Czy w świetle art. 15 ust 1 Ustawy o podatku od towarów i usług Fundacja będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu transakcji zbycia obrazów?

sygnatura: IPPP1/443-2086/08-2/IG

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

data: 2009-02-13

Wniosek ORD-IN: [ 647 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Fundacji przedstawione we wniosku z dnia 17 listopada 2008r. (data wpływu 20 listopada 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług przez fundację transakcji zbycia obrazów - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 listopada 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług przez fundację transakcji zbycia obrazów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Fundacja (Fundacja, Wnioskodawca) posiada status organizacji pożytku publicznego. Jednym z celów statutowych Fundacji jest krzewienie dorobku kultury polskiej. Fundacja nabyła od domu aukcyjnego i osoby fizycznej obrazy, celem wykorzystania do celów statutowych (krzewienie i zachowanie dorobku kultury polskiej). Obrazy te nie były nigdy wystawiane (z uwagi na ich nie najlepszy stan oraz brak pełnej kolekcji) jednak cele statutowe był realizowane w następujący sposób: (i) zakup i gromadzenie obrazów, (ii) profesjonalne przechowywanie obrazów, (iii) konserwację. Środki finansowe przeznaczone na zakup obrazów, stanowiły dochód zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Obecnie Fundacja nosi się z zamiarem sprzedania kilkunastu obrazów będących w jej posiadaniu poprzez zawarcie umowy sprzedaży i umowy komisu z domem aukcyjnym. Fundacja jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle art. 15 ust 1 Ustawy o podatku od towarów i usług Fundacja będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu transakcji zbycia obrazów...

