Moment powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług dla opłat z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej.

sygnatura: PP I 443/1772/05/AW

autor: Izba Skarbowa we Wrocławiu

data: 2006-02-06

DECYZJA

Na podstawie art. 14b § 2 i § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 22 listopada 2005 r. na postanowienie Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu z dnia 10 listopada 2005 r. Nr PPII/443/1/314/05 wydanego w sprawie pisemnej interpretacji w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) dotyczącej momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług dla opłat z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu odmawia zmiany postanowienia.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 12 sierpnia 2005 r. do Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu wpłynął wniosek X o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
W przedmiotowej sprawie pytanie dotyczyło kwestii momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług w przypadku nielegalnego poboru energii elektrycznej.

Przedstawiając stan faktyczny Podatnik wskazał, iż obciąża podmioty opłatą z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej. Spółka pobierając ww. opłaty dokonuje, w myśl art. 5 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Powyższe czynności dokumentuje fakturami VAT. Przedmiotem dostawy jest energia elektryczna sklasyfikowana według PKWiU w grupowaniu 40.1 jako "Energia elektryczna oraz usługi w zakresie dostarczania energii elektrycznej", podlegająca opodatkowaniu 22% stawką VAT.

W ww. wniosku podatnik wyraził pogląd, iż obowiązek podatkowy, w przypadku opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat za nielegalny pobór energii elektrycznej powstaje zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o podatku VAT, czyli z upływem terminu płatności.

Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu po przeanalizowaniu ww. wniosku Spółki postanowieniem z dnia 10.11.2005 r. Nr PP/443/1/314/05 stwierdził, iż stanowisko podatnika jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia, organ podatkowy wskazał, iż zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a) ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego.

Przedmiotowe opłaty za nielegalnie pobraną energię elektryczną mogą być pobierane zarówno w związku z pobraniem energii bez jakiejkolwiek umowy zawartej z jej sprzedawcą, jak również w sytuacji, gdy co prawda umowa taka została zawarta, ale podmiot pobierający energię dokonywał tego niezgodnie z jej warunkami. Mając na uwadze powyższe organ podatkowy określił moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat za nielegalny pobór energii w następujący sposób:

W sytuacji, w której między dostawcą energii elektrycznej, a jej odbiorcą zawarta została umowa o dostawę energii i określony został termin płatności, ale z uwagi na niedotrzymanie warunków umownych odbiorca obciążony został opłatą za nielegalnie pobraną energię, w takim przypadku obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a ustawy tzn. z chwilą upływu terminu płatności wynikającego z zawartej umowy.

Jeżeli między dostawcą a nabywcą energii nie zostanie zawarta żadna umowa lub zostanie zawarta umowa, lecz bez wskazania w niej terminu płatności, wówczas obowiązek podatkowy powstawał będzie na zasadach ogólnych, przewidzianych w art. 19 ust. 1 i ust. 4 cyt. ustawy, a więc z chwilą wydania towaru lub jeżeli dostawa towaru powinna być potwierdzona fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia dostawy towaru.

Na powyższe postanowienie x złożył zażalenie, w którym nie zgadza się ze stanowiskiem organu I instancji przedstawionym w przedmiotowym postanowieniu. Postanowieniu Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu zarzucono naruszenie art. 14 § 1 i § 3 Ordynacji podatkowej w związku z art. 6 ust. 2, art. 19 oraz art. 106 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług. Strona wyraziła pogląd, że organ I instancji dokonał błędnej wykładni prawa stwierdzając, iż obowiązek podatkowy w VAT w przypadku nielegalnego poboru energii powstaje na zasadach ogólnych, bądź na podstawie art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a) ustawy. Strona wskazała, że "nielegalny pobór energii jest konsekwencją bezprawnego pozbawienia, przez sprawcę kradzieży, wbrew woli osoby uprawnionej, władztwa nad rzeczą - tu energią elektryczną". W ocenie Spółki nielegalny pobór energii nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy. W tym przypadku jest to czyn zabroniony i jako taki stanowi czynność, która nie może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy (art. 6 pkt 2 ustawy o VAT). Także opłata z tego tytułu stanowi sankcję karną za kradzież energii a nie wynagrodzenie i wobec tego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Formułując powyższy zarzut Spółka powołała się na wyrok WSA z 28.09.2005 r. sygn. akt I SA/Kr 850/05.

