Podatnik zapytuje o opodatkowanie podatkiem VAT usług świadczonych przez biegłych na zlecenie sądu.
sygnatura: PI/005-92/05/Z/08
autor: Izba Skarbowa w Gdańsku
data: 2005-12-14
| słowa kluczowe: | biegły, działalność gospodarcza, opodatkowanie |
Decyzja
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku działając na podstawie:
po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego pismem z dnia 3 października 2005r. na postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni znak PP3/443-0072/05 z dnia 19 września 2005r. zawierające pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych przez biegłych na zlecenie sądu
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 22 czerwca 2005r., uzupełnionym pismem z dnia 4 lipca 2005r., Podatnik zwrócił się do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych przez biegłych na zlecenie sądu.
W złożonym zapytaniu Podatnik wskazał następujący stan faktyczny:
Podatnik jest lekarzem prowadzącym indywidualną praktykę lekarską oraz jako biegły lekarz psychiatra świadczy usługi na zlecenie sądu. Dochody uzyskiwane z tytułu wykonywanych na rzecz sądu czynności wynoszą około 15-17 tysięcy złoty rocznie.
Jednocześnie Podatnik przedstawił własne stanowisko, zgodnie z którym, z uwagi na wysokość osiąganych obrotów, Wnioskujący korzysta ze zwolnienia podmiotowego określonego przepisem art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni postanowieniem znak PP3/443-0072/05 z dnia 19 września 2005r. uznał, iż w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego stanowisko zawarte w przedmiotowym wniosku, zgodnie z którym Wnioskujący uważa, iż z uwagi na wysokość osiąganych obrotów ma prawo korzystać ze zwolnienia podmiotowego określonego przepisem art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jest nieprawidłowe.
W uzasadnieniu Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni wskazał, iż z uwagi na brak wystąpienia wszystkich przesłanek art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, świadczone na zlecenie sądu usługi biegłego podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Jednocześnie Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni zauważył, iż zgodnie § 28 w związku z poz. 37 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, a w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 maja 2005r. na podstawie § 31 w związku z poz. 37 załącznika Nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia usług rzeczoznawstwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego, zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego nie mają zastosowania zwolnienia od podatku, określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku VAT. Podatnik nie może zatem skorzystać ze zwolnienia podmiotowego przewidzianego przepisem art. 113 ust. 1 ustawy.
Na powyższe postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni Podatnik pismem z dnia 3 października 2005r. złożył zażalenie wnosząc o ponowną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych przez Wnioskującego na zlecenie sądu.
W uzasadnieniu zażalenia Podatnik wskazała, iż jest lekarzem prowadzącym indywidualną praktykę lekarską, zwolnionym z opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz świadczy usługi na zlecenie sądu jako biegły psychiatra. Wnioskujący zwrócił uwagę, iż interpretacja Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni nie jest jasna, w związku z czym prosi o ponowne wyjaśnienie kwestii opodatkowania usług świadczonych na zlecenie sądu oraz obowiązku zarejestrowania działalności w tym zakresie.
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, biorąc pod uwagę przedstawiony w sprawie stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdza co następuje.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Należy zatem zauważyć, iż sam fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu władzy, np. sądu nie jest kryterium uznania, że świadczenie nie jest wykonywane w sposób samodzielny.
Oceny zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w odniesieniu do czynności wykonywanych przez biegłych sądowych na zlecenie sądu należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 cyt. ustawy pod kątem kryterium decydującym o uznaniu ich za podatników podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jednocześnie w myśl art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecenie czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Należy zauważyć, iż w przypadku sporządzania przez biegłego sądowego opinii nie można mówić, iż sąd bierze na siebie odpowiedzialność za jego czynności. Biegłym sądowym może być ustanowiona osoba, która posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej dziedzinie potwierdzone stosownymi dokumentami. Przykładem może być rzeczoznawca majątkowy, który posiadając stosowne uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości nie może odmówić pełnienia funkcji biegłego sądowego. Odpowiedzialność rzeczoznawcy majątkowego określona jest przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.).
