Opodatkowanie czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez biegłegosądowego, polegające m.in. na badaniu ksiąg i dokumentów źródłowych (prywatnych iurzędowych ) w celu sporządzenia pisemnej opinii dla celów dowodowych.

sygnatura: 1401/VO/4407/14-115/05/MC

autor: Izba Skarbowa w Warszawie

data: 2006-01-19

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 w związku z art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60), po rozpatrzeniuzażalenia z dnia 02.09.2005 r. wniesionego przez Stronę na postanowienie z dnia 12.08.2005 r. Nr US-31/PW/I1/443-206/III/05/KK wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa -Bemowo w trybie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej wWarszawie,

postanawia

odmówić zmiany postanowienia organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 18.05.2005 r., uzupełnionym wnioskiem z dnia 13.06.2005 r.,Podatnik wystąpił do Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa - Bemowo oudzielenie pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowegow trybie art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa .Z wyjaśnień Strony wynikało, że na zlecenie sądu pełni czynności biegłegosądowego polegające m.in. na badaniu ksiąg i dokumentów źródłowych (prywatnych iurzędowych ) w celu sporządzenia pisemnej opinii dla celów dowodowych.

Jak wyjaśniła Strona wynagrodzenie związane z wykonywaniem funkcji biegłegoustalane jest na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzania opinii biegłych w postępowaniu sądowym(Dz. U. Nr 46, poz. 254 ze zm.). Należności biegłych ustala i przyznaje Sąd na podstawieprzedstawionego rachunku. Strona przedstawia Sądowi rachunek za wykonaneczynności, który jest weryfikowany przez ten organ co do zakresu opinii oraz ilościgodzin. Po pewnym okresie od złożenia rachunku Sąd wydaje postanowienie, owysokości przyznanej kwoty wynagrodzenia, która nie zawsze jest tożsama z kwotąwykazaną przez Stronę na rachunku. Do czasu zapłaty przyznanego wynagrodzeniaupływa kilku miesięcy.

Zdaniem Strony wykonywanie powyższych czynności stanowi samodzielniewykonywaną działalność gospodarczą z tytułu której jest podatnikiem podatku odtowarów i usług, zaś podstawą opodatkowania świadczonych usług stanowi kwotaotrzymana od zlecającego i podlega opodatkowaniu wg stawki 22%.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa - Bemowo postanowieniem z dnia12.08.2005 r. Nr US-31/PW/II/443-206/III/05/KK stwierdził, że stanowisko Stronyprzedstawione we wniosku w części dotyczącej podatnika podatku od towarów i usług,podstawy opodatkowania VAT oraz stawki VAT jest prawidłowe.Organ pierwszej instancji stwierdził, że w przypadku czynności wykonywanych przezStronę jako biegłego sądowego brak jest elementu odpowiedzialności Sądu zasporządzone opinie, które mogą ewentualnie stanowić dowód w postępowaniu sądowymale nie stanowią usługi, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania.

Funkcja biegłego sądowego wypełnia przesłanki określone w art. 15 ust. 1 ustawyco oznacza, że wykonując powyższe czynności staje się Pan podatnikiem podatku odtowarów i usług.Ponadto organ pierwszej instancji stwierdził, że zgodnie z art. 29 ustawy o VATpodstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży,pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenianależnego od nabywcy. Zatem otrzymane przez Stronę wynagrodzenie stanowi kwotębrutto i dla obliczenia podstawy opodatkowania należałoby je pomniejszyć o kwotępodatku. Usługi świadczone przez Stronę opodatkowane są podstawową stawkapodatku VAT, która zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy wynosi 22%.

W zażaleniu wniesionym w dniu 02.09.2005 r. na ww. postanowienie Stronazarzuca naruszenie zasady kompletności postępowania polegające na nie wyjaśnieniucałego stanu faktycznego zgodnie z art. 122 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -Ordynacja podatkowa poprzez brak wskazania podstawy prawnej zasady, iż obowiązekprawidłowego określenia przedmiotu działalności i odpowiedniej jej klasyfikacji ciąży napodatniku. Zdaniem Strony do kompetencji sądu powszechnego należy ustalenie istotystosunku prawnego łączącego sąd ze zleceniodawcą. Ponadto Strona wskazała, że downiosku o udzielenie interpretacji załączyła pismo Ministra Sprawiedliwości z dnia 15marca 2005 r. i pismo Prezesa Sądu Okręgowego z dnia 25 marca 2005 r., z któregowynika, że do daty powstania tych pism Sąd Okręgowy oraz Ministerstwosprawiedliwości wyrażały pogląd, że czynności biegłego nie podlegają opodatkowaniuVAT.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i obowiązujący stan prawnyDyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, zauważa:

