowiem, iż z tytułu zamierzonej sprzedaży nieruchomości gruntowej będzie Pan podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, gdyż charakter prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej oraz okoliczności towarzyszące sprzedaży wskazują na zamiar wykonywania tejże czynności w sposób częstotliwy. Natomiast z uwagi na niespełnienie przesłanek warunkujących zwolnienie od podatku, określone w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT sprzedaż nieruchomości winna być opodatkowana według 22 % stawki podatku zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT.
Na powyższe postanowienie wniósł Pan zażalenie, w którym zarzucił dokonanej przez naczelnika Urzędu Skarbowego interpretacji naruszenie:
- art. 120, art. 121, art. 122 i art. 187 ustawy Ordynacja podatkowa - poprzez zaniechanie przez organ podatkowy podjęcia działań w celu wszechstronnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, nie rozważenie w sposób wyczerpujący zebranego materiału dowodowego, nie uwzględnienie wszystkich istotnych okoliczności faktycznych sprawy i w konsekwencji błąd w istotnych ustaleniach faktycznych leżących u podstaw wydanego orzeczenia polegający na przyjęciu, iż ?charakter prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej oraz zakup, a następnie sprzedaż gruntu stanowią okoliczności wskazujące na zamiar wykonywania tejże czynności w sposób częstotliwy",
- art. 217 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa - poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie wskazania w uzasadnieniu wydanego orzeczenia dowodów w oparciu, o które organ ustalił ?charakter prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej" wskazujący zdaniem organu na ?zamiar wykonywania tejże czynności w sposób częstotliwy"
- art. 15 ust. 1 i 2, art. 41 ust. 1 oraz art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT poprzez błędną interpretację polegającą na przyjęciu, iż ? dostawa gruntu, którego budowlany charakter nie został wykluczony w oparciu obowiązujące w tym zakresie przepisy nie może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT i winna być opodatkowana stawka w wysokości 22%".
W oparciu o powyższe zarzuty wnosi Pan o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości oraz o przyjęcie, iż stanowisko przedstawione we wniosku jest prawidłowe lub w przypadku nie uwzględnienia powyższego wniosku o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz o przekazanie sprawy Naczelnikowi Urzędu Skarbowego do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu zażalenia wyjaśnia Pan szczegółowo na czym polegało naruszenie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w zaskarżonym postanowieniu wyrażonej w art. 122 ustawy Ordynacja podatkowa zasady prawdy materialnej. Otóż naruszenie tej zasady nastąpiło w Pana ocenie w skutek niezgodnego z rzeczywistością ustalenia przez organ podatkowy stanu faktycznego sprawy. Spowodowane to zostało przyjęciem przez organ podatkowy za podstawę dokonanego rozstrzygnięcia domniemań prawnych, a nie istniejących dowodów, co stanowi naruszenie postanowień art. 191 ustawy Ordynacja podatkowa.
Jednakże kluczową częścią zażalenia jest przedstawienie argumentów na obronę prezentowanego przez Pana stanowiska, zgodnie z którym sprzedaż przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą i nie zostały nabyte w celu ich odsprzedaży, nie podlega opodatkowaniu. W tym celu powołuje się Pan na wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 06.09.2006 r., sygn. akt I SA/Wr 1254/05, w którym Sąd stwierdził, iż nie jest działalnością handlową w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego dalszej odsprzedaży. Sąd w rozstrzyganej sprawie przypomniał wyrok ETS (C-291/02), w którym Europejski Trybunał podkreślił, iż w przypadku gdy podatnik sprzedaje część swojego składnika majątkowego, który zdecydował się zachować do użytku osobistego, nie działa w odniesieniu do tej sprzedaży jako podatnik w rozumieniu art. 2(1) Dyrektywy. W związku z tym wyraża Pan pogląd, iż dostawa gruntów podlega opodatkowaniu tylko i wyłącznie wówczas gdy dokonana jest przez podatnika podatku VAT w ramach samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej, a grunt wchodzi w skład majątku firmy. Opodatkowaniu podatkiem VAT nie podlega natomiast dostawa działek (także budowlanych) jeśli stanowią one majątek osobisty podatnika lub osoby nie będacej podatnikiem tego podatku.
W dalszej części zażalenia na wypadek nie uwzględnienia przez organ odwoławczy w/ przedstawionego stanowiska, odwołuje się Pan do postanowień art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT jako mających zastosowanie do planowanej sprzedaży. Uważa Pan, iż z powodu braku w odniesieniu do sprzedawanej nieruchomości miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ustalenie charakteru gruntu winno nastąpić w oparciu o dane wynikające z ewidencji gruntów. Na poparcie Swojego stanowiska przytacza Pan wyrok NSA z dnia 21.01.1998 r. sygn. akt II SA 725/97 dotyczący funkcji i charakteru prawnego ewidencji gruntów oraz powołuje się na formułowany w orzecznictwie postulat utrzymywania ewidencji gruntów w stałej aktualności nie tylko co do stanu faktycznego ale i prawnego.
