1. umowy o dzieło dotyczące świadczonych usług rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych
2. warunki korzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT
sygnatura: 1401/VO/4407/14-139/JS/05
autor: Izba Skarbowa w Warszawie
data: 2006-05-17
| słowa kluczowe: | czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, rzeczoznawstwo, straż pożarna, umowa o dzieło, zwolnienia podmiotowe |
DECYZJA
Na podstawie art. 14b § 5 pkt. 1 w związku z art. 233 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 10 października 2005 roku na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów Nr 1433/NG/GV/443-177/2005/MP z dnia 26 września 2005 roku w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
postanawia
odmówić zmiany postanowienia organu pierwszej instancji
UZASADNIENIE
Z akt sprawy wynika, że pismem z dnia 7 lipca 2005 roku Strona zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa - Mokotów z wnioskiem o wydanie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.) w stosunku do zawieranych przez Stronę umów o dzieło dotyczących świadczonych usług rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz o udzielenie informacji, czy w przypadku Strony zachodzi możliwość skorzystania z tzw. zwolnienia podmiotowego (10.000 EUR) jeżeli w okresie od 1 maja do 31 grudnia 2004 roku Strona osiągnęła przychody w wysokości 31.000 zł.
Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów w wydanym postanowieniu z dnia 26 września 2005 roku nr 1433/NG/GV/443-177/2005/MP, uznał stanowisko Strony za nieprawidłowe uznając, że świadczone przez Stronę usługi rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w świetle art. 15 ustawy o VAT należą do czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Na powyższe postanowienie Strona w dniu 10 października 2005 roku złożyła zażalenie, w którym podniosła zarzut błędnej interpretacji naruszenie art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, a w szczególności zarzuca, że wydane postanowienie:
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w sprawie zajął następujące stanowisko:
Jedną z podstawowych reguł prawa podatkowego jest zasada powszechności opodatkowania wynikająca z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którą każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Wszelkie normy wprowadzające odstępstwa od powszechnie obowiązujących zasad mają charakter wyjątkowy. Konsekwencją powyższego jest pojmowanie ich ściśle. Oznacza to, że są one możliwe tylko wówczas, gdy wola ustawodawcy jest w tym względzie niewątpliwa. Tak jak nie jest możliwe nakładanie, w drodze interpretacji rozszerzającej, obowiązków podatkowych na podatników, tak nie jest możliwe stosowanie tego rodzaju interpretacji w celu pomniejszenia zobowiązań podatkowych.
Organy skarbowe stosownie do art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa na wniosek podatników udzielają interpretacji przepisów prawa podatkowego. Treść takiej interpretacji uzależniona jest od przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego oraz dokumentów, na podstawie których podatnik stwierdza zasadność swojego stanowiska w sprawie.
Stosownie do przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem wynikającym z mocy prawa co wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.
Warunkiem uznania, że wykonywane czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie warunków art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Stosownie zatem do postanowień wyżej wskazanego przepisu ustawy za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonywanie tych czynności (względem osób trzecich. Żaden przepis ww. ustawy o podatku od towarów i usług nie stanowi, iż warunkiem zastosowania przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy jest zamieszczenie w umowie zapisów o odpowiedzialności zleceniodawcy. Ważne jest to, że taka odpowiedzialność powinna wynikać z istoty danego stosunku prawnego.
Zakres i specyfika czynności wykonywanych przez rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych zasadniczo regulowana jest w ramach przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 roku w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. z 2003r., nr 121, poz. 1137 ). Zgodnie z powyższym rozporządzeniem funkcję rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych może sprawować osoba, która ukończyła studia wyższe, a ponadto: odbyła co najmniej pięcioletnią praktykę zawodową w jednostkach ochrony przeciwpożarowej lub wykonując czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej albo jako projektant w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku - Prawo budowlane; oraz ma odpowiednie przygotowanie zawodowe do sprawowania tej funkcji, które polega na znajomości przepisów prawa i zasad wiedzy technicznej, dotyczących ochrony przeciwpożarowej, umiejętności stosowania zawartych w nich wymagań oraz doboru zabezpieczeń przeciwpożarowych stosownie do tych wymagań. Do sprawowania funkcji rzeczoznawcy Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej powołuje osobę, która zdała stosowny egzamin i uzyskała pozytywny wynik oceny przygotowania zawodowego.Stosownie do § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia autorzy projektów budowlanych wypełniając obowiązek zgodności tej dokumentacji z wymogami ochrony przeciwpożarowej, uzgadniają projekty budowlane z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Zakres niezbędnych uzgodnień stanowiących podstawę do stwierdzenia zgodności rozwiązań projektu z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej określony został w § 5 rozporządzenia. W konsekwencji uzgodnienie rozwiązań projektu budowlanego stwierdzające jego zgodność z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej rzeczoznawca potwierdza poprzez ostemplowanie i podpisanie. Następnie do Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnej przekazane zostaje zawiadomienie o uzgodnieniu wraz z niezbędnymi danymi, gdzie podlega weryfikacji pod kątem zgodności z przepisami o ochronie przeciwpożarowej i w przypadku rażącego naruszenia prawa podlega unieważnieniu.
