obowiązek opodatkowania sprzedaży działek

sygnatura: IBPP1/443-1764/08/BM

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

data: 2009-02-09

słowa kluczowe:

czynności niepodlegające opodatkowaniu, działalność gospodarcza, działki, podatnik, sprzedaż gruntów

Wniosek ORD-IN: [ 2629 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana Henryka W. przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2008r. (data wpływu 4 grudnia 2008r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 stycznia 2009r. (data wpływu 23 stycznia 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 grudnia 2008r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 stycznia 2009r. (data wpływu 23 stycznia 2009r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 12 stycznia 2009r. znak: IBPP1/443-1764/08/BM.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Wnioskodawca w maju 2000r. wraz z małżonką chciał kupić ok. 15 arów ziemi budowlanej, jednak oferent dysponował działką o powierzchni 42 ary i oferował jedynie sprzedaż działki w całości (stwierdził, że sprzeda albo całość albo wcale). Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydowali się na zakup całej działki, gdyż podobało się im jej położenie, i tak w dniu 18 maja 2000r. zakupił przedmiotową działkę w całości, co zostało potwierdzone aktem notarialnym. Wnioskodawca dokonał podziału geodezyjnego przedmiotowej działki na 3 części i jedną z nich o powierzchni 14,5 ara zagospodarował. Wnioskodawca nie widząc potrzeby dalszego utrzymywania nieużytkowanych przez niego działek postanowił sprzedać jedną działkę o powierzchni ok. 10 arów. Sprzedaż ta odbyła się w dniu 8 sierpnia 2007r. i została potwierdzona aktem notarialnym. Obecnie Wnioskodawca ma zamiar dokonać sprzedaży drugiej nieużytkowanej przez niego działki o powierzchni 16 arów.

Wnioskodawca w piśmie z dnia 21 stycznia 2009r. wskazał ponadto, iż nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie jest podatnikiem VAT. Wskazał, iż grunt (działki), zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, położone są w jednostce strukturalnej jako tereny zabudowy mieszkaniowej - zagrodowej i jednorodzinnej - czyli są terenami budowlanymi.

Grunty, o których mowa we wniosku od chwili nabycia do momentu ich sprzedaży nie były i nie są wykorzystywane oraz nie były przedmiotem najmu lub dzierżawy. Środki uzyskane ze sprzedaży działek Wnioskodawca przeznaczy na potrzeby własne. Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości gruntowych poza wymienionymi we wniosku. Ponadto wskazał, iż nie dokonywał sprzedaży produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Sprzedawane grunty nie służyły działalności rolniczej. Ani Wnioskodawca ani jego żona nie jest rolnikiem ryczałtowym a pomiędzy Wnioskodawcą a jego żoną istnieje ustawowa wspólność majątkowa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w sytuacji gdy Wnioskodawca w 2007r. sprzedał jedną działkę i zamierza w 2009r. sprzedać drugą (ostatnią) będzie on obciążony podatkiem VAT z tytułu sprzedaży drugiej działki...

Zdaniem Wnioskodawcy, w ww. sytuacji z tytułu sprzedaży drugiej (ostatniej), nieużytkowanej działki nie powinno się naliczać podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego (stanu faktycznego) zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., ostatnia zmiana Dz. U. z 2008r. Nr 209, poz. 1320), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika podatku VAT, a czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT tzn. została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy lub polega na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ,,podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia ,,częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można pominąć, że pod pojęciem ,,handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 nie można go uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to czy czynność tę wykonał jednorazowo ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy. Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany był bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, iż sprzedaż przedmiotowej działki, z majątku osobistego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest dokonywana okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem nadania mu stałego charakteru.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca wraz z małżonką w dniu 18 maja 2000r. zakupił działkę o powierzchni 42 ary, mimo, że zainteresowany był zakupem działki o powierzchni 15 arów, gdyż sprzedający oferował do sprzedaży albo całą działkę albo nic. Wnioskodawca dokonał podziału geodezyjnego przedmiotowej działki na 3 części i jedną z nich o powierzchni 14,5 ara zagospodarował. Wnioskodawca w dniu 8 sierpnia 2007r. sprzedał jedną nieużytkowaną działkę o powierzchni ok. 10 arów. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie jest podatnikiem VAT. Grunty, o których mowa we wniosku od chwili nabycia do momentu ich sprzedaży nie były i nie są wykorzystywane oraz nie były przedmiotem najmu lub dzierżawy. Środki uzyskane ze sprzedaży działek Wnioskodawca przeznaczy na potrzeby własne. Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości gruntowych poza wymienionymi we wniosku. Ponadto wskazał, iż nie dokonywał sprzedaży produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Sprzedawane grunty nie służyły działalności rolniczej. Nie jest rolnikiem ryczałtowym.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy nie można więc uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy o VAT. Nic nie wskazuje bowiem na to, aby kupując przedmiotowy grunt o powierzchni 42 arów Wnioskodawca działał w charakterze handlowca, a okoliczności będące przyczyną transakcji sprzedaży nieruchomości gruntowych, nie wskazują, iż miałyby być one czynione z zamiarem wykonywania w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Nie można bowiem stwierdzić, że Wnioskodawca nabył grunt w celu odsprzedaży. Dokonanie podziału większego areału na mniejsze działki jest uzasadnioną konsekwencją tego, że Wnioskodawca od początku zainteresowany był działką o powierzchni 15 arów i taką też część całej 42 arowej działki zagospodarował na własne potrzeby, przez co pozostała część gruntu stała się zbędna.

