Czy wykonywanie przedmiotowych projektów, realizowanych w ramach grantu przyznanego przez Prezydenta Miasta, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ?
sygnatura: III-3/4407int-80/VAT/06/TK
autor: Izba Skarbowa w Łodzi
data: 2006-12-07
słowa kluczowe: | beneficjent, dotacja, szkoła wyższa, usługi naukowo-badawcze |
W złożonym w dniu 25 lipca 2006 r. (uzupełnionym pismami z dnia 16 i 30 sierpnia 2006 r.) wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie Strona zwróciła się do organu podatkowego z zapytaniem dotyczącym opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez Uniwersytet w ramach realizacji projektów naukowo-badawczych i edukacyjnych, objętych grantami Urzędu Miasta. Z materiałów sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na podstawie konkursów ofert ogłoszonych w:
§ zarządzeniu Prezydenta Miasta z dnia 30 maja 2005 r. nr 2750/IV/05 (zmienionym następnie zarządzeniem Prezydenta Miasta z dnia 17 czerwca 2005 r. nr 2851/IV/05),
§ zarządzeniu Prezydenta Miasta z dnia 30 marca 2006 r. nr 3849/IV/06, Uniwersytet został wybrany do realizacji projektów naukowo-badawczych na lata 2005-2006, sfinansowanych w ramach grantu. W celu realizacji przedmiotowego grantu Uniwersytet Łódzki zawarł umowy z Miastem.
Ogólne zagadnienia będące przedmiotem konkursów ofert zostały wskazane przez Prezydenta Miasta w ogłoszeniach o konkursach ofert, stanowiących załączniki do powyższych zarządzeń. Szczegółowe tematy projektów przeznaczonych do realizacji w ramach ww. zagadnień, jak i zakres czynności podejmowanych w celu ich wykonania zostały natomiast określone przez Stronę. W ramach projektów Podatnik, poprzez swoich badaczy będących bezpośrednimi wykonawcami grantu, wykonuje czynności naukowo-badawcze, które zdaniem Uniwersytetu należy zaliczyć do grupowania PKWiU 73.10 "Usługi badawczo - rozwojowe w dziedzinie nauk przyrodniczych i technicznych" lub PKWiU 73.20 "Usługi badawczo-rozwojowe w dziedzinie nauk społecznych i humanistycznych". Zgodnie z § 2 pkt 1 i 2 ww. umów, zawartych na podstawie pierwszego z wymienionych zarządzeń Prezydenta Miasta, zleceniodawca zobowiązuje się do pokrycia całości kosztów realizacji grantu, zgodnie z jego celem oraz przedstawionym przez Uniwersytet kosztorysem, przy czym kwota stanowiąca 50 % kosztów realizacji danego projektu była przekazana po podpisaniu każdej z umów - pozostałe koszty projektów mają być zwracane po zakończeniu poszczególnych przedsięwzięć, na podstawie wystawionych przez Podatnika faktur VAT lub rachunków.Natomiast w odniesieniu do umów zawartych na podstawie drugiego z przedstawionych zarządzeń Prezydenta Miasta - zleceniodawca zobowiązuje się do pokrycia części kosztów, przy czym przeznaczona na ten cel kwota zostanie przekazana przelewem po zakończeniu i rozliczeniu przedsięwzięcia, na podstawie wystawionych przez Podatnika faktur lub rachunków. Strona zauważyła również, że w ramach grantów nie realizuje ona czynności, które mogłyby przynosić przychód - otrzymane środki (w formie dofinansowania) są jedynie pokryciem poniesionych przez Uniwersytet wydatków. Za wykonanie przedmiotowych czynności, Wnioskodawca nie pobiera wynagrodzenia od podmiotów innych niż zleceniodawca. Podatnik stanął na stanowisku, że wyniki uzyskane w ramach zrealizowanych projektów stanowią jego własność, nie są one również zbywane innym podmiotom. Podatnik stwierdził, że nie istnieje bezpośredni beneficjent realizowanych czynności, a Strona jedynie przedstawia sprawozdanie merytoryczne i finansowe dotyczące przedmiotu umów. Dodatkowo Uniwersytet zobowiązał się do umieszczania w materiałach promocyjnych i publikacjach, będących wynikiem przedsięwzięć, informacji o finansowaniu zadania z budżetu zleceniodawcy. W związku z powyższym Wnioskodawca sformułował pytanie, czy wykonywanie przedmiotowych projektów, realizowanych w ramach grantu przyznanego przez Prezydenta Miasta, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zdaniem Podatnika nie następuje w tym przypadku świadczenie usług, a czynności jakie na podstawie przedstawionych umów wykonuje Podatnik, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca podniósł, że nie istnieje bezpośredni beneficjent (odbiorca) przedmiotowych prac, bowiem