Czy czynności wykonywane przez biegłych sądowych, polegające na wydaniu opinii na żądanie organów procesowych, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

sygnatura: PP-II-005/118/BG/06

autor: Izba Skarbowa w Opolu

data: 2006-11-02

DECYZJA

Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu, działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) - zmieniaz urzędu postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Głubczycach z dnia 13 kwietnia 2006 r. Nr PO III-443/AG/14/06, którym udzielono interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w przedmiocie podatku od towarów i usług.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 7 lutego 2006 r. Pan X zwrócił się, w trybie art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Głubczycach z wnioskiem o udzielenie interpretacji o sposobie stosowania przepisów prawa podatkowego. Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, że wykonuje on czynności biegłego sądowego z zakresu psychiatrii.
Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem, czy czynności wykonywane przez biegłych sądowych, polegające na wydaniu opinii na żądanie organów procesowych, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zdaniem wnioskodawcy, wynagrodzenie za pracę biegłego nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż uzyskane z tego tytułu przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 10.000 euro.

Postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2006 r. Nr PO III-443/AG/14/06, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Głubczycach, uznał przedstawione stanowisko za prawidłowe.
W treści uzasadnienia postanowienia organ pierwszej instancji wskazał, że gdy z umów zlecenia, o dzieło lub podobnych, zawartych z innym podmiotem niż ten, z którym dana osoba pozostaje w stosunku pracy, będzie wynikało, że wykonywane w ramach tych umów czynności nie będą spełniały jednego z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności, to czynności te będą podlegały opodatkowaniu VAT.
Organ I instancji uznał ponadto, iż wykonujący czynności biegłego sądowego na zlecenie organów procesowych , staje się podatnikiem podatku od towarów i usług w zależności od wysokości osiągniętego obrotu.

Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu, po przeanalizowaniu stanu faktycznego oraz prawnego sprawy wyjaśnia, co następuje:

Nie budzi wątpliwości, iż czynności biegłych sądowych stanowią usługi. Ich istotą jest bowiem dokonanie na zlecenie, określonego świadczenia - wydanie opinii, ekspertyzy. Jest ono wykonywane za wynagrodzeniem. Mamy zatem do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W świetle art. 15 ust. 2 w/w ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Możliwość stosowania przytoczonego powyżej przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, a tym samym wyłączenia poza definicję działalności gospodarczej czynności wykonywanych przez biegłych sądowych, jak wynika z treści tego przepisu, uzależniona jest od łącznego spełnienia kryteriów wskazanych w tym przepisie. Czynności wykonywane przez biegłych sądowych nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. Tym samym czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10 000 euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Zgodnie z ust. 2 w/w przepisu, nie wlicza się również odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku (...).
Zwolnienia, o którym mowa powyżej, w myśl art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy, nie stosuje się do świadczących usługi prawnicze, usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie.
W art. 113 ust. 14 pkt 2 w/w ustawy wskazano natomiast, że minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia listę towarów i usług, o których mowa powyżej.

W załączniku do rozporządzenia z dnia 25 maja 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798), stanowiącym listę towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, w poz. 37 wskazano "rzeczoznawstwo, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego".
Należy przy tym zauważyć, że wskazane w przedmiotowym załączniku pojęcie "rzeczoznawstwo" jest znacznie szerszym pojęciowo terminem niż "doradztwo", o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy.
Ponieważ czynności wykonywane przez biegłych sądowych w postępowaniu sądowym na zlecenie organów procesowych, nie stanowią czynności z zakresu doradztwa, zatem wyłączenie, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 ustawy nie ma zastosowania w stosunku do biegłych sądowych. Tym samym biegli sądowi mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z klasyfikacją dokonaną przez Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi wykonanie czynności biegłego sądowego przez lekarza specjalistę polegającego na wydaniu opinii dotyczących stanu zdrowia pacjentów w oparciu o przeprowadzone badania oraz udzieleniu odpowiedzi na pytania zadawane przez sąd mieszczą się w grupowaniu PKWiU 85.12.12-00.00- "Konsultacje i leczenie prowadzone przez lekarzy specjalistów i chirurgów". Zgodnie z § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. nr 89, poz. 844 ze zm.) dla celów podatkowych nadal stosuje się PKWiU wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997r. /Dz. U. Nr 42, poz. 264 ze zm./, gdzie opisane usługi mieściły się w grupowaniu PKWiU 85.12.12-00.00.
Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 1, w związku z brzmieniem poz. 9 załącznika nr 4 ustawy o VAT zwolniono od opodatkowania klasyfikowane według nomenklatury Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług pod symbolem ex 85 - usługi w zakresie ochrony zdrowia, z wyjątkiem usług weterynaryjnych. W związku z tym, świadczenie usług polegających na wydawaniu opinii w charakterze biegłego sądowego z zakresu psychiatrii, korzystają ze zwolnienia przedmiotowego od podatków od towarów i usług.

Wobec powyższego postanowiono orzec jak w sentencji.

Od niniejszej decyzji służy prawo wniesienia odwołania do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji.

Stosownie do art. 222 Ordynacji podatkowej, odwołanie powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie. Składając odwołanie należy wnieść opłatę skarbową w znakach skarbowych o wartości 5 zł oraz 0,50 zł od każdego załącznika.