INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 września 2012 r. (data wpływu 28 września 2012 r.), uzupełnionym w dniu 11 grudnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2012 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 11 grudnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielania pożyczek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie rachunkowo-księgowym i doradztwa podatkowego, będącej głównym rodzajem wykonywaniem działalności, zawarł ze Spółką z o. o. umowę, której przedmiotem było udzielenie przez Wnioskodawcę oprocentowanej pożyczki. Udzielanie pożyczek nie zostało ujawnione w ewidencji działalności gospodarczej, jednak pożyczka została przekazana w ramach prowadzonego przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa. Wnioskodawca nie posiada powiązań kapitałowych ani zarządczych ze Spółką - pożyczkobiorcą. Z tytułu naliczonych odsetek umownych od udzielonej pożyczki Wnioskodawca wystawia pożyczkobiorcy fakturę VAT, w której wskazuje stawkę podatku VAT ,,zwolnioną". Ze względu natomiast na treść art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatek od czynności cywilnoprawnych od zawartej umowy pożyczki nie został zapłacony.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie, doprecyzowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z dnia 11 grudnia 2012 r. :

Czy zawarta w okolicznościach przedstawionego stanu faktycznego umowa pożyczki podlega przepisom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy należy ją uznać za zwolnioną od podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności cywilnoprawne są zwolnione od podatku, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tych czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Stosownie natomiast do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W myśl art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem podlega w szczególności odpłatne świadczenie usług. Stosownie natomiast do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W ocenie Wnioskodawcy udzielanie pożyczek spełnia definicję świadczenia usług, zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, albowiem ma na celu przekazanie pożyczkobiorcy środków pieniężnych z przeznaczeniem na pokrycie przezeń bieżących lub przyszłych potrzeb finansowych, ułatwiających mu tym samym zachowanie płynności finansowej i prowadzonej działalności.

Wobec powyższego należy w konsekwencji stwierdzić, iż udzielenie pożyczki przez Wnioskodawcę, stanowi usługę przewidzianą w ustawie o podatku od towarów i usług i na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy jest zwolnione od podatku. Zatem wedle art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - umowa tej pożyczki podlega zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponadto zdaniem Wnioskodawcy, bez znaczenia dla powyżej przedstawionej oceny pozostaje okoliczność, iż udzielanie pożyczek stanowi działalność ,,uboczną" w stosunku do działalności głównej pożyczkodawcy i nieujawnioną w ewidencji. Zawarcie bowiem przedmiotowej umowy nastąpiło w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, a stanowiąc usługę objętą regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, pod tym kątem jest również oceniane na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (jako czynność zwolniona od opodatkowania). Brak wpisu kodu PKD, odpowiadającego rzeczywiście wykonanej usłudze/dostawie towarów, może zostać ewentualnie poczytane za uchybienie obowiązkom administracyjnym z punktu widzenia przepisów o statystyce publicznej, w żadnym jednak wypadku nie oznacza, że działalności takiej przedsiębiorca nie może prowadzić. Ponadto Wnioskodawca przewiduje udzielanie w przyszłości dalszych pożyczek, w związku z czym planuje poszerzyć przedmiot działalności ujawniony w ewidencji działalności gospodarczej w tym zakresie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, w myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

I tak, na mocy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ponadto, zgodnie z zapisem art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu,
2. usług doradztwa,
3. usług w zakresie leasingu.

Powyższe regulacje stanowią implementację do krajowego porządku prawnego zapisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie rachunkowo-księgowym i doradztwa podatkowego (będące głównym rodzajem wykonywanej działalności). Ponadto Wnioskodawca zawarł ze Spółką z o.o. umowę, której przedmiotem było udzielenie przez Wnioskodawcę oprocentowanej pożyczki. Udzielanie pożyczek nie zostało ujawnione w ewidencji działalności gospodarczej, jednak pożyczka została przekazana w ramach prowadzonego przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa. Wnioskodawca nie posiada powiązań kapitałowych, ani zarządczych ze Spółką - pożyczkobiorcą. Z tytułu naliczonych odsetek umownych od udzielonej pożyczki Wnioskodawca wystawia pożyczkobiorcy fakturę VAT, stosując zwolnienie od podatku od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, że skoro z powołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, w oparciu o powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż opisana we wniosku usługa udzielenia pożyczki, podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług, na podstawie tego przepisu.

Końcowo informuje się, że w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska nr 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.