Kiedy powstaje przychód z tytułu udzielonej w 1997 r. (na podstawie Zarządzenia Nr 41 MSW) funkcjonariuszowi policji w formie zaliczkowej pomoc finansowa na budownictwo mieszkaniowe, a następnie rozliczona (z dopłatą) w 1998 r. na podstawie Zarządzenia MSWiA z dnia 30.09.1997 r.?
sygnatura: PBB3-415/9-84/2005
autor: Izba Skarbowa w Katowicach
data: 2005-12-16
| słowa kluczowe: | moment powstania przychodów, Policja, pomoc finansowa, stosunek służbowy |
D E C Y Z J A
Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 6.10.2005 r. wniesionego przez małżonków, na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Cieszynie z dnia 29.09.2005 r. Nr ... uznające za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11.07.2005 r., które uzupełniono pismami z dnia 3.08.2005 r. i 24.08.2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej doliczenia do przychodu kwoty pomocy finansowej na budownictwo mieszkaniowe dla funkcjonariuszy służb mundurowych- Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zmienia ww. postanowienie organu pierwszej instancji stwierdzając, że stanowisko podatników przedstawione we wniosku z dnia 11.07.2005 r., które uzupełniono pismami z dnia 3.08.2005 r. i 24.08.2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej doliczenia do przychodu kwoty pomocy finansowej na budownictwo mieszkaniowe dla funkcjonariuszy służb mundurowych - jest prawidłowe.
U Z A S A D N I E N I E
Pismem z dnia 11.07.2005 r., które zostało uzupełnione pismami z dnia 3.08.2005 r. i 24.08.2005 r., małżonkowie zwrócili się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Cieszynie z wnioskiem o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
Ze stanu faktycznego przedstawionego w ww. pismach oraz przedłożonych dowodów wynika, iż:
- mąż jest funkcjonariuszem Komendy Rejonowej Policji w Cieszynie,
- funkcjonariuszem stałym został mianowany z dniem 1.08.1995 r.,
- decyzją z dnia 18.08.1997 r. Nr ... wydaną przez Komendanta Rejonowego Policji w Cieszynie została mu przyznana zaliczkowo pomoc finansowa na budownictwo mieszkaniowe w wysokości 10.358,40 zł, - decyzją z dnia 11.09.1998 r. Nr ... w sprawie przyznania pomocy finansowej w pełnej przysługującej wysokości na budownictwo mieszkaniowe, Komenda Rejonowa Policji w Cieszynie na podstawie § 6 ust. 1 pkt 2 lit. a Zarządzenia MSWiA z dnia 30.09.1997 r. (M.P. Nr 76, poz. 709) ustaliła pełną wysokość przysługującej pomocy finansowej w wysokości 11.920,00 zł, która w wyniku interpretacji udzielonej przez Urząd Skarbowy w Cieszynie została wliczona do przychodu za 1998 r.,
- z decyzji z 1998 r. wynika, iż od pełnej wysokości przysługującej pomocy potrącono kwotę 10.358,40 zł przyznaną w formie zaliczki decyzją z 1997 r. z dnia 18.08.1997 r.,
- w 2004 r. pojawiła się nowa interpretacja w powyższym zakresie, na mocy której po uprzednim złożeniu korekty zeznania małżonkowie otrzymali nadpłatę podatku za 1998 r.,
- w 2005 r. z Urzędu Skarbowego w Cieszynie małżonkowie otrzymali dwa pisma, z których wynika, iż ww. pomoc finansowa powinna zostać zaliczona do przychodu męża w 2005 r., tj. w roku, w którym minęło 10 lat służby stałej w Policji.
Podatnicy nie zgadzają się ze stanowiskiem Urzędu Skarbowego w Cieszynie, że ww. pomoc finansową na budownictwo mieszkaniowe powinni wykazać w zeznaniu podatkowym za 2005 r.