Opinia sporządzona na zlecenie sądu, prokuratury lub organu ścigania nie może być utożsamiana ze świadczeniem usługi, której odbiorcą jest uczestnik postępowania, nie można zatem uznać, iż sąd bierze na siebie odpowiedzialność za czynności biegłego w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy. Opinia sporządzona przez biegłego sądowego jest ewentualnie dowodem w postępowaniu sądowym.
W związku z niespełnieniem jednego z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę, czynności wykonywane przez Podatnika na zlecenie sądu nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług. Wykonywane w takim zakresie usługi podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.
Jednocześnie Dyrektor tut. Izby zauważa, iż w myśl art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
W świetle § 28 w związku z poz. 37 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798), a w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 maja 2005r. na podstawie § 31 w związku z poz. 37 załącznika Nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971) - w przypadku świadczenia usług rzeczoznawstwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego, zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego - nie mają zastosowania zwolnienia od podatku, określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku VAT.
Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 9 załącznika nr 4 do ustawy usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU 85.2) podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług.
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku wskazuje, iż o tym czy Podatnik będący biegłym lekarzem psychiatrą w zakresie usług świadczonych na zlecenie sądu ma prawo skorzystać ze zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego przewidzianych przepisami ustawy o podatku od towarów i usług decyduje charakter, zakres oraz klasyfikacja świadczonych usług zgodnie z PKWiU.
W myśl art. 8 ust. 3 ustawy usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. W świetle natomiast § 2 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 89, poz. 844), do celów podatku od towarów i usług do dnia 31 grudnia 2005r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU), stanowiącą załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997r.
Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 5 listopada 2002r. w sprawie trybu wydawania opinii klasyfikacyjnych (Dz. U. Nr 12, poz. 87) zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby, usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniem Rady Ministrów. W przypadku wystąpienia trudności związanych z ustaleniem właściwego grupowania, do którego należy zaliczyć dany wyrób lub usługę, zainteresowany podmiot może zwrócić się do odpowiedniego organu statystycznego tj; Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi ul. Suwalska 29, Łódź 93-176, który dokona prawidłowej klasyfikacji.
Podatnik nie wskazał w przedstawionym stanie faktycznym klasyfikacji świadczonych na zlecenie sądu usług. Organy podatkowe nie są natomiast uprawnione do wydawania jakichkolwiek opinii klasyfikacyjnych. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku wskazuje zatem, iż na podstawie przedstawionego przez Wnioskującego stanu faktycznego nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie czy Podatnik w zakresie usług świadczonych w w/w zakresie ma prawo skorzystać ze zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego przewidzianych przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.
Dyrektor tut. Izby zauważa jednakże, iż w przypadku zaklasyfikowania czynności wykonywanych przez Podatnika na zlecenie sądu do grupowania PKWiU ex 85, tj. do usług w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, Wnioskujący będzie korzystał ze zwolnienia przedmiotowego przewidzianego przepisem art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy w związku z poz. 9 załącznika nr 4 do ustawy. W takim przypadku Podatnik nie będzie miał obowiązku rejestracji działalności dla potrzeb podatku od towarów i usług, składania deklaracji VAT, wystawiania faktur VAT oraz prowadzenia ewidencji sprzedaży dla potrzeb podatku od towarów i usług.
Jeżeli natomiast świadczone przez Wnioskującego usługi nie zostaną zaklasyfikowane do grupowania PKWiU ex 85, wymienionego w załączniku nr 4 do ustawy, a będą traktowane jako usługi rzeczoznawstwa, Podatnik nie będzie miał prawa do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ustawy o podatku VAT. W takim przypadku Wnioskujący będzie zobowiązany do opodatkowania wykonywanych na rzecz sądu czynności oraz złożenia, zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy zgłoszenia rejestracyjnego.
W świetle powyższego, Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, przychylając się do stanowiska Podatnika oraz wobec stwierdzenia, iż rozstrzygnięcie zawarte w przedmiotowym postanowieniu jest sprzeczne z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 14 b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej, zmienia postanowienie będące przedmiotem zażalenia.
Decyzja niniejsza jest ostateczna w toku instancji.