Czy usługi świadczone przez biegłego psychologa na rzecz sądu, prokuratury i polcji podlegają zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jako wymienione w poz. 9 załącznika nr 4 do ustaw?

sygnatura: IS.II/1/4430-133/05

autor: Izba Skarbowa w Rzeszowie

data: 2005-12-30

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 28.09.2005 r., znak I US-II-443/93/05 w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika.

Pismem z dnia 5.09.2005 r. G R zwróciła się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

W złożonym wniosku wskazuje, iż jest psychologiem z dyplomem uniwersyteckim. Wykonuje usługi w zakresie terapii i porad psychologicznych. Jako biegły sądowy na zlecenie sądów, prokuratury i policji bierze udział w przesłuchaniach, wykonuje badania psychologiczne i wydaje opinie odnośnie wiarygodności świadka. Ponadto wykonuje badania psychologiczne i wydaje opinie odnośnie orzeczenia zdolności do pracy, konieczności opieki i pielęgnacji nad osobami drugimi, zdolności odbywania kary pozbawienia wolności przez osoby skazane wyrokiem sądowym. Wykonując zlecane czynności bierze udział w rozprawach sądowych celem podtrzymania opinii i udzielenia odpowiedzi na dodatkowe pytania sądu, prokuratora lub adwokata. Do każdej sprawy powoływana jest postanowieniem wydanym przez sąd lub prokuratora.Pytanie Strony dotyczy ustalenia czy usługi przez Nią świadczone korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jako wymienione w poz. 9 załącznika nr 4 do ustawy.Powołując się na opinię Urzędu Statystycznego w Łodzi, w którym usługi w zakresie terapii i porad psychologicznych, wykonywane przez osobę nie posiadającą uprawnień lekarskich zostały sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 85.14.18-00.90 jako "usługi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego, pozostałe", Strona twierdzi, iż niezależnie od tego na czyją rzecz świadczy opisane wyżej usługi (czy to w ramach prowadzonej praktyki, czy na rzecz sądów jako biegły sądowy z zakresu psychologii), korzystają one ze zwolnienia od podatku VAT, jako wymienione w poz. 9 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług.

Po rozpatrzeniu przedmiotowej sprawy Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie postanowieniem z dnia 28.09.2005 r., znak I US-II-443/93/05 uznał stanowisko Podatniczki za nieprawidłowe. W opinii organu I instancji świadczone przez Stronę usługi na zlecenie sądu czy prokuratury należy uznać za usługi rzeczoznawstwa, w związku z czym nie korzystają ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i zastosowanie będzie miała stawka podatku w wysokości 22%. Jednocześnie świadczenie usług na rzecz klientów indywidualnych, obejmujące terapię i porady psychologiczne, sklasyfikowane wg PKWiU w grupie 85.14.18-00.90 korzystać będą ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 43 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie dokonując oceny zgodności z prawem wydanego przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie postanowienia z dnia 28.09.2005 r., znak I US-II-443/93/05 stwierdził, iż zachodzą przesłanki określone przepisem art. 14b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej, co skutkuje koniecznością zmiany przedmiotowego postanowienia.

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Z kolei w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT podatnikami są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu, których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. Ponieważ przy sporządzaniu opinii przez biegłego sądowego nie jest spełniony ww. warunek dotyczący odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności, to sporządzenie takiej opinii stanowi czynność mieszczącą się w ramach wykonywanej samodzielnie działalności gospodarczej. Natomiast art. 43 i załącznik nr 4 do ww. ustawy, ustawodawca zawarł katalog zwolnień przedmiotowych od podatku VAT. W poz. 9 tegoż załącznika wymieniono "usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, z wyłączeniem usług weterynaryjnych", sklasyfikowane wg PKWiU pod symbolem 85. Zgodnie z klasyfikacją dokonaną przez Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi, usługi w zakresie terapii i porad psychologicznych wykonywane przez osobę nie posiadającą uprawnień lekarskich są sklasyfikowane w PKWiU pod symbolem 85.14.18-00.90 "Usługi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego, pozostałe", z czego wynika, iż usługi te są zwolnione przedmiotowo z podatku od towarów i usług. Organ I instancji zasadnie więc stwierdził, iż usługi świadczone na rzecz klientów indywidualnych, w ramach prowadzonej praktyki są zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, natomiast niesłusznie zanegował prawo do zwolnienia wynikającego z tegoż przepisu odnośnie świadczonych przez Stronę usług na zlecenie sądu, prokuratora czy policji, sklasyfikowanych wg PKWiU pod symbolem 85.14.18-00.90. Zgodnie z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6.04.2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), (Dz. U. Nr 89, poz. 844 ze zm.), dla celów podatkowych nadal stosuje się PKWiU wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18.03.1997 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264 ze zm.), a tam opisane usługi ujęto w ww. grupowaniu.

Zatem w ocenie tut. organu świadczone przez Stronę na zlecenie sądu i prokuratury, usługi o symbolu PKWiU 85.14.18-00.90, jako wymienione w poz. 9 załącznika nr 4 do ustawy, korzystają ze zwolnienia przedmiotowego od podatku VAT, zgodnie z art. 43 ust 1 pkt 1 ustawy.Stosownie do przepisu art. 14b § 5 pkt 2 Ordynacji podatkowej, w przedmiotowej sprawie, zmiana postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona Stronie.

Decyzja niniejsza nie jest ostateczna w administracyjnym toku instancji.