zawarte umowy nie przenoszą prawa własności do ewentualnych wyników naukowych na zleceniodawcę, z czego należy wnioskować, iż pozostają one w posiadaniu i dyspozycji Uniwersytetu. Ponadto Podatnik stwierdził, iż otrzymywane kwoty nie mogą być również uznane za dopłaty stanowiące obrót, a tym samym nie wchodzą do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Naczelnik Urzędu Skarbowego postanowieniem z dnia 25 października 2006 r. uznał stanowisko zaprezentowane we wniosku za nieprawidłowe. Organ podatkowy stwierdził, że w analizowanym przypadku beneficjentem (odbiorcą) przedmiotowych usług, wykonywanych przez Podatnika, jest Miasto, a w związku z tym czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W złożonym w dniu 3 listopada 2006 r. zażaleniu na powyższe rozstrzygnięcie Naczelnika Urzędu Skarbowego Strona zarzuciła organowi podatkowemu naruszenie art. 5 ust. 1, art. 8 ust. 1 oraz art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W opinii Podatnika przedmiotowe czynności, wykonywane w ramach grantów, nie są usługami, w szczególności w umowach dotyczących ich wykonania nie wprowadza się pojęcia "usługa". Żaden element umów nie wskazuje na to, że może chodzić o świadczenie usług, natomiast grant nie może zostać uznany - w opinii Strony - za wynagrodzenie, są to bowiem środki przyznane Stronie nieodpłatnie i bezzwrotnie. Fundusze przyznane Uniwersytetowi z tytułu realizacji projektu nie są wynagrodzeniem, dotacją lub subwencją, ani inną dopłatą mającą wpływ na cenę świadczonych usług, pokrywają tylko część kosztów poniesionych przez zleceniobiorcę. Miasto Łódź występuje zatem tylko jako strona dofinansowująca realizację określonych przedsięwzięć, natomiast pozostałe koszty są pokrywane przez Stronę. Zdaniem Podatnika wyniki badań przeprowadzonych w ramach przedmiotowych projektów pozostają własnością Uniwersytetu - żadne z postanowień umowy nie przewiduje przeniesienia praw w tym zakresie na zleceniodawcę. Dofinansowanie z Urzędu Miasta na realizację określonych projektów ma formę wsparcia działalności Uczelni w ramach projektu "Współpraca z wyższymi uczelniami". Celem dofinansowania projektów jest umożliwienie badań, które zgodnie z ustawą z 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym, stanowią podstawową działalność Uczelni. Podatnik podkreślił, że potwierdzeniem powyższego stanowiska jest postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 10 lipca 2006 r. wydane - w tożsamym stanie faktycznym - dla Uniwersytetu Medycznego.
Po rozpatrzeniu zażalenia tut. Organ stwierdza, co następuje: Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku VAT w tym również:
1/ przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych bez względu na formę,w jakiej dokonano czynności prawnej,
2/ zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3/ świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przez pojęcie świadczenia, zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy, należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Świadczenie, o którym mowa wyżej, zakłada istnienie podmiotu będącego odbiorcą usługi (nabywcą, konsumentem), zatem w pojęciu świadczenia na rzecz, mieszczą się świadczenia na rzecz podmiotów zlecających to świadczenie lub osób trzecich. Należy przy tym podkreślić, że definicja usługi została oderwana od klasyfikacji statystycznych, co oznacza, że dla jej opodatkowania nie jest konieczne jej wymienienie w tychże klasyfikacjach. Natomiast stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług przesłanką umożliwiającą stwierdzenie, czy w przypadku określonego projektu badawczego finansowanego ze środków pochodzących od podmiotów zewnętrznych mamy do czynienia z odpłatnymi usługami naukowo-badawczymi lub edukacyjnymi podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest wskazanie zidentyfikowanego odbiorcy (beneficjenta) czynności wykonywanych w ramach projektu. Ponadto zauważyć należy, że rozstrzygnięcie, czy czynności związane z prowadzeniem badań naukowych, prac rozwojowych, itp. stanowią świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisów ustawy o podatku od towarów i usług może być dokonane jedynie na podstawie analizy umów dotyczących konkretnego stanu faktycznego.