Projektant zlecając rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych przygotowanie opinii i uzgodnień w zakresie zgodności dokumentacji projektowej z wymogami ochrony przeciwpożarowej wypełnia pewien obowiązek administracyjny wynikający m.in. z przepisów prawa budowlanego oraz odwołuje się do autorytetu i specjalistycznej wiedzy rzeczoznawcy. Uprawnieni do wydawania przedmiotowych opinii przysługuje wyłącznie osobom określonym w § 8 rozporządzenia, powołanym przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej do sprawowania funkcji rzeczoznawcy po uzyskaniu pozytywnego wyniku oceny przygotowania zawodowego do sprawowania funkcji rzeczoznawcy.
Rzeczoznawca w zakresie wypełniania swoich zawodowych obowiązków podlega nadzorowi Komendanta Głównego Straży Pożarnej, który w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie jego działalności może w myśl § 14 rozporządzenia udzielić rzeczoznawcy upomnienia lub skierować go na ponowny egzamin skutkujący zawieszeniem prawa do sprawowania funkcji rzeczoznawcy, a gdy wymienione nieprawidłowości miały wpływ na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektów - może go odwołać z funkcji rzeczoznawcy i unieważnić jego akt powołania w drodze decyzji administracyjnej. Umowa z inwestorem nie zwalnia rzeczoznawcy z tej odpowiedzialności. Zatem nie jest słuszna teza Strony, iż odpowiedzialność za przygotowanie opinii przez uprawnionego w zakresie ochrony przeciwpożarowej rzeczoznawcę miałby ponosić podmiot zlecający jej wykonanie.
Status prawny, zakres kompetencji, a także odpowiedzialność rzeczoznawców regulują przepisy rozporządzenia MSWiA w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej. W świetle tego rozporządzenia do opiniowania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej uprawniona jest wyłącznie osoba spełniająca wymogi w przepisach tych określone. Zatem podmiot zlecający wydanie stosownej opinii i nie posiadający uprawnień z tego rozporządzenia wynikających nie jest uprawniony do przejęcia odpowiedzialności z tytułu jej wydania. Za wydanie wadliwej opinii powyższe rozporządzenie przewiduje określone sankcje i jednocześnie wskazuje osobę, wobec której w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie jej działalności sankcje te mogą być zastosowane. Za wadliwą opinię odpowiada więc rzeczoznawca, który ją wydał, nie zaś podmiot zlecający jej wykonanie.
Przedstawiając powyższe należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w zakresie określonym w ww rozporządzeniu nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy dotyczący odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę. Tym samym czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.
Interpretacja przepisów podatkowych, jak każde postępowanie podatkowe dokonywana jest w indywidualnych sprawach i jednocześnie uzależniona jest od treści zapytania podatkowego oraz innych materiałów dowodowych przedstawionych przez podatnika. Zatem interpretacja podatkowa tylko w takim zakresie podlega ochronie prawnej, w jakim stan sprawy został przedstawiony przez podatnika. Niewłaściwe przedstawienie stanu faktycznego w oparciu, o który organ skarbowy wydał interpretację przepisów prawa podatkowego takiej ochrony nie daje.
Odnosząc się natomiast do możliwości skorzystania z tzw. zwolnienia podmiotowego regulowanego treścią przepisu art. 113 ustawy o VAT (przychody poniżej 10.000 zł EUR w skali roku), podkreślić należy, iż organ pierwszej instancji wypowiedział się w tej kwestii wskazując, że z usługi świadczone przez rzeczoznawców są wyłączone spod tego zwolnienia. Wypełniając delegację art. 113 ust. 14 ustawy o VAT, ustawodawca określił w załączniku nr 1 w związku z § 28 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2005r, nr 95, poz. 798) - listę towarów i usług, których sprzedaż lub świadczenie wyłącza możliwość zastosowania wspomnianego podmiotowego zwolnienia. Ze względu, iż wśród takich usług wymienione zostały także usługi rzeczoznawstwa, zatem Strona świadcząc takie usługi nie może skorzystać z tego zwolnienia.