Zdaniem wnioskodawcy podatnikiem zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług jest podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców również wówczas gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Z powyższego przepisu, w ocenie Fundacji można wyprowadzić wniosek, że opodatkowaniu VAT podlega jedynie obrót profesjonalny. Z kolei obrót ,,prywatny" wykonywany poza działalnością gospodarczą nie podlega opodatkowaniu VAT. W tym kontekście, zdaniem Fundacji, należy rozstrzygnąć czy planowana sprzedaż obrazów nosi znamiona obrotu profesjonalnego czy też jest czynnością wykonywaną poza działalnością komercyjną. Kluczowym dla dokonania tej oceny jest cel jaki wiązał się z nabyciem obrazów jak również rola planowanej transakcji w kontekście całej działalności Fundacji. Celem nabycia obrazów nie była ich dalsza odsprzedaż, ale wykorzystanie dla potrzeb krzewienia dorobku kultury polskiej. Ponadto Fundacja dotychczas nie zajmowała się sprzedażą wcześniej zakupionych dzieł sztuki i nie zamierza w przyszłości aktywnie działać na tym rynku. Dlatego też, w ocenie Wnioskodawcy, sprzedaż obrazów należy zakwalifikować do działań podejmowanych w ,,sferze prywatnej", nie związanej z działalnością komercyjną Fundacji. W konsekwencji Fundacja nie powinna być postrzegana jako podatnik VAT dla celów opodatkowania transakcji sprzedaży obrazów. Na konieczność analizy danej sytuacji pod kątem działania podatnika w sferze prywatnej lub gospodarczej wielokrotnie zwracał uwagę Europejski Trybunał Sprawiedliwości. W orzeczeniu w sprawie C 291/92 (Finanzamt Ulzen v. Dieter Armbrecht) czytamy: ,,jeśli podatnik, w rozumieniu art. 2(1) VI Dyrektywy sprzedaje majątek, którego część przeznaczył na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i którą to część zarezerwował na potrzeby osobiste, w odniesieniu do sprzedaży tej części nie występuje jako podatnik (...),,. Na kwestię działania w charakterze podatnika (,,jako podatnik") ETS zwrócił uwagę również w szeregu innych orzeczeń. W wyroku ws. C - 97/90 (Hansgeorg Lennartz v. Finanzamt Munchen III) Trybunał zwrócił uwagę, że art. (..) Dyrektywy ma zastosowanie w sytuacji, gdy osoba nabywa towary lako podatnik i przeznacza je na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej ,,Podobnie wypowiedział się ETS w wyroku C - 137/02 (Finanzamt Offenbach am Main-Land v. Faxworld Vorgrundundungdgesellschaft). W szeregu orzeczeń ETS potwierdził wyraźnie, że Dyrektywa wyłącza z zakresu stosowania VAT transakcje, w których podatnik nie występuje w takim charakterze (np. w orzeczeniu ws. C - 142/99 Floridienne SA i Berginvest SA v. Państwo Belgijskie czytamy: ,,Ze względu na to, iż art. 2(1) VI Dyrektywy wyłącza z zakresu stosowania podatku VAT transakcje. w których podatnik nie występuje w takim charakterze, transakcje dotyczące (...) podlegają VAT jedynie w sytuacji gdy stanowią działalność gospodarczą (...) bądź stanowią stałe i konieczne rozszerzenie działalności opodatkowanej"). Podobne tezy można znaleźć w orzeczeniach C - 306/94 Regie Dauphinoise-Cabinet A. Forest SARL v. Ministre du Budżet) i C - 80/95 (Harns Helm v.Staatssecretaris yan Financien). Jak wynika z analizy powyższych orzeczeń nie każda transakcja dokonana przez podmiot legitymujący się statusem podatnika musi podlegać opodatkowaniu VAT. Objęcie danej transakcji zakresem VAT wymaga analizy czy w odniesieniu do tej konkretnej dostawy/świadczenia usług dany podmiot występował w charakterze podatnika VAT Podobnie J. Jędrszczyk w Komentarz do Dyrektywy 2006/112/WE pod redakcją K Sachsa., Lex Podobne stanowisko, co do konieczności oceny danej transakcji z punktu widzenia działania w charakterze podatnika, wyrażają polskie sądy administracyjne. W ocenie NSA opodatkowaniu VAT podlegają jedynie czynności dokonane przez podatnika tylko w przypadku jeżeli w danej transakcji występuje on jako podatnik VAT - co oznacza, iż sprzedaż majątku przeznaczonego na cele inne niż działalność komercyjna (np. prywatnego majątku przedsiębiorcy) nie podlega opodatkowaniu VAT. Ponadto sądy słusznie wskazały na potrzebę dogłębnej analizy statusu zbywcy i okoliczności w których następują transakcje sprzedaży. W szczególności przy ocenie czy dana transakcja ma charakter działań o charakterze komercyjnym sądy nakazują zbadanie następujących przesłanek: 1) czy podatnik występował w roli handlowca, 2) czy podatnik miał zamiar częstotliwego dokonywania dostaw towarów (przy czym zamiar ten powinien być ujawniony w momencie nabycia towarów a nie ich sprzedaży) Orzeczenie siedmiu sędziów NSA z 29 października 2007 r. (I FPS 3/07), wyrok NSA z 7 lutego 2008 r. (I FSK 259/07), wyrok WSA w Szczecinie z 24 kwietnia 2008 r. (I SA/Sz 826-29/07). W ocenie Fundacji wnioski wypływające z tych orzeczeń mają charakter uniwersalny i można je zastosować w sytuacjach gdzie istnieje wątpliwość czy daną transakcję należy uznać za transakcję wykonywaną w ramach działalności gospodarczej czy tez za ,,obrót prywatny" - czyli także przy analizie skutków podatkowych sprzedaży obrazów przez Fundację. W konsekwencji należy uznać, iż Fundacja nie dokonuje sprzedaży towarów w ramach opodatkowanej działalności gospodarczej i w odniesieniu do tej transakcji me powinna występować w charakterze podatnika VAT. Fakt, iż Fundacja nie zajmuje się profesjonalnie obrotem dziełami sztuki, oraz że obrazy najprawdopodobniej zostaną sprzedane za cenę niższą niż cena nabycia dodatkowo wzmacnia stanowisko o niekomercyjnym charakterze transakcji. Powyższy pogląd jest również akceptowany przez organy podatkowe Interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu, Ośrodek Zamiejscowy w Pile z 20 lutego 2008 sygn. P1-P/443-0086/07; Izba Skarbowa w Kielcach, 11 grudnia 2007,sygn. PP1/443-148/07.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą ,,opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju".