Zdaniem tut. organu: jeśli z zawartych umów na wykonanie usług naukowo-badawczych wynika, iż nie jest dokonywane żadne świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wówczas nie występuje świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ww. ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W sytuacji natomiast gdy usługa naukowo - badawcza jest realizowana na rzecz zamawiającego lub podmiotu trzeciego, który będzie odbiorcą usługi, dysponentem, czy zarządzającym prawami do wykorzystywania efektów prac naukowo - badawczych, wówczas czynność taką należy uznać za świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wskazać zatem należy, że kwestia opodatkowania świadczonych usług uzależniona jest od zakresu czynności wynikających z treści zawartych umów (np. na realizację konkretnych badań), określających zakres, cel oraz warunki, w ramach których finansowana jest realizacja konkretnych projektów.
Jeżeli czynności dotyczące prac naukowo-badawczych finansowanych przez dany podmiot przeznaczone są na wewnętrzne potrzeby jednostki (tu Uniwersytetu) i nie są świadczone na rzecz innego podmiotu - nie podlegają opodatkowaniu.
Z przedłożonych przez Stronę kopii umów wynika, że przedmiotem powyższych kontraktów, są realizacje grantów Prezydenta Miasta przyznanych na lata 2005-2006 na poszczególne projekty badawcze. Z oświadczenia Podanika wynika z kolei, że podmiot przekazujący środki pieniężne (zleceniodawca) jest wyłącznie stroną finansującą projekty badawcze, natomiast wyniki badań pozostają własnością Strony - a zatem nie jest możliwe zidentyfikowanie odbiorcy, czyli podmiotu na rzecz którego Strona wykonywałaby określoną usługę.
W opinii tut. Organu w przypadku, gdy Miasto występuje wyłącznie jako strona finansująca dany projekt naukowo-badawczy i wyniki tych prac nie będą stanowiły własności Miasta (Urzędu), jak również podmiot ten nie będzie zarządzał ani dysponował prawami do wykorzystania wyników tych prac - wówczas nie można mówić o opodatkowanym świadczeniu usług. W takim wypadku należy zauważyć, że nie można jednoznacznie wyodrębnić beneficjenta, bezpośredniego odbiorcy czynności realizowanych przez zleceniobiorcę - tym samym nie są spełnione przesłanki wynikające z art. 8 ust. 1 ustawy, dotyczące odpłatnego świadczenia usług.
Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi zauważa, po przeanalizowaniu materiałów sprawy, że pozostałe umowy dotyczą zorganizowania przez zleceniobiorcę konferencji naukowych w celu promocji Łodzi jako ośrodka naukowego i akademickiego, a także pokrycie kosztów wyjazdu zagranicznego.
Należy zauważyć, że przedmiotem ww. czterech umów jest organizacja konferencji (wyjazdu) - natomiast nie wynika z nich, w szczególności, że w ramach przedmiotowych umów będą realizowane jakiekolwiek prace (projekty) naukowo-badawcze. W takim przypadku uznać należy, że zleceniobiorca zobowiązuje się do przeprowadzenia tego typu usługi, a więc świadczenia wzajemnego, które będzie opodatkowane na zasadach ogólnych.
Ponadto tut. Organ stwierdza, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1, nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta. Jeżeli jednak podatnik (płatnik lub inkasent) zastosował się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu.
Z kolei art. 14 b § 5 zd. drugie ww. ustawy stwierdza, że zmiana albo uchylenie postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, a gdy zmiana lub uchylenie postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - począwszy od rozliczenia podatku za rok następujący po roku, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi. Natomiast wykonanie decyzji, o której mowa w § 5, podlega wstrzymaniu do dnia upływu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, a jeżeli na decyzję zostanie złożona skarga do sądu administracyjnego - do czasu zakończenia postępowania przed sądem administracyjnym. Wstrzymanie wykonania decyzji nie pozbawia podatnika, płatnika lub inkasenta prawa do wykonywania takiej decyzji (art. 14b § 6 Ordynacji).
Jednocześnie tut. Organ informuje, iż niniejsza decyzja wydana została w oparciu o przepisy prawa podatkowego obowiązujące w dacie wpływu zapytania Podatnika do organu pierwszej instancji, wyłącznie na podstawie opisanego stanu faktycznego.
W związku z powyższym, orzeczono jak w sentencji.