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usługpodatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnejoraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względuna cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast zgodnie ust. 2 tego artykułu działalnośćgospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lubusługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, atakże działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynnośćzostała wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiarwykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmujerównież czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartościniematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Uwzględniając powyższą definicję należy stwierdzić, że obejmuje ona swoimzakresem czynności wykonywane przez biegłych sądowych na rzecz organów wymiarusprawiedliwości.Czynności te nie podlegają też wyłączeniu z zakresu działania ustawy z dnia 11marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) zuwagi na brzmienie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy. W świetle tego przepisu za wykonywanąsamodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu którychprzychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatkudochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), jeżeli ztytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tychczynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającymwykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywaniatych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tychczynności wobec osób trzecich.

Sam fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu władzy np. sądu niestanowi kryterium do uznania, że świadczenie nie jest wykonywane w sposóbsamodzielny.W przypadku biegłych sądowych nie można uznać, że za wykonywane przez nichczynności w trakcie postępowania procesowego odpowiedzialność bierze na siebie sąd.Podkreślić bowiem należy, że biegłym sądowym może być ustanowiona osoba, któraposiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalistyczne w danej dziedzinie,potwierdzone stosownymi dokumentami. Opinia wydana przez biegłego jest ewentualniedowodem w postępowaniu sądowym, a nie usługą, której bezpośrednim odbiorcą jestuczestnik postępowania. Oznacza to, że nie ma w takim przypadku tożsamościczynności podmiotu zlecającego wykonanie czynności i podmiotu realizującegozlecenie. Nie można zatem mówić o spełnieniu warunku odpowiedzialności zlecającegowykonanie konkretnych czynności przez biegłego, w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3ustawy o podatku od towarów i usług.Zatem brak jest podstaw do wyłączenia z zakresu ustawy z dnia 11 marca 2004r.o podatku od towarów i usług czynności wykonywanych przez biegłych sądowych narzecz organów wymiaru sprawiedliwości, gdyż nie jest spełniony jeden z warunkówokreślonych w art.15 ust.3 pkt 3 tej ustawy dotyczący odpowiedzialności zlecającego zawykonanie czynności przez zleceniobiorcę.Brak jest również podstaw do wyłączenia z opodatkowania podatkiem odtowarów i usług czynności wykonywanych przez biegłych działających na zlecenie sądutylko dlatego, że zlecającym wykonanie czynności jest sąd.

Reasumując, wykonywane przez Pana czynności stanowią samodzielniewykonywaną działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów iusług. Zatem biegły sądowy wykonujący czynności w ww. okolicznościach jest uznawanyzgodnie z art. 15 ww. ustawy za podatnika podatku od towarów i usług.Tym samym czynności biegłego sądowego podlegają opodatkowaniu nazasadach ogólnych stawką podstawową w wysokości 22% zgodnie z art. 41 ust. 1 ww.ustawy o podatku od towarów i usług. Podstawą opodatkowania zgodnie z art. 29 ustawy jest obrót. Obrotem jest kwotanależna z tytułu sprzedaży , pomniejszona o kwotę należnego podatku.Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Odnosząc się natomiast do zarzutu Strony, iż organ pierwszej instancji niewskazał podstawy prawnej zasady, iż obowiązek prawidłowego określenia przedmiotudziałalności odpowiedniej jej klasyfikacji ciąży na podatniku należy wskazać, iż tryb izasady udzielania pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawapodatkowego zostały określone przepisami art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa.Zgodnie z ww. przepisem składając wniosek, podatnik jest obowiązany dowyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska wsprawie, co stanowi podstawę interpretacji organu podatkowego. Zatem zarzutnaruszenia zasady kompletności postępowania polegający na niewyjaśnieniu całegostanu faktycznego należy uznać za bezpodstawny.

Odnosząc się do zarzutu nie wskazania podstawy prawnej zasady, iż obowiązekprawidłowego określenia przedmiotu działalności i odpowiedniej jej klasyfikacji ciąży napodatniku należy zauważyć, że żaden z przepisów nie nakłada na organy podatkoweobowiązku określenia przedmiotu działalności podatnika i jej klasyfikacji, bowiem toStrona postępowania posiada dokładną wiedzę w zakresie wykonywanych przez siebieczynności i ona też jest zobowiązana do wyczerpującego przedstawienia stanufaktycznego.Zatem słusznie stwierdził urząd skarbowy, że czynności wykonywane przezStronę na zlecenia sądu podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W związku z powyższym nie są zasadne zarzuty zażalenia.

Decyzja niniejsza jest ostateczna w administracyjnym toku instancji.