Skoro zatem Pana zdaniem z wypisów z rejestru gruntów wynika, iż przedmiotowe działki znajdują się w całości na terenach oznaczonych symbolem R (ziemia uprawna, łąki, pastwiska, rowy i drogi), to należy uznać, iż stanowią one grunty stricte rolne posiadające przeznaczenie inne niż budowlane. Tym samym ma do nich zastosowanie przepis art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, którego literalna wykładnia, w Pana ocenie potwierdza słuszność wyżej przedstawionego stanowiska.
Po rozpoznaniu złożonego zażalenia oraz akt sprawy, Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie stwierdza:
Z postanowień art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.) wynika, że podatnikiem podatku VAT jest osoba fizyczna wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zdefiniowana w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.
W powyższy sposób zdefiniowana działalność gospodarcza różni się od pojęcia działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Dla celów podatku VAT decydujące znaczenie ma wymóg częstotliwości. Stąd też opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają również czynności wykonywane przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, nawet gdy ich czynność jest wykonana jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy. Przez zamiar częstotliwości należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego a nie jednorazowego wykonywania czynności mieszczących się w zakresie przedmiotowym ustawy o VAT.
W analizowanej sprawie oceniając gospodarczy charakter planowanej przez Pana sprzedaży, organ odwoławczy wziął pod uwagę fakt, iż na przestrzeni ostatnich pięciu lat poprzedzających opisaną we wniosku transakcję, sprzedał Pan samodzielnie lub wspólnie z żoną osiem nieruchomości różnym nabywcom w różnych odstępach czasu, o czym poinformował Pan w piśmie z dnia 05.06.2007 r. Nieruchomości te zostały przez Pana (lub wspólnie z żoną) nabyte na podstawie notarialnych umów sprzedaży. Częstotliwość dokonywanych sprzedaży nieruchomości jest przesłanką do uznania tych czynności za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, polegającą na handlu nieruchomościami. Zatem status podatnika uzyskał Pan dokonując pierwszej tego rodzaju sprzedaży, gdyż jak wskazują następne transakcję, już wówczas działał Pan z zamiarem sprzedaży nieruchomości w sposób częstotliwy. Dokonując dostawy nieruchomości, o której mowa we wniosku występuje Pan zatem w charakterze podatnika podatku VAT. Dostawa tej nieruchomości stanowi bowiem kontynuację wcześniej rozpoczętej działalności gospodarczej w zakresie handlu nieruchomościami.
Również fakt wystąpienia o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji budowlanej na przeznaczonym do sprzedaży gruncie świadczy o Pana gospodarczym zaangażowaniu w przygotowanie transakcji. Ustalenie budowlanego przeznaczenie nieruchomości, w sytuacji gdy większość gruntów ma nieustalone przeznaczenie z uwagi na brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, spowoduje wzrost atrakcyjności oferowanej do sprzedaży nieruchomości i uzasadni wzrost jej ceny. W tym zakresie Pana działania wykazują cechy podobne do tych, które charakteryzują działania typowego przedsiębiorcy zmierzające do zwielokrotnienia zysku. Zatem również z tego powodu dokonywaną przez Pana transakcję sprzedaży, o której mowa we wniosku należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.
Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości stanowi, jak wykazano wyżej, dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaną podatkiem VAT.
Z postanowień art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. nr 54, poz. 535 ze zm.) wynika a contrario, iż dostawa nieruchomości gruntowych zabudowanych oraz niezabudowanych, ale będących gruntami budowlanymi lub przeznaczonymi pod zabudowę podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 80, poz. 717 ze zm.) wskazują, iż przeznaczenie danego obszaru powinien określać miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W przypadku jego braku określenie sposobu zagospodarowania nieruchomości gruntowej następuje w drodze decyzji o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania, co zostało uprzednio wyjaśnione w zaskarżonym postanowieniu. Naczelnik Urzędu Skarbowego słusznie stwierdził, iż na podstawie danych wynikających z ewidencji gruntów i budynków nie można w sposób jednoznaczny i ostateczny określić przeznaczenia gruntu z punktu widzenia planowanych na nim inwestycji. Z postanowień ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2000 r., nr 100, poz. 1086 ze zm.) wynika bowiem, iż ewidencja gruntów i budynków obejmuje jedynie informacje dotyczące położenia gruntu, jego granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych. Nie określa natomiast faktycznego czy planowanego przeznaczenia gruntu. Z powołanych przez Pana w uzasadnieniu zażalenia wyroków sądowych dotyczących charakteru prawnego i funkcji ewidencji gruntów nie wynika wcale, że ewidencja ta dostarcza informacji na temat przeznaczenie gospodarczego ujętych w niej gruntów. Zatem słuszne jest stanowisko organów podatkowych, iż na podstawie danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków nie można w sposób wiążący określić faktycznego lub planowanego przeznaczenia gruntów ujętych w tej ewidencji.