Zdaniem podatników nie powinni ponosić negatywnych konsekwencji zastosowania się do błędnej informacji Urzędu Skarbowego.
Postanowieniem z dnia 29.09.2005 r. Nr ... Naczelnik Urzędu Skarbowego w Cieszynie uznał za nieprawidłowe ww. stanowisko małżonków.
Pismem z dnia 6.10.2005 r. podatnicy wnieśli zażalenie na ww. postanowienie.
Rozpatrując zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (jedn. tekst Dz. U. z 1993 r. nr 90, poz. 416 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w 1998 roku, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21 i zwolnionych od podatku na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodów jest m. in. stosunek służbowy, stosunek pracy.
Z treści art. 11 ust. 1 tej ustawy wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 pkt 6, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Powołana wyżej ustawa o podatku dochodowym precyzuje w rozdziale 2 co jest przychodem z poszczególnego źródła przychodu.
Przychód ze stosunku służbowego został zdefiniowany w art. 12 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z jego treścią, do przychodów m.in. ze stosunku służbowego zalicza się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera przykładowe wyliczenie świadczeń stanowiących przychody ze stosunku pracy lub stosunku służbowego. Nie należy traktować go jako wyczerpującego katalogu rodzajów świadczeń zaliczanych do przychodów z tych tytułów. Świadczą o tym zwroty użyte w tym przepisie przez ustawodawcę: "... a w szczególności ..." oraz "... i wszelkie inne kwoty ...". Dlatego, do przychodów określonych w tym przepisie należy zaliczyć również inne nie wymienione wprost w nim świadczenia, jeżeli uzyskiwane są przez pracownika w związku z wykonywaną przez niego pracą (pełnioną służbą).
Stosownie do art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 06.04.1990 r. o Policji (Dz. U. Nr 30, poz. 179 ze zm.) (w przedmiotowym przypadku - w brzmieniu obowiązującym w 1997 r.) policjantowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.
Natomiast zgodnie z art. 94 ust. 2 ww. ustawy Minister Spraw Wewnętrznych określa zasady przyznawania i zwrotu oraz wysokość pomocy finansowej, o której mowa w ust. 1.
W latach 1993-1997 pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego przyznawana była policjantom na podstawie Zarządzenia Nr 41 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 19.03.1993 r. w sprawie określenia wysokości pomocy finansowej na budownictwo mieszkaniowe dla funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej oraz zasad jej przyznawania i zwracania (Dz. Urz. MSWiA nr 3, poz. 40).
Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. Zarządzenia, z zastrzeżeniem postanowień ust. 2:
1) pomoc finansowa udzielona funkcjonariuszom, których okres służby stałej wynosi co najmniej 10 lat, a także emerytom i rencistom - nie podlega zwrotowi,
2) w razie zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem okresu, o którym mowa w pkt 1, udzielona pomoc finansowa podlega zwrotowi z zastosowaniem umorzenia w wysokości 1/10 kwoty tej pomocy za każdy pełny rok służby stałej.
Zatem biorąc pod uwagę treść powyższych przepisów należy stwierdzić, iż pomoc finansowa na budownictwo mieszkaniowe, udzielona funkcjonariuszom policji na podstawie ww. Zarządzenia Nr 41 MSW z dnia 19.03.1993 r. co do zasady miała charakter zwrotny.
Zarządzenie przewidywało konieczność zwrotu ww. świadczenia w przypadku funkcjonariuszy, których stała służba trwa krócej niż 10 lat, a w razie zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem tego okresu, udzielona pomoc finansowa podlegała zwrotowi z zastosowaniem umorzenia w wysokości 1/10 kwoty tej pomocy za każdy pełny rok służby stałej. Natomiast w przypadku funkcjonariuszy, których okres służby stałej wyniósł co najmniej 10 lat a także emerytów i rencistów świadczenie to było bezzwrotne.
