Wnioskodawca wykonujący czynności biegłego sądowego prowadzi samodzielną działalność gospodarczą, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednak w sytuacji, kiedy łączny przychód z tytułu sporządzonych opinii w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył wartości 50.000 zł (nie uwzględniając podatku), Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

sygnatura: IPPP3/443-272/08-2/CS

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

data: 2009-03-10

Wniosek ORD-IN: [ 402 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 17.12.2008 r. (data wpływu 19.12.2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez biegłego sądowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19.12.2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez biegłego sądowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest wpisany na listę biegłych sądowych, jako Rzeczoznawca Budowlany Sądu Rejonowego. Sąd Rejonowy - Postanowieniem z dnia 30 września 2008 roku - w sprawie X....zobowiązał Go do sporządzenia opinii. Wnioskodawca sporządził opinię budowlaną w przedmiocie określonym Postanowieniem i przekazał ją do dyspozycji sądu. Za opinię tę, Wnioskodawca ma wystawić fakturę obciążającą sąd (Skarb Państwa).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sporządzenie przez biegłego sądowego wywiązującego się z Postanowienia sądu wykonaniem opinii sądowej spełnia przesłanki art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, a więc nie jest samodzielnie wykonywaną działalnością gospodarczą podlegającą podatkowi od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, sporządzenie opinii na zlecenie sądu spełnia warunki art. 15 ust. 3 ustawy o VAT. Zainteresowany zaznacza, że sporządzenie opinii w ramach Postanowienia sądu, nie jest samodzielną działalnością gospodarczą. Biegły nie działa samodzielnie, sąd dokonuje wyboru biegłego z sądowej listy biegłych, następnie swym Postanowieniem określa przedmiot opinii. Jest jej wyłącznym dysponentem i sprawuje kontrolę, ponosi za nią odpowiedzialność procesową wobec stron. Opinia służy wyłącznie jako dowód w określonej sprawie. Jeżeli więc sporządzenie takiej opinii nie jest wykonywaniem samodzielnej działalności gospodarczej, tym samym wynagrodzenie za nią płatne przez sąd (skarb państwa) nie podlega opodatkowaniu VAT.

Podobne stanowisko zajął WSA w Rzeszowie /I SA/RZ 15/08 i SA/RZ 38/07/.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 powyższej ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - stosownie do art. 15 ust. 2 cyt. ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Według art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zgodnie z przepisem art. 13 pkt 6 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu m.in. sądowym (...).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie te czynności określone w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które realizowane są w oparciu o stosunek prawny, w ramach którego zostaną sformułowane elementy określające warunki osobistego wykonywania czynności w ramach danego stosunku prawnego, a także przejęcie odpowiedzialności zlecającego (w omawianym przypadku sądu lub innego organu władzy) za czynności wykonującego zlecenie. Czynności wymienione w ww. art. 13 ust 6, które są realizowane w oparciu o stosunek prawny, w którym nie określono odpowiedzialności zlecającego za czynności wykonującego zlecenie, w tym odpowiedzialności wobec osób trzecich - jako niespełniające wymogów wymienianych w art. 15 ust 3 ustawy o podatku od towarów i usług - podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z tytułu samodzielnej działalności gospodarczej.

W przypadku sporządzania przez biegłego opinii nie można mówić, iż sąd bierze na siebie odpowiedzialność za jego czynności. Biegłym sądowym może być ustanowiona osoba, która posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w danej dziedzinie potwierdzone stosownymi dokumentami. Organ procesowy dopuszczając w toku postępowania dowód w postaci opinii biegłego, odwołuje się do jego specjalistycznej wiedzy i autorytetu. Sąd może tę opinię biegłego przyjąć lub odrzucić. By opinia biegłego była obiektywna, musi być autonomiczna, niezależna. To w konsekwencji powoduje, że biegli w toku opiniowania są samodzielni. W konsekwencji powyższego biegły nie może korzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług albowiem w stosunku prawnym łączącym sąd z biegłym nie występują przesłanki wymienione w tym przepisie. W szczególności biegły sądowy ponosi odpowiedzialność wobec organu orzekającego oraz wobec osób trzecich za wykonywane przez siebie czynności. W związku z niespełnieniem jednego z warunków określonych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę, czynności wykonywane przez Wnioskodawcę (sporządzanie opinii) z nakazu sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem czynności biegłego wykonującego powierzone mu funkcje wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 3 oraz art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i jako takie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a biegły w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 113 ust. 1 ww. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 50.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. W myśl art. 113 ust. 5 ww. ustawy o VAT jeżeli wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. Natomiast podatnicy rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art. 5 w trakcie roku podatkowego, zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług, są zwolnieni od podatku, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust. 1 lub w ust. 8.

Stosownie do postanowień art. 113 ust. 10 ww. ustawy o VAT, jeżeli faktyczna wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1 lub w ust. 8, zwolnienie określone w ust. 9 traci moc z momentem przekroczenia kwoty określonej w ust. 1 lub w ust. 8. Opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad wartość określoną w zdaniu poprzednim, a obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej wartości.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest wpisany na listę biegłych sądowych Sądu Rejonowego - jako Rzeczoznawca Budowlany. W dniu 30 września 2008 r. sąd zlecił Wnioskodawcy sporządzenie opinii, za którą ma być wystawiona faktura VAT.

Mając na uwadze stan faktyczny oraz powyższe przepisy należy stwierdzić, że Wnioskodawca wykonujący czynności biegłego sądowego prowadzi samodzielną działalność gospodarczą, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednak w sytuacji, kiedy łączny przychód z tytułu sporządzonych opinii w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył wartości 50.000 zł (nie uwzględniając podatku), Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie tutejszy organ informuje, iż powołane przez Wnioskodawcę wyroki są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach , osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Dodatkowo należy podkreślić, że wszelkie załączone do wniosku dokumenty nie są przedmiotem merytorycznej analizy, gdyż wyczerpujący opis stanu faktycznego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (art. 14b § 3 ordynacji podatkowej).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.