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że ,,przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel".

Natomiast art. 15 ust. 1 i 2 ustawy stanowią, że ,,podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższych przepisów wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

• po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
• po drugie - czynność wykonana była przez podmiot, który jest podatnikiem VAT.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Fundacja posiada status organizacji pożytku publicznego. Jednym z celów statutowych Fundacji jest krzewienie dorobku kultury polskiej. Fundacja nabyła od domu aukcyjnego i osoby fizycznej obrazy, celem wykorzystania do celów statutowych (krzewienie i zachowanie dorobku kultury polskiej).

Obecnie Fundacja nosi się z zamiarem sprzedania kilkunastu obrazów będących w jej posiadaniu poprzez zawarcie umowy sprzedaży i umowy komisu z domem aukcyjnym.

Sprzedaż obrazów nie jest wyłączona z regulacji art. 5 ustawy o VAT (jest ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu), gdyż zgodnie z art. 2 ust. 6 ustawy ,,ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Planowana czynność sprzedaży obrazów będzie dokonana przez podatnika podatku od towarów i usług (fundacja - osoba prawna).

Wobec tego spełnione są obydwa warunki do opodatkowania takiej czynności podatkiem od towarów i usług.

Cytowane przez wnioskodawcę wyroki ETS zapadły w zupełnie odmiennych stanach faktycznych. Orzeczenie C - 291/92 ( Finanzamt Ulzen v. Dieter Armbrecht) (dotyczyło sprzedaży majątku osobistego przez podatnika VAT. Podobnie cytowane interpretacje organów podatkowych ( dotyczyły sprzedaży majątku prywatnego/osobistego przez osoby fizyczne - działek budowlanych). Wnioskodawca - osoba prawna (Spółka z o.o.) nie posiada majątku osobistego. Cytowane orzeczenia nie mają więc w przedmiotowej sprawie zastosowania. Podobnie inne cytowane orzeczenia ETS odnoszą się do transakcji, w których sprzedający nie występuje jakom podatnik podatku VAT.

W niniejszej sprawie wnioskodawca (fundacja) nabyła obrazy jako podatnik VAT i przeznaczyła je do realizacji celów statutowych (krzewienie i zachowanie dorobku kultury polskiej). Jednakże ponowna sprzedaż tych obrazów nie jest w żaden sposób związana z dalszą realizacją tych celów statutowych. Sprzedaż tych obrazów jest dokonywana przez podatnika VAT w ramach działalności fundacji i jest opodatkowana na zasadach ogólnych. Nie są to działania podejmowane w ,,sferze prywatnej", gdyż fundacja jako osoba prawna nie posiada sfery prywatnej, w przeciwieństwie do osób fizycznych, które posiadają majątek związany z prowadzoną działalność gospodarczą jak i majątek prywatny nie związany z prowadzoną działalnością.

W przypadku transakcji opisanej w niniejszej sprawie, wnioskodawca niewątpliwie występuje w charakterze podatnika VAT.

Sprzedaż majątku osoby prawnej np. (środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, gruntów) jest sprzedażą wykonywaną w ramach działalności gospodarczej i jako taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Dokonując sprzedaży swojego majątku osoba prawna zawsze działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Zupełnie bez znaczenia w przedmiotowej sprawie jest fakt, że poza powyższą sprzedażą obrazów fundacja nie będzie sprzedawała żadnych innych obrazów.

W niniejszej sprawie fundacja jako organizacja pożytku publicznego jest również podatnikiem podatku od towarów i usług do czasu jej całkowitej likwidacji, włączając w to sprzedaż całego majątku będącego w posiadaniu fundacji. Skoro wnioskodawca jest cały czas podatnikiem podatku od towarów i usług, to wszystkie wykonywane czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania tym podatkiem, będą podlegały opodatkowaniu. Brak jest bowiem podstaw prawnych do uznania, iż opodatkowanie podatkiem od towarów i usług następuje w sposób wybiórczy, tzn. niektóre czynności objęte zakresem przedmiotowym realizowane przez podatnika podatku od towarów i usług są opodatkowane a niektóre nie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego w dniu wydania interpretacji .

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10 09-402 Płock.