Nie można zatem uznać, iż Wnioskodawca podjął jakieś szczególne kroki w kierunku uatrakcyjnienia przedmiotowej działki przeznaczonej na sprzedaż.

Grunt mający być przedmiotem dostawy nie był przez Wnioskodawcę wykorzystywany (był zbędny), nie był także przedmiotem umów najmu ani dzierżawy, Wnioskodawca wskazał również, iż nie dokonywał sprzedaży produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Sprzedawane grunty nie służyły działalności rolniczej. Wnioskodawca nie jest też rolnikiem ryczałtowym.

Zatem z uwagi na fakt, że Wnioskodawca przedmiotowego gruntu nie wykorzystywał w sposób ciągły dla celów zarobkowych i nie był on składnikiem przedsiębiorstwa Wnioskodawcy a środki uzyskane ze sprzedaży działek przeznaczy na potrzeby własne, nie można uznać, aby sprzedaż działek wydzielonych z tego gruntu nosiła znamiona działalności gospodarczej.

Podsumowując, w oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że zamiar sprzedaży przedmiotowej działki o powierzchni 16 arów powstałej w wyniku podzielenia posiadanej nieruchomości gruntowej nie nosi znamion wykorzystywania gruntu dla celów zarobkowych w sposób ciągły, tak więc warunek częstotliwości nie zostaje tu wypełniony.

W świetle powyższego dostawy działki pochodzącej z majątku osobistego Wnioskodawcy, nie można uznać za działalność gospodarczą, bowiem czynność ta nie mieści się w definicji, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży przedmiotowej działki. Tym samym dostawa ta, nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Na marginesie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), zatem niniejsza interpretacja wydana na wniosek Pana Henryka W. nie stanowi jednocześnie interpretacji dla małżonki Wnioskodawcy, która - jeśli jest zainteresowana uzyskaniem dla siebie interpretacji indywidualnej - powinna złożyć odrębny wniosek, przedstawić właściwy dla siebie stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), pytanie oraz własne stanowisko w sprawie, jak również wnieść odrębną opłatę.

Odnośnie podniesionej we wniosku kwestii uzyskania przez Wnioskodawcę ochrony w związku z zastosowaniem się wydanej przez tut. organ niniejszej interpretacji indywidualnej prawa podatkowego należy zauważyć, iż stosownie do art. 14k § 1 cytowanej wyżej ustawy Ordynacja podatkowa zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.

Zgodnie z art. 14k § 3 ww. ustawy w zakresie związanym z zastosowaniem się do interpretacji, która uległa zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę.

W świetle art. 14m § 1 ww. ustawy zastosowanie się do interpretacji, która następnie została zmieniona lub nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, powoduje zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji, jeżeli:

1. zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji, która uległa zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej oraz
2. skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej.

Stosownie do art. 14m § 2 pkt 2 i 3 ww. ustawy zwolnienie, o którym mowa w § 1, obejmuje w przypadku kwartalnego lub miesięcznego rozliczenia podatków - okres do końca kwartału lub miesiąca, w którym opublikowano zmienioną interpretację ogólną, doręczono zmienioną interpretację indywidualną albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności, oraz kwartał lub miesiąc następny.

W myśl art. 14m § 3 ww. ustawy na wniosek podatnika, który zastosował się do interpretacji, w decyzji określającej lub ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego organ podatkowy określa również wysokość podatku objętego zwolnieniem, o którym mowa w § 1, albo - w przypadku uiszczenia podatku w zakresie objętym tym zwolnieniem - określa wysokość nadpłaty.

Zgodnie z art. 14m § 4 ww. ustawy organ podatkowy informuje podatnika w formie pisemnej o dacie doręczenia odpisu orzeczenia, o którym mowa w § 2, podając jednocześnie informacje, z jakim dniem kończy się okres zwolnienia z obowiązku płacenia podatku wynikającego z uchylonej przez orzeczenie interpretacji.

Jak wykazano w niniejszej interpretacji w przedstawionym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym), brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży przedmiotowej działki. Tym samym dostawa ta, nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Każda bowiem sprawa podlega indywidualnemu rozpatrzeniu w oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny czy zdarzenie przyszłe.

Jeśli zatem, na podstawie przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego czy zdarzenia przyszłego, została wydana interpretacja, w której stwierdzono, że sprzedaż konkretnej nieruchomości, dokonana w określonych okolicznościach, nie podlega opodatkowaniu, to Wnioskodawca uzyskuje ochronę przewidzianą w ww. art. 14k i 14m ustawy Ordynacja podatkowa.

Należy jednak zaznaczyć, że niniejsza interpretacja traci swoją ważność i ewentualna sprzedaż nieruchomości mogłaby podlegać opodatkowaniu w sytuacji, gdyby się okazało, że Wnioskodawca w treści wniosku o wydanie niniejszej interpretacji, w przedstawionym przez siebie stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym), zataił pewne okoliczności, które miałyby znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, i gdyby zostały we wniosku ujawnione, to wydanoby interpretację o innej treści (w szczególności, gdyby nabycie gruntu o powierzchni większej niż potrzeba Wnioskodawcy, nastąpiłoby np. z zamiarem lokaty kapitału).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.