Czy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT ustanowienie przez Prezydenta Miasta w drodze decyzji administracyjnej trwałego zarządu na rzecz jednostki organizacyjnej i ustalenie opłat z tego tytułu w oparciu o art. 45 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. nr 261, poz. 2603 ze zm.)?

sygnatura: PI/005-64/05/Z/04

autor: Izba Skarbowa w Gdańsku

data: 2005-10-03

D E C Y Z J A

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, działając na podstawie:

• art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U nr 8, poz. 60 z 2005r.),

Po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 22 lipca 2005r. wniesionego przez Prezydenta Miasta Gdańska, na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku nr PZ/415-66/05 z dnia 13 lipca 2005r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem VAT ustanowienia w drodze decyzji administracyjnej trwałego zarządu oraz opłaty z tego tytułu

• Odmawia zmiany postanowienia będącego przedmiotem zażalenia.

U Z A S A D N I E N I E

Pismem z dnia 30 maja 2005 r., Prezydent Miasta Gdańska zwrócił się o udzielenie informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług ustanowienia przez Prezydenta Miasta Gdańska w drodze decyzji administracyjnej trwałego zarządu na rzecz jednostki organizacyjnej i ustalenia opłat z tego tytułu w oparciu o art. 45 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. nr 261, poz. 2603 ze zm.).

We wniosku przedstawiono własne stanowisko, zgodnie z którym ustanowienie trwałego zarządu na rzecz jednostki organizacyjnej, dokonane w drodze decyzji administracyjnej należy uznać za czynność zwolnioną z podatku VAT zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.) który stanowi, iż zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Postanowieniem nr PZ/415-66/05 z dnia 13 lipca 2005r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdził, iż stanowisko podatnika przedstawione we wniosku z dnia 30 maja 2005r. jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

W uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż oddanie nieruchomości w trwały zarząd jest instytucją uregulowaną w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. nr 261, poz. 2603 ze zm.). Zatem Prezydent Miasta jako organ realizujący zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został powołany, ustanawiający trwały zarząd w drodze decyzji administracyjnych w oparciu o przepisy wyżej wymienionej ustawy, korzysta ze zwolnienia określonego w § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.).

Pismem z dnia 22 lipca 2005r., Prezydent Miasta Gdańska wniósł zażalenie na w/w. postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku, wnosząc jednocześnie o uchylenie przedmiotowego postanowienia i ponowne rozpatrzenie sprawy.

W uzasadnieniu zażalenia podatnik podnosi, iż posiada stanowisko naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego z dnia 13 stycznia 2005r., zgodnie z którym ustanowienie trwałego zarządu nieruchomości jest opodatkowane stawką podatku w wysokości 22%. Z postanowienia wynika również, iż Prezydent Miasta Gdańska działający jako Starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej w formie decyzji administracyjnej, nie jest podatnikiem podatku VAT. Ponadto podatnik posiada również stanowisko Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 21 lipca 2004r. nr PV/443-118/TZ-410/I/2004/RS, w którym jednoznacznie stwierdzono, że ustanowienie trwałego zarządu jest usługą opodatkowaną stawką VAT w wysokości 22%. Mając na uwadze powyższe zdaniem podatnika koniecznym jest zajęcie i przedstawienie jednolitego stanowiska przez organ odwoławczy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, po weryfikacji przedmiotowego postanowienia, stwierdza co następuje.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn. zmian.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 w/wym. ustawy o podatku od towarów i usług, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Świadczeniem usług jest zaś każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, co wynika z treści art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Oddanie nieruchomości w trwały zarząd jest instytucją uregulowaną w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U. 2000, Nr 46, poz. 543 z późn. zm.). Zgodnie z art. 43 ust. 1 tej ustawy trwały zarząd jest formą prawną władania nieruchomością przez jednostkę organizacyjną. Zgodnie z ust. 2 jednostka organizacyjna ma prawo korzystania z nieruchomości oddanej w trwały zarząd, a w szczególności do:

1. korzystania z nieruchomości w celu prowadzenia działalności należącej do zakresu jej działania,
2. zabudowy, odbudowy, rozbudowy, nadbudowy, przebudowy lub modernizacji obiektu budowlanego na nieruchomości, zgodnie z przepisami Prawa budowlanego, za zgodą organu nadzorującego,
3. oddania, za zgodą organu nadzorującego, nieruchomości lub jej części w najem, dzierżawę albo jej użyczenia w drodze umowy zawartej na okres nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd, z równoczesnym zawiadomieniem właściwego organu, jeżeli umowa jest zawierana na okres do 3 lat, lub za zgodą właściwego organu, jeżeli umowa jest zawierana na okres powyżej 3 lat.