Rozpatrując zebrany w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy, Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu odnosząc się do przedstawionych w zażaleniu zarzutów uznał co następuje:

Postanowienie co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego wydane przez upoważniony do tego podmiot, o którym mowa w art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej, może być zmienione lub uchylone na wniosek podatnika lub z urzędu. W pierwszym przypadku następuje to, gdy organ odwoławczy uzna zasadność zażalenia wniesionego przez podatnika, płatnika lub inkasenta (art. 14b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej).

Należy jednocześnie podkreślić, iż interpretacja stanowi ocenę prawną stanowiska pytającego zatem organ udzielający interpretacji jest ograniczony zakresem zapytania podatnika. W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczyły momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług w przypadku nielegalnego poboru energii elektrycznej a nie zagadnień związanych z oceną czy nielegalny pobór energii elektrycznej jest dostawą w rozumieniu ustawy z dnia 11.03.2004 r.

Udzielając odpowiedzi na tak postawione pytanie organ podatkowy I instancji prawidłowo wskazał, iż obowiązek podatkowy dla dostaw energii elektrycznej powstaje z upływem terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tego tytułu. Powyższe wynika z regulacji art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.). W sytuacji, gdy między dostawcą a nabywcą energii nie została zawarta żadna umowa lub w umowie nie wskazano terminu płatności, wówczas obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, przewidzianych w art. 19 ust. 1 i ust. 4 cyt. ustawy, a więc z chwilą wydania towaru lub - jeżeli dostawa towaru powinna być potwierdzona fakturą - z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia dostawy towaru. Zasada powyższa ma także zastosowanie do tych przypadków, kiedy sprzedawca obciąża odbiorców należnością z tytułu nielegalnego poboru energii. W tym przypadku są to bez wątpienia dostawy, w odniesieniu do których nie zostały zawarte umowy, zatem obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury dokumentującej należność z powyższego tytułu.

Odnosząc się do zarzutów zawartych w zażaleniu organ odwoławczy ponownie zauważa, że zapytanie Podatnika nie dotyczyło kwestii czy nielegalny pobór energii stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zaś opłaty (kary pieniężne) pobierane przez Stronę na podstawie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 10.04.1997 r. Prawo energetyczne podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W kwestii tej wydał interpretację Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu postanowieniem z dnia 31.03.2005 r. Nr PPI/0090/1/28/05. Na postanowienie to X wniósł w dniu 12.04.2005 r. zażalenie. Decyzją Nr PP III 443/558/05/MTD z dnia 31.05.2005 r. Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu odmówił zmiany postanowienia Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu stwierdzając, że Spółka stosując sankcje pieniężne wobec podmiotów nielegalnie pobierających energię elektryczną obowiązana jest do opodatkowania przedmiotowej czynności podatkiem od towarów i usług wg stawki 22% i wystawienia faktury VAT.

W kwestii powołanego w zażaleniu wyroku WSA z 28.09.2005 r. sygn. akt I SA/Kr 850/05 należy wskazać, że organy podatkowe nie są związane rozstrzygnięciami sądów administracyjnych w indywidualnych sprawach.

Mając powyższe na uwadze Dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu stwierdza, iż stanowisko zaprezentowane przez Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu w zaskarżonym postanowieniu z dnia 10 listopada 2005 r. Nr PPII/443/1/314/05 jest prawidłowe, brak jest tym samym podstaw do zmiany udzielonej odpowiedzi lub uchyleniu zaskarżonego postanowienia.

Decyzja niniejsza jest ostateczna.