Dlatego też przychód, w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku ww. funkcjonariuszy powstał dopiero z dniem umorzenia, co mogło nastąpić po przekroczeniu 10 lat służby stałej.
Jednakże Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30.09.1997 r. w sprawie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego lub domu przez policjantów (M. Pol. Nr 76, poz. 709) odmiennie ukształtowało warunki korzystania z pomocy finansowej. Przepisy zarządzenia określają jedynie dwa przypadki, w których policjant ma obowiązek zwrotu pobranego świadczenia.
Zgodnie z § 5 ust. 1 Zarządzenia z dnia 30.09.1997 r. pomoc finansowa podlega zwrotowi w razie:
1) jej nienależnego pobrania,
2) zwolnienia policjanta ze służby przed upływem 10 lat.
Oznacza to, że pomoc finansowa z zasady ma charakter bezzwrotny, a tylko w wyjątkowych sytuacjach, np. zwolnienia policjanta ze służby przed upływem 10 lat, istnieje obowiązek zwrotu otrzymanego świadczenia.
W świetle powyższego przychód, o którym mowa w art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powstawał w momencie otrzymania lub postawienia do dyspozycji policjanta pomocy finansowej.
Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy wynika, iż na podstawie decyzji Nr ... z dnia 18.08.1997 r. w formie zaliczkowej mężowi przyznana została pomoc finansowa na budownictwo mieszkaniowe na podstawie Zarządzenia Nr 41 MSW z dnia 19.03.1993 r. na kwotę 10.358,40 zł, natomiast decyzją Nr ... z dnia 11.09.1998 r., wydaną na podstawie § 6 ust. 1 pkt 2 lit. a Zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30.09.1997 r. w sprawie rozliczenia udzielonej pomocy w formie zaliczki, ustalono wysokość pomocy finansowej na kwotę 11.920,00 zł.
Z treści § 6 ust. 1 pkt 2 Zarządzenia z dnia 30.09.1997 r. wynika, iż w przypadku gdy policjant skorzystał z pomocy finansowej w formie zaliczkowej przed dniem wejścia w życie zarządzenia jeżeli cel pomocy finansowej nie został zrealizowany, a została ona udzielona na budowę (remont, modernizację) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub domu jednorodzinnego, wydaje się decyzję o przyznaniu pomocy finansowej w pełnej przysługującej wysokości, według stawek obowiązujących w dniu, w którym upłynęły:
a) 3 lata od dnia wydania decyzji o pozwoleniu na budowę,
b) rok od dnia wypłaty pomocy finansowej na remont (modernizację),
c) 2 lata od dnia uzyskania domu (lokalu) do wykończenia.
Biorąc pod uwagę powołane powyżej przepisy prawa oraz stan faktyczny należy stwierdzić, iż w przedmiotowym przypadku datą powstania przychodu z tytułu mieszkaniowej pomocy udzielonej podatnikowi jest data decyzji z 1998 r. (tj. 11.09.1998 r.), a nie data z jaką pomoc ta stała się bezzwrotna (tj. po przekroczeniu 10 lat służby stałej, czyli w dniu 1.08.2005 r.). A zatem stanowi to przychód 1998 r.
Zgodnie z art. 45 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
W tym samym terminie podatnicy są obowiązani wpłacić różnicę pomiędzy podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania a sumą należnych zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników (art. 45 ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).Oznacza to zarazem, iż w przedmiotowej sprawie ostateczny termin płatności podatku dochodowego od osób fizycznych za 1998 rok upłynął 30 kwietnia 1999 r.
Wobec powyższego zaistniały przesłanki do dokonania zmiany postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Cieszynie z dnia 29.09.2005 r. Nr ... .
Decyzja niniejsza, na mocy art. 143 Ordynacji podatkowej, została wydana z upoważnienia Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.
Decyzja niniejsza jest ostateczna.
Służy na nią skarga (w dwóch egzemplarzach) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2 za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach - Ośrodek Zamiejscowy ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała) w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.