Wobec powyższego informacja, iż sprzedawane przez Pana działki według ewidencji gruntów i budynków stanowią takie użytki gruntowe jak: pastwiska, łąki, rowy i drogi nie oznacza, iż tereny te nie mogą być przeznaczone pod zabudowę. Dlatego aby w sposób jednoznaczny określić ich przeznaczenie, wobec braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powinien Pan uzyskać decyzje o warunkach zabudowy dotyczącą sprzedawanych działek. Jeśli jednak na dzień sporządzenia aktu notarialnego przenoszącego własność nieruchomości nie posiada Pan określonych ustawowo dokumentów, które w sposób wiążący określają przeznaczenie sprzedawanego gruntu, to nie może Pan z faktu ich nieposiadania wywodzić prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku. Zasadą bowiem podatku od towarów i usług jest powszechność opodatkowania. Zatem zastosowanie zwolnienia od podatku dla danej sprzedaży jest przywilejem, z którego można skorzystać pod warunkiem spełnienia przesłanek określonych przepisami ustawy o VAT warunkujących to zwolnienie.
W ocenie organów podatkowych w rozpatrywanym stanie faktycznym przesłanki takie nie zostały spełnione. Nie przedstawił Pan bowiem określonych przepisami prawa dokumentów określających przeznaczenie gruntu w sposób wiążący, natomiast złożone wyjaśnienia na temat przedmiotowej nieruchomości nie są wystarczające dla uznania, iż stanowi ona teren, na którym podjęcie inwestycji budowlanej jest wykluczone.
Ponadto okoliczności takie jak:
- złożony przez Pana wniosek o wydanie warunków zabudowy dla inwestycji dotyczącej budowy budynków mieszkalnych, wielorodzinnych na sprzedawanym terenie,
- przekazane przez Pana postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków - Stare Miasto z dnia 23.03.2007 r., nr PP-1/443-190/06 wydane na wniosek drugiego współwłaściciela przedmiotowej nieruchomości w sprawie właściwej dla niej stawki podatku VAT, z którego wynika, iż z kierunkowego zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa zatwierdzonego uchwałą nr XIU87/03 Rady Miasta Krakowa z dnia 16.04.2003 r. przeznaczona do sprzedaży nieruchomość znajduje się na terenie nie związanym z działalnością rolną lecz przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową, zabudowę w zakresie usług publicznych oraz zabudowę w zakresie układu drogowo-ulicznego,
świadczą o tym, iż opisana we wniosku nieruchomość jest terenem przeznaczonym pod zabudowę.
W świetle powyższego należy przyjąć, iż dostawa gruntu, którego budowlany charakter nie został wykluczony w oparciu o obowiązujące w tym zakresie przepisy, nie może korzystać ze zwolnienia od podatku i winna być opodatkowana z zastosowaniem 22% stawki podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 w/w ustawy o VAT.
Organ odwoławczy biorąc pod uwagę podniesiony przez Pana zarzut dotyczący naruszenia postanowień art. 120, art. 121, art. 122 i art. 187 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez zaniechanie przez organ podatkowy I instancji podjęcia działań w celu wszechstronnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, uzupełnił dane w tym zakresie dwukrotnie wzywając Pana o złożenie stosownych wyjaśnień. Po uzyskaniu dokładnego - w ocenie organu odwoławczego - obrazu sytuacji faktycznej, dokonał jej oceny po wnikliwej analizie wszystkich zgromadzonych informacji i zgodził się ze stanowiskiem Naczelnika Urzędu Skarbowego wyrażonym w zaskarżonym postanowieniu. Okazało się bowiem, że dane zebrane przez Dyrektora tut. Izby Skarbowej na etapie postępowania odwoławczego były znane organowi podatkowemu I instancji z urzędu i wzięte pod uwagę przy podejmowaniu oceny prawnej stanu faktycznego przedstawionego przez Pana we wniosku. Zatem zarzut, o którym mowa należy uznać za niezasadny.
Z w/wymienionych względów, kierując się postanowieniami art. 14b § 5 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie orzekł jak w sentencji.
Powyższa interpretacja:
- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę;
- nie jest wiążąca dla podatnika, następcy prawnego podatnika/osoby trzeciej odpowiedzialnej za zaległości podatkowe, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.
Decyzja niniejsza jest ostateczna.
W przypadku jej niezgodności z prawem służy prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10.
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.