obowiązek opodatkowania sprzedaży działek

sygnatura: IBPP1/443-1686/08/BM

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

data: 2009-01-09

Wniosek ORD-IN: [ 860 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana K. przedstawione we wniosku z dnia 12 listopada 2008r. (data wpływu 14 listopada 2008r.), uzupełnionym pismami z dnia 5 grudnia 2008r. (data wpływu 8 grudnia 2008r.), oraz z dnia 18 grudnia 2008r. (data wpływu 22 grudnia 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2008r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 5 grudnia 2008r. (data wpływu 8 grudnia 2008r.), oraz z dnia 18 grudnia 2008r. (data wpływu 22 grudnia 2008r.),o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca aktem notarialnym Nr Rep. A nr xxx/89 z dnia 21 grudnia 1989r. nabył od rodziców nieruchomość w wyniku przekazania gospodarstwa rolnego. W planie zagospodarowania przestrzennego Gminy P. ww. nieruchomość przeznaczona jest częściowo pod budownictwo mieszkaniowe. W 1996r. Wnioskodawca dokonał podziału ww. nieruchomości, w wyniku którego powstało 8 działek budowlanych. Podział ten został zatwierdzony prawomocną decyzją Kierownika Urzędu Rejonowego z dnia 19 grudnia 1996r. nr 06-7232/6/148/96. W latach 1996, 1997, 1999 Wnioskodawca dokonał zbycia 4 działek wydzielonych w wyniku ww. podziału. Uzyskane środki przeznaczone zostały w znacznej części na wykończenie budowanego przez wnioskodawcę na tej samej nieruchomości budynku mieszkalnego oraz na doposażenie starego budynku mieszkalnego zamieszkałego przez rodziców.

Ponadto we wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

• nie jest i nie był podatnikiem podatku VAT,
• nie prowadzi i nie prowadził działalności gospodarczej,
• uzyskane plony z ww. działek przeznaczone były i są do użytku własnego i rodziny,
• działki nie są i nie były przedmiotem najmu lub dzierżawy,
• ww. działki są niezabudowane,
• działki nie są uzbrojone i przylegają do drogi wewnętrznej stanowiącej dojazd.

Ponadto Wnioskodawca w piśmie z dnia 18 grudnia 2008r. wskazał, iż gospodarstwo rolne przejął od rodziców ze względu na ich podeszły wiek i zdrowie jak również możliwość skorzystania przez rodziców ze świadczeń emerytalnych KRUS za przekazane gospodarstwo.