W myśl art. 43 ust. 5 cytowanej ustawy, nieruchomości stanowiące przedmiot własności lub przedmiot użytkowania wieczystego Skarbu Państwa oddaje się w trwały zarząd państwowej jednostce organizacyjnej, a nieruchomości stanowiące przedmiot własności lub przedmiot użytkowania wieczystego jednostki samorządu terytorialnego - odpowiedniej samorządowej jednostce organizacyjnej.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 tej ustawy trwały zarząd na rzecz jednostki organizacyjnej ustanawia właściwy organ, w drodze decyzji. Jednocześnie - zgodnie z art. 4 pkt 9 ilekroć w ustawie jest mowa o właściwym organie - należy przez to rozumieć, z zastrzeżeniem art. 60, starostę, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa oraz organ wykonawczy gminy, powiatu i województwa w odniesieniu do nieruchomości stanowiących odpowiednio własność gminy, powiatu i województwa.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, o której mowa w art. 15 ust. 2 cytowanej ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust 6 cytowanej ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Dochodzi do niego przy spełnieniu łącznie dwóch przesłanek:

• dotyczy jedynie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy - podmiotowe kryterium wyłączenia,
• odnosi się ono jedynie do tych czynności, które organy władzy publicznej (lub urzędy obsługujące) wykonują w ramach zadań nałożonych na nie odrębnymi przepisami prawa i do realizacji których organy te zostały powołane - przedmiotowe kryterium wyłączenia.

Zatem stwierdzić należy, iż organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

• podmiotów nie będących podatnikami VAT, gdy realizują nałożone na nich przepisami prawa zadania w oparciu o reżim publicznoprawny,
• podatników podatku VAT, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Natomiast zgodnie z § 8 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 970 z późn.zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przywołanego przepisu wynika, iż organy samorządu terytorialnego będą zwolnione z podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Natomiast wykonywane przez te organy czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym (odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług) podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W kontekście przytoczonych wyżej przepisów tut. Organ podatkowy stwierdza, iż w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, oddanie ich w trwały zarząd oraz opłaty pobierane z tego tytułu na podstawie decyzji administracyjnej wydanej przez Prezydenta Miasta (działającego jako starosta, tj. organ wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej) ma zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Oznacza to, iż Prezydent Miasta w tym zakresie nie jest podatnikiem podatku VAT, a tym samym czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast ustanawianie trwałego zarządu oraz opłaty pobierane z tego tytułu, w przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostki samorządu terytorialnego, dokonane na podstawie decyzji właściwego organu wykonawczego odpowiedniej jednostki samorządu terytorialnego będącej właścicielem danej nieruchomości, korzysta ze zwolnienia na podstawie § 8 ust. 1 pkt 13 w/cyt. rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zmianami ).

Odnosząc się do zarzutu zawartego w zażaleniu, dotyczącego sprzeczności stanowisk Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku zawartego w informacji nr PV/443-118/TZ-410/I/2004/RS z dnia 21 lipca 2004r. oraz Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku nr PP/PZ/443-0295/04 z dnia 13 stycznia 2005r. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku zauważa, iż pismem z dnia 4 sierpnia 2005r. działając w trybie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) dokonał zmiany informacji o zastosowaniu przepisów prawa podatkowego wydanej przez Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku nr PV/443-118/TZ-410/I/2004/RS z dnia 21 lipca 2004r. w części dotyczącej opodatkowania czynności ustanowienia trwałego zarządu nieruchomości. Stanowisko przedstawione w w/wym. piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku jest tożsame ze stanowiskiem zawartym w niniejszej decyzji.

Z podanych wyżej przyczyn w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku dokonał prawidłowej oceny stanowiska wnioskującego w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego. Stąd - zgodnie z przepisem art. 14 b § 5 pkt. 1 ustawy Ordynacja podatkowa, organ odwoławczy, uznając, iż zażalenie podatnika nie zasługuje na uwzględnienie, postanowił jak w sentencji decyzji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna w toku instancji.