sygnatura: ZP2-4407/I/1/05

autor: Izba Skarbowa w Lublinie Ośrodek Zamiejscowy w Zamościu

data: 2005-05-31

D E C Y Z J A

Na podstawie art. 233 § 1 pkt. 1, art. 207 w związku z art. 239 i art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa ( jednolity tekst Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz.60 ), art. 5 ust.1, art. 15 ust.1, ust.2 i ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535 z późn. zm. ), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 21 marca 2005 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 10 marca 2005 r. Nr POIV-443/5/05 stanowiące interpretację w sprawie zakresu i sposobu stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, dotyczących opodatkowania czynności świadczonych przez biegłych sądowych, postanawiam

- utrzymać w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

U Z A S A D N I E N I E

Pismem z dnia 17 stycznia 2005 r. Strona wystąpiła w trybie przepisu art. 14a ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa, do Naczelnika Urzędu Skarbowego, z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Strona wykonuje działalność gospodarczą w zakresie usług rachunkowych oraz jako biegły wpisany na listę biegłych sądowych sporządza na zlecenie sądu opinie w zakresie księgowości. Sąd określa zakres czynności, termin ich wykonania oraz ustala wynagrodzenie.W ocenie wnioskodawcy wykonywane przez niego czynności biegłego sądowego należą do usług świadczonych osobiście zawartych w katalogu usług wymienionych w art. 13 pkt. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tekst jednolity Dz.U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm. ). Wykonując te czynności pozostaje związany prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecone czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego te czynności. W związku z powyższym zaistnienie przesłanek określonych treścią przepisu art. 15 ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, powoduje, iż działalność biegłych sądowych nie jest samodzielnie wykonywaną działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 tejże ustawy. Z uwagi na powyższe biegli sądowi nie są zaliczani do podatników podatku od towarów i usług co skutkuje, że świadczone przez nich usługi nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Postanowieniem z dnia 10 marca 2005 r. Nr POIV-443/5/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał takie stanowisko za nieprawidłowe wyjaśniając, że z łączącego Stronę stosunku prawnego nie wynika, iż zlecający ( sąd ) ponosi odpowiedzialność za czynności zleceniobiorcy (biegłego ). Na niniejsze postanowienie Strona wniosła zażalenie zarzucając naruszenie przepisu art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, poprzez błędną interpretację prawa podatkowego.

Po rozpatrzeniu zażalenia stwierdzam co następuje. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do przepisu art. 8 ust.1 pkt. 3 tejże ustawy, przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7, w tym świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. W świetle art. 15 ust.1 powołanej ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel i rezultat takiej działalności.Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych ( art. 15 ust. 2 ). W myśl art.15 ust. 3 pkt. 3 wskazanego akt normatywnego, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu, których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt. 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecenie co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Zgodnie z przepisem art. 13 ust.1 pkt. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się miedzy innymi przychody osób, którym organ władzy publicznej lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym.

Uwzględniając przedstawiony powyżej stan faktyczny i prawny stwierdzam co następuje. Z treści powołanych wyżej przepisów prawa wynika, że nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem te czynności określone w art. 13 pkt. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, które wykonywane są w oparciu o stosunek prawny, w ramach którego zostały określone warunki osobistego wykonywania tych czynności a także warunki przejęcia odpowiedzialności przez zlecającego za czynności zleceniobiorcy. Niewypełnienie wszystkich warunków wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt. 3 ustawy o PTU , skutkuje uznaniem biegłego sądowego za podatnika podatku VAT zobowiązanego, w trybie i na warunkach określonych tym aktem normatywnym, do naliczania podatku i wystawiania faktur za świadczone na zlecenie sądu usługi.

Jak wynika z przedstawionego przez Stronę stanu faktycznego, w postanowieniu zlecającym sporządzenie opinii z zakresu księgowości sąd określa wyłącznie warunki wykonania tej czynności oraz zasady wynagradzania. Postanowieniem tym natomiast nie przejmuje odpowiedzialności za czynności zleceniobiorcy ( biegłego ). Sąd ocenia przedłożoną przez biegłego opinię odrzucając ją lub przyjmując albo zlecając jej uzupełnienie. W ocenie Strony takie uregulowanie stosunku prawnego powoduje, że czynności biegłego realizowane są w warunkach zbliżonych do umowy o pracę o czym w szczególności przesądza fakt, że za prawidłowe sporządzenie opinii odpowiada ona wyłącznie przed sądem. Inaczej wygląda sytuacja w odniesieniu od usług świadczonych przez biegłych rewidentów ponieważ ponoszą oni odpowiedzialność wobec osób trzecich.

Odnosząc się do powyższego stwierdzam.Wydana przez biegłego sądowego w postępowaniu sądowym opinia pozostaje dowodem a nie usługą, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania sądowego. Sąd "odpowiada" za wydany wyrok, w tym za prawidłową ocenę zebranych w danej sprawie dowodów. Nie ponosi natomiast odpowiedzialności za czynności biegłego. Z treści uregulowań ocenianego stosunku prawnego nie wynika np., że za ewentualne szkody wyrządzone w związku prowadzoną przez biegłego działalnością związaną z realizacją zamówionej usługi, odpowiada sąd.Kwestia odpowiedzialności w przypadku świadczenia usług przez biegłych rewidentów ( o czym mowa w zażaleniu ) została uregulowana przepisami ustawy z dnia 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i samorządzie ( jedn. tekst Dz.U. z 2001 r. Nr 31 poz. 359 z późn. zm. ), zgodnie z którymi ponoszą oni odpowiedzialność za szkody, które mogą wyniknąć w związku z prowadzoną przez nich działalnością (w tym w zakresie sporządzanych opinii i ekspertyz ).

Decyzja niniejsza jest ostateczna.

Na decyzję przysługuje prawo wniesienia skargi ( wraz z odpisami ) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, za moim pośrednictwem, w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.