Opodatkowanie sprzedaży gruntów wykorzystywanych w działalności rolniczej, wydzierżawianych na cele rolnicze.

sygnatura: ILPP2/443-952/08-2/JK

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

data: 2009-01-08

Wniosek ORD-IN: [ 367 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani reprezentowanej przez Doradcę podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2008 r. (data wpływu 17 październik 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wraz z mężem w dniu 30 czerwca 1982 r. nabyli (na zasadzie wspólności ustawowej) własność gospodarstwa rolnego. Umowa przekazania własności i posiadania gospodarstwa rolnego została zawarta w urzędzie miasta i gminy w obecności Zastępcy Naczelnika Urzędu - zbywca (ojciec Zainteresowanej) przekazał gospodarstwo zgodnie z warunkami zaopatrzenia emerytalnego w przypadku nieodpłatnego przekazania własności i posiadania gospodarstwa rolnego następcom. Gospodarstwo składało się z trzech działek o łącznej powierzchni 8,1748 ha. Część gruntów ornych została sprzedana w dwóch transakcjach, odpowiednio 20 i 11 lat temu. Gospodarstwo rolne na mniejszym obszarze istnieje jednak do chwili obecnej, a teren, który ma być sprzedany jako działki budowlane, od momentu nabycia, do chwili obecnej stanowi obszar użytków rolnych i jest wykorzystywany na potrzeby działalności rolniczej (za rok 2008 otrzymano dopłaty UE). Część gruntów wchodzących w skład gospodarstwa (przeznaczone do sprzedaży) jest przedmiotem dzierżawy, ale użytkownik wykorzystuje je do działalności rolniczej jako grunty orne. Istniejące gospodarstwo rolne prowadzi mąż Wnioskodawczyni (podlega ubezpieczeniu KRUS), a Zainteresowana otrzymuje rentę rolniczą z KRUS. W dniu 30 września 2008 r. rada miejska podjęła uchwałę w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (obszar o powierzchni 27 ha). Planem została objęta także jedna z działek Wnioskodawczyni o pow. 1,3365 ha - przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. W chwili obecnej także działka objęta ww. planem jest użytkowana rolniczo (stanowi grunty orne). Po wejściu w życie uchwały rady miejskiej zostanie dokonany podział geodezyjny na około 10-12 działek budowlanych. Następnie działki budowlane będą sprzedawane. W założeniu wszystkie działki będą wystawione na sprzedaż. Częstotliwość planowanej sprzedaży jest uzależniona wyłącznie od popytu. Możliwe jest więc zarówno sprzedanie wszystkich działek w krótkim odstępie czasu, jak również ich stopniowe zbywanie (np. jedna lub dwie działki rocznie). Z tytułu dotychczas wykonywanych czynności ani Zainteresowana ani jej małżonek nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zbywca z tytułu sprzedaży działek ma obowiązek zapłacić należny podatek VAT wg stawki 22%...

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedmiotowej sprawie nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług i w rezultacie nabywcy będą zobowiązani do zapłaty 2% podatku PCC. Powyższe wynika z treści art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Czynności wykonywane przez sprzedających nie mieszczą się w pojęciu działalności gospodarczej (zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy), a przez to sprzedający nie uzyskuje statusu podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Przede wszystkim w momencie nabycia własności nie można przypisać Wnioskodawczyni zamiaru sprzedaży terenów budowlanych. Nieruchomość została nabyta 28 lat temu w celu prowadzenia gospodarstwa rolnego i do chwili obecnej jest w ten sposób wykorzystywana. Nie zmienia tego fakt wydzierżawiania ziemi, gdyż w dalszym ciągu teren stanowi użytki rolne i jest wykorzystywany rolniczo. Dla nabycia statusu podatnika podatku od towarów i usług (art. 15 ust. 1 ustawy) nie wystarczy kilkukrotne zbycie działek wydzielonych z majątku prywatnego. Sprzedaż przez osobę fizyczną majątku osobistego niezwiązanego z działalnością gospodarczą oraz nienabytego w celu odsprzedaży nie może być opodatkowana podatkiem od towarów i usług jako działalność gospodarcza. O możliwości opodatkowania decyduje moment nabycia, a dokładniej - stwierdzenie, iż w chwili nabycia nieruchomości istniał zamiar jej nabycia (w całości lub w części) z zyskiem. Zamiar częstotliwości musi istnieć nie tylko przy zbyciu nieruchomości, ale także przy jej nabyciu. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w ukształtowanej linii orzecznictwa sądów administracyjnych. Wystarczy wymienić choćby orzeczenie siedmiu sędziów NSA z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07 oraz wyrok NSA z dnia 7 lutego 2008 sygn. akt I FSK 258/07. Także późniejsze orzeczenia sądów potwierdzają stanowisko Zainteresowanej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), natomiast przez świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Według art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności musi wykonywać podatnik.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje:

• wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy;
• czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Pojęcie częstotliwości należy rozumieć jako zakładające powtarzalność czynności tego samego rodzaju. Przesłanki wskazujące na zamiar wykonywania pewnej czynności w sposób częstotliwy muszą istnieć w chwili wykonania usługi lub sprzedaży towaru. Zaznaczyć przy tym należy, że o kwestii częstotliwości wykonywanej czynności nie decyduje czasookres jej wykonywania (tydzień, miesiąc, rok), ani też ilość dokonanych transakcji, tylko fakt powtarzalności określonej czynności.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni zamierza sprzedać grunt nabyty w 1982 r. na potrzeby własne. Zainteresowana wykorzystuje do chwili obecnej przedmiotowy grunt w działalności rolniczej, a część gruntów wchodzących w skład gospodarstwa jest przedmiotem dzierżawy.

Biorąc pod uwagę definicję działalności gospodarczej - art. 15 ust. 2 ustawy - należy uznać, iż zamierzona transakcja będzie miała związek z działalnością gospodarczą. Bowiem działalność rolnicza, w świetle ustawy o podatku od towarów i usług stoi na równi z działalnością gospodarczą, a więc rolnik posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Jednakże na mocy art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy, korzysta tylko ze zwolnienia od podatku w zakresie dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności oraz w zakresie świadczenia usług rolniczych. Jeśli więc osoba taka wykonuje inne czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług, brak jest podstaw prawnych do uznania, iż nie podlegają one opodatkowaniu.

Definicję dzierżawy zawiera art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Powołany przepis stanowi, iż przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Przedmiotowy grunt został oddany w dzierżawę na cele rolnicze. Z powyższego wynika, że Zainteresowana jako współwłaściciel gruntu z tytułu oddania go w dzierżawę czerpała korzyści majątkowe.

A więc, dzierżawa gruntu nierolniczego, rolniczego i leśnego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie (art. 8 ust. 1 ustawy). Wnioskodawczyni mogła jednak korzystać ze zwolnienia podmiotowego ze względu na wysokość obrotów (art. 113 ustawy), lub ze zwolnienia przedmiotowego (§ 8 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.).

Zakres i skala planowanego przedsięwzięcia (planowana sprzedaż kilku działek) oraz podjęte przez sprzedawczynię działania (wydzielenie przed sprzedażą działek z gruntu rolnego) wskazują na zamiar dokonywania sprzedaży w sposób częstotliwy, w przeciwnym bowiem razie dzielenie gruntów byłoby niecelowe i ekonomicznie nieuzasadnione. W związku z powyższym stwierdzić należy, że sprzedaż przedmiotowych działek niewątpliwie będzie nosiła znamiona działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania należy uznać, że w związku ze sprzedażą przedmiotowych gruntów Wnioskodawczyni bez wątpienia będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarczą.

Na podstawie przedstawionych przez Zainteresowaną informacji stwierdzić należy, że:

• przedmiotem planowanych transakcji jest towar w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy,
• czynności polegające na dostawie działek przeznaczonych pod zabudowę stanowią odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy,
• czynności te wykonywane są przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy,
• grunty były przez Wnioskodawczynię wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej (działalność rolnicza i dzierżawa).

Reasumując, należy stwierdzić, że sprzedaż przez Wnioskodawczynię gruntu, dotychczas wykorzystywanego w działalności rolniczej i wydzierżawianego na cele rolnicze, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Realizując przedmiotową sprzedaż Zainteresowana nie będzie zbywać bowiem majątku osobistego, ale majątek związany z prowadzoną działalnością. Dostawa gruntów przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, a takie grunty będą przedmiotem dostawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tut. Organ pragnie zauważyć, iż z dniem 1 grudnia 2008 r. uległo zmianie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.