Wnioskodawca wskazał również, iż od czasu przejęcia areału rolnego uzyskane plony zużywane były na życiowe potrzeby jego rodziny oraz mieszkających z nim rodziców. Wnioskodawca wskazał ponadto, że rodzice przekazali mu gospodarstwo rolne bez sprzętu rolniczego dlatego dokonywanie uprawy stało się uciążliwe. Wnioskodawca zlecał dokonywanie upraw innym rolnikom, ponosząc koszty a nie uzyskując dochodu. Obecnie prowadzenie przez Wnioskodawcę małego gospodarstwa jest dla niego bardzo uciążliwe (wysokie koszty środków do produkcji) i jest powodem zamiaru zbycia 4 działek. Wnioskodawca wskazał również, iż w związku z tym, że ma utrzymaniu czteroosobową rodzinę, matkę (ojciec zmarł w 2006r.) uzyskane ze sprzedaży środki pieniężne przeznaczone zostaną na kapitalny remont (dachu, instalacji sanitarnej, wymiana okien, ocieplenie) w starym budynku. Ponadto znaczne środki, jak wskazał Wnioskodawca, przeznaczone będą na opłacenie kształcenia syna (studenta) oraz córki uczennicy szkoły średniej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z zamiarem zbycia 4 działek pod zabudowę mieszkalną Wnioskodawca zostanie obciążony podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż ww. działek nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm. ostatnia zmiana Dz. U. z 2008r. Nr 209, poz. 1320), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika podatku VAT, a czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT tzn. została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy lub polega na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ,,podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia ,,częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można pominąć, że pod pojęciem ,,handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 nie można go uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to czy czynność tę wykonał jednorazowo ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy. Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany był bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, iż sprzedaż przedmiotowych działek, z majątku osobistego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest dokonywana okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem nadania mu stałego charakteru.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca nabył od rodziców nieruchomość w wyniku przekazania gospodarstwa rolnego. Wnioskodawca dokonał podziału ww. nieruchomości, w wyniku którego powstało 8 działek budowlanych. W latach 1996, 1997, 1999 Wnioskodawca dokonał zbycia 4 działek wydzielonych w wyniku ww. podziału. Uzyskane środki przeznaczone zostały w znacznej części na cele mieszkaniowe. Wnioskodawca ma zamiar dokonać zbycia 4 pozostałych działek pod zabudowę. Wnioskodawca wskazał ponadto, iż nie jest i nie był podatnikiem podatku VAT, nie prowadzi i nie prowadził działalności gospodarczej, uzyskane plony z ww. działek przeznaczone były i są do użytku własnego i rodziny, działki nie są i nie były przedmiotem najmu lub dzierżawy. Środki ze sprzedaży 4 działek będących przedmiotem zapytania Wnioskodawca ma zamiar przeznaczyć na kapitalny remont (dachu, instalacji sanitarnej, wymiana okien, ocieplenie) w starym budynku. Ponadto znaczne środki przeznaczone będą na opłacenie kształcenia syna (studenta) oraz córki uczennicy szkoły średniej.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy o VAT. Nic nie wskazuje bowiem na to, aby przejmując grunty rolne od rodziców Wnioskodawca działał w charakterze handlowca, a okoliczności będące przyczyną transakcji sprzedaży nieruchomości gruntowych, nie wskazują, iż miałyby być one czynione z zamiarem wykonywania w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Nie można bowiem stwierdzić, że Wnioskodawca nabył grunt w celu odsprzedaży, ponieważ nieruchomość tę nabył od rodziców w wyniku przekazania gospodarstwa rolnego. Dokonanie podziału większego areału na mniejsze działki jest ekonomicznie uzasadnioną konsekwencją podjęcia decyzji o sprzedaży gruntu. Nie można zatem uznać, iż Wnioskodawca ma zamiar podjąć szczególne kroki w kierunku uatrakcyjnienia przedmiotowych działek.

Grunt mający być przedmiotem dostawy nie był przedmiotem umów najmu ani dzierżawy, Wnioskodawca wskazał również, iż uzyskane plony z ww. działek przeznaczone były i są do użytku własnego i rodziny, zatem nie czerpał żadnych zysków z ich posiadania.

Wnioskodawca nabył wprawdzie ,,gospodarstwo rolne", które co do zasady jeśli jest wykorzystywane przez posiadacza do prowadzenia działalności rolniczej, stanowi majątek ,,przedsiębiorstwa" rolnika i w takim przypadku należy je uznać jako służące działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, jednakże w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca podał, że od czasu przejęcia areału rolnego uzyskane plony zużywane były na życiowe potrzeby rodziny Wnioskodawcy oraz mieszkających z nim rodziców.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że otrzymał przedmiotowe gospodarstwo rolne bez sprzętu rolniczego dlatego dokonywanie upraw stało się uciążliwe. Wnioskodawca zlecał dokonywanie upraw innym rolnikom, ponosząc koszty a nie uzyskując dochodu. Uciążliwość prowadzenia małego gospodarstwa stała się przyczyną podjęcia decyzji o sprzedaży działek.

Zatem z uwagi na fakt, że Wnioskodawca otrzymanego 20 lat temu gospodarstwa rolnego nie wykorzystywał w sposób ciągły dla celów zarobkowych i nie było ono składnikiem przedsiębiorstwa Wnioskodawcy a uzyskiwane plony przekazywał wyłącznie na zaspokojenie potrzeb swoich i rodziny, nie można uznać, aby sprzedaż działek wydzielonych z tego gruntu nosiła znamiona działalności gospodarczej.

Podsumowując, w oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że zamiar sprzedaży 4 przedmiotowych działek powstałych w wyniku podzielenia posiadanej nieruchomości gruntowej nie nosi znamion wykorzystywania gruntu dla celów zarobkowych w sposób ciągły, tak więc warunek częstotliwości nie zostaje tu wypełniony.

W świetle powyższego dostawy działek pochodzących z majątku osobistego, otrzymanych w wyniku przekazania przez rodziców Wnioskodawcy gospodarstwa rolnego nie można uznać za działalność gospodarczą, bowiem czynność ta nie mieści się w definicji, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek. Tym samym dostawa przedmiotowych działek, nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.