Czy sprzedaż przez Podatniczkę udziału we współwłasności nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czy podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

sygnatura: IPPP1/443-1698/08-5/MPe

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

data: 2008-12-19

Wniosek ORD-IN: [ 626 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Podatniczki, przedstawione we wniosku z dnia 08.09.2008 r. (data wpływu 11.09.2008 r.) uzupełnionego w dniu 08.12.2008 r. (data wpływu) na wezwanie z dnia 17.11.2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.09.2008 r. wpłynął ww. wniosek uzupełniony w dniu 08.12.2008 r. (data wpływu) na wezwanie z dnia 17.11.2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 09.08.2004 r. Podatniczka i Pani X zawarły w formie aktu notarialnego umowę spółki cywilnej. Obie wspólniczki wniosły do spółki wkłady o równej wartości, w tym została wniesiona m. in. niezabudowana nieruchomość stanowiąca dotychczas własność Pani X. Spółka została zawiązana w celu zagospodarowania tej nieruchomości (poprzez jej zabudowę) oraz następnie wykorzystywania nieruchomości przez spółkę w celach zarobkowych. Z dniem 09.08.2004 r. Podatniczkal i Pani X - jako wspólniczki spółki cywilnej - stały się współwłaścicielkami przedmiotowej nieruchomości (współwłasność łączna). W 2005 roku na przedmiotowej nieruchomości został wybudowany budynek mieszkalny jednorodzinny. Budynek ten został oddany do użytkowania i wprowadzony do ewidencji środków trwałych spółki cywilnej z dniem 14.05.2005 r.. Na skutek wypowiedzenia złożonego przez Panią X, spółka cywilna uległa rozwiązaniu z dniem 31.12.2005 r. i z tą datą współwłasność łączna do nieruchomości przekształciła się z mocy prawa we współwłasność w częściach ułamkowych (po 1/2). Współwłasność ta utrzymuje się do chwili obecnej.

Z dniem 01.01.2006 r. Podatniczka rozpoczęła prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej, jednakże wspólna nieruchomość nie jest w żaden sposób wykorzystywana w tej działalności.

Byłe wspólniczki obecnie zamierzają dokonać dwóch czynności. W pierwszej kolejności zostanie zawarta umowa przedwstępna, na mocy której Podatniczka i Pani X zobowiążą się do zawarcia - w oznaczonym terminie - umowy sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości. W umowie przedwstępnej zostanie zawarte zobowiązanie Podatniczki do sprzedaży przedmiotowego udziału Pani X za oznaczoną cenę oraz jednocześnie - dla zabezpieczenia interesów Podatniczki - zobowiązanie Pani X do dokonywania określonych płatności zaliczkowych na poczet ceny sprzedaży jeszcze przed zawarciem umowy ostatecznej. Dopiero w przyszłości - po dokonaniu przez Panią X płatności zaliczkowych w oznaczonej wysokości - zostanie zawarta umowa ostateczna, to jest umowa sprzedaży, na mocy której Podatniczka przeniesienie na Panią X przysługujący jej udział we współwłasności nieruchomości.

W uzupełnieniu do niniejszego wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż przedmiotowa nieruchomość była wykorzystywana przez spółkę cywilną do sprzedaży podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, a spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nakładów poniesionych na budowę przedmiotowej nieruchomości oraz podatek obniżony o kwotę podatku naliczonej w związku z nakładami poniesionymi na budowę ww. nieruchomości został ujęty w remanencie likwidacyjnym zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przez Podatniczkę udziału we współwłasności nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czy podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

W ocenie Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają m. in. umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych. Ponieważ udział we współwłasności nieruchomości niewątpliwie jest prawem majątkowym, planowana przez strony transakcja, czyli sprzedaż udziału, co do zasady powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 cytowanej ustawy jednakże, podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z tego podatku, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach.

W ocenie Wnioskodawczyni, w przedstawionym stanie faktycznym umowa sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z czym podlegać będzie wyłącznie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wprawdzie sprzedaż udziału we współwłasności nieruchomości od strony przedmiotowej wyczerpuje definicję odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, jednakże nie jest spełniona druga z przesłanek opodatkowania--a mianowicie ta, aby czynność była dokonywana przez podatnika tego podatku w rozumieniu art. 15 ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast art. 15 ust. 2 stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność wykonana została jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

W zamierzonej transakcji sprzedaży udziału Wnioskodawczyni nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT -- mimo że prowadzi samodzielną działalność gospodarczą. Sprzedaż udziału nie ma bowiem żadnego związku z tą działalnością a czynności wymienione w art. 5 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu tylko wówczas, gdy spełnione jest zarówno kryterium przedmiotowe, jak i podmiotowe. Sprzedaż udziału będzie realizowana poza sferą działalności gospodarczej Wnioskodawczyni -- w sferze jej aktywności prywatnej, i dlatego też nie można jej przypisać statusu podatnika VAT w tym zakresie.

Planowana czynność nie będzie również dokonywana ,,w zamiarze częstotliwego wykonywania" takich czynności w przyszłości -- wręcz przeciwnie, będzie to czynność o charakterze wybitnie jednorazowym, gdyż jedynym celem przyświecającym Wnioskodawczyni jest doprowadzenie do ustania stanu współwłasności nieruchomości z byłą wspólniczką oraz odzyskanie --w postaci pieniężnej -- wartości aktywów wniesionych do spółki przez samą Wnioskodawczynię.

W tym stanie rzeczy, planowana umowa sprzedaży udziału nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, a wyłącznie podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Czynności te podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ustawy).

Towarami natomiast, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przy czym, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Pojęcie częstotliwości należy rozumieć jako zakładające powtarzalność czynności tego samego rodzaju. Przesłanki wskazujące na zamiar wykonywania pewnej czynności w sposób częstotliwy muszą istnieć w chwili wykonania usługi lub sprzedaży towaru.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takie czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług nieruchomości spełniają definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, jeżeli jest realizowana przez podatnika w ramach jego działalności gospodarczej.

W oparciu o przedstawiony stan prawny stwierdzić należy, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego udziału we współwłasności nieruchomości, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni ma zamiar sprzedać udział we współwłasności nieruchomości, która była wykorzystywana przez spółkę cywilną, której Wnioskodawczyni była wspólniczką. Przedmiotowa nieruchomość została rozliczona przez spółkę w spisie z natury zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy. Obecnie Wnioskodawczyni prowadzi indywidualną działalność gospodarczą, jednakże wspólna nieruchomość nie jest w żaden sposób wykorzystywana w tej działalności. Sprzedaż udziału ww. nieruchomości będzie realizowana poza sferą działalności gospodarczej Wnioskodawczyni i będzie to czynność jednorazowa. Wnioskodawczyni nie ma zamiaru wykonywania takich czynności w sposób częstotliwy.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni zbywając udział we współwłasności nieruchomości korzysta z przysługującego jej prawa do rozporządzania majątkiem osobistym.

Zatem w świetle cytowanych wyżej przepisów art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT brak jest podstaw do uznania Wnioskodawczyni za podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy w odniesieniu do transakcji sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości będącej przedmiotem wniosku.

W związku z powyższym zbycie udziału we współwłasności nieruchomości nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i w zakresie tej transakcji Wnioskodawczyni nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT. Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.