sprzedaż gruntu z majątku osobistego i w okolicznościach nie wskazujących na związek z prowadzoną działalnością nie podlega opodatkowaniu VAT

sygnatura: IBPP1/443-334/08/AZb

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

data: 2008-05-05

Wniosek ORD-IN: [ 1258 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2008r. (data wpływu 26 lutego 2008r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 kwietnia 2008r. (data wpływu 23 kwietnia 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lutego 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek. W odpowiedzi na wezwanie z dnia 18 kwietnia 2008r. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 kwietnia 2008r. (data wpływu 23 kwietnia 2008r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w 1991r. stał się właścicielem działki o powierzchni 0,6288 ha, którą otrzymał w darowiźnie od rodziców wraz z budynkami mieszkalnymi. W kwestii dotyczącej klasyfikacji gruntu Wnioskodawca wskazał, iż gdy w dniu 16 kwietnia 1991r. parcela wraz z domem została przepisana na Wnioskodawcę, wówczas przedmiotowa nieruchomość zgodnie z zaświadczeniem z Gminy nie była działką rolniczą lecz przeznaczoną pod działalność gospodarczą. Po zmianie planu ww. grunt został przekwalifikowany przez Gminę na działki budowlane. W maju 2005r. Wnioskodawca starając się o podział gruntu na działki uzyskał decyzję zatwierdzającą projekt podziału nieruchomości.

Po przekwalifikowaniu przez Gminę gruntu na budowlany, Wnioskodawca podjął decyzję o podziale ww. gruntu na działki. Podziału gruntu na osiem działek dokonano 22 czerwca 2005r. Przyczyną równoczesnego wydzielenia wszystkich działek był mniejszy koszt, który Wnioskodawca musiał zapłacić na rzecz Pracowni Geodezyjnej. Okolicznościami przesądzającymi o jednoczesnym podziale gruntu były także: trudna sytuacja materialna Wnioskodawcy zmuszająca go do sprzedaży części działek, jak również zamiar późniejszego przekazania działek w darowiźnie na rzecz siostry oraz dwóch synów.

W 2005r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży dwóch działek: pierwszej w dniu 12 sierpnia 2005r., oraz drugiej w dniu 14 września 2005r. W momencie sprzedaży działek stanowiły one teren niezabudowany. Pozostałe wydzielone z ww. gruntu działki to:

• działka, która została przekazana w 2005r. w darowiźnie siostrze Wnioskodawcy,
• dwie działki, które zostały przekazane w 2006r. w darowiźnie synom Wnioskodawcy,
• działka, którą Wnioskodawca zamierza przekazać w darowiźnie córce,
• działka na której stoi dom,
• działka, której przeznaczeniem jest dojazd do sprzedanych dwóch działek, oraz darowizny dla dwóch synów (jest ich własnością).

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest podatnikiem podatku VAT, nie składa deklaracji VAT. Z tytułu sprzedaży ww. dwóch działek Wnioskodawca odprowadził do właściwego Urzędu Skarbowego należny podatek VAT, składając na tę okoliczność deklaracje VAT w dniu 14 października 2005r. oraz 22 maja 2006r. (z opóźnieniem). Wnioskodawca wskazał, iż nie złożył zgłoszenia rejestracyjnego do podatku VAT.

Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym, bo posiada tylko 0,6288 ha, natomiast produkty uprawiane na tym małym kawałku pola przeznaczał na użytek własny. Ww. działki nie były przedmiotem najmu ani dzierżawy.

Środki uzyskane ze sprzedaży działek zostały wykorzystane na zapłacenie Pracowni Geodezyjnej, zapłacenie należnego podatku VAT, jak również na zaspokojenie potrzeb osobistych Wnioskodawcy i jego rodziny (jedzenie, ubrania, opłacenie bieżących rachunków takich jak: woda, prąd, gaz, opał na zimę w 2005r. i 2006r.). Wnioskodawca jest rencistą. Środki uzyskane ze sprzedaży działek pozwoliły Wnioskodawcy na utrzymanie pięcioosobowej rodziny w okresie, gdy mąż Wnioskodawcy pozostawał bez pracy (chorował, później był osobą bezrobotną).

Sprzedaż wymienionych działek miała charakter jednorazowy, Wnioskodawca nie zamierza sprzedawać więcej działek. Wcześniej Wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży działek oraz nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy jednorazowa sprzedaż dwóch działek jest opodatkowana podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien on płacić podatku VAT od sprzedaży działek, ponieważ nie prowadzi on żadnej działalności gospodarczej, a sprzedaż działek nastąpiła jednorazowo i więcej już Wnioskodawca nie zamierza sprzedać.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się - zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów na terytorium kraju zasadniczo rozumie się - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika podatku VAT, a czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT tzn. czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy lub wykonywano czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ,,podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia ,,częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w odniesieniu do danej czynności ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej w tym zakresie. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala zatem na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w 1991r. stał się właścicielem działki o powierzchni 0,6288 ha, którą otrzymał w darowiźnie od rodziców wraz z budynkami mieszkalnymi. W kwestii dotyczącej klasyfikacji gruntu Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z zaświadczeniem z gminy, przedmiotowa nieruchomość w momencie jej otrzymania przez Wnioskodawcę była przeznaczona na działalność gospodarczą i nie była działką rolniczą. Po przekwalifikowaniu przez Gminę gruntu na budowlany, Wnioskodawca podjął decyzję o podziale ww. gruntu na działki. Podziału gruntu na osiem działek dokonano 22 czerwca 2005r. W 2005r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży dwóch działek: pierwszej w dniu 12 sierpnia 2005r., oraz drugiej w dniu 14 września 2005r. W momencie sprzedaży działek stanowiły one teren niezabudowany. Pozostałe wydzielone z ww. gruntu działki pozostały własnością Wnioskodawcy (działka na której stoi dom), zostały przekazane w darowiźnie na rzecz członków rodziny Wnioskodawcy, lub też zamiarem Wnioskodawcy jest przekazanie ich w darowiźnie dla córki.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w odniesieniu do transakcji sprzedaży gruntów, w myśl art. 15 ustawy o VAT. Nic nie wskazuje na to, aby dokonując sprzedaży działek Wnioskodawca działał w charakterze handlowca, a okoliczności będące przyczyną transakcji sprzedaży nieruchomości gruntowych, nie wskazują, iż miałyby być one czynione z zamiarem wykonywania w sposób częstotliwy.

Wnioskodawca sprzedając działki niezabudowane korzysta z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a zatem czynność ta nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Działki posiadane przez Wnioskodawcę nie zostały nabyte z zamiarem dalszej odsprzedaży, ale weszły w skład jego majątku osobistego w drodze darowizny od rodziców.Należy zauważyć ponadto, iż to nie Wnioskodawca podjął działania zmierzające do przekwalifikowania gruntu na budowlany, lecz ww. grunt został przekształcony z inicjatywy Gminy.

Należy również podkreślić, iż przyczyną równoczesnego wydzielenia wszystkich działek był mniejszy koszt podziału nieruchomości. Okolicznościami przesądzającymi o jednoczesnym podziale posiadanego gruntu na działki była nie tylko trudna sytuacja materialna Wnioskodawcy zmuszająca go do sprzedaży dwóch działek, ale również zamiar późniejszego przekazania działek w darowiźnie na rzecz siostry oraz dwóch synów, co też Wnioskodawca uczynił.Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym, produkty uprawiane na niewielkim obszarze gruntu Wnioskodawca przeznaczał na użytek własny. Ww. działki nie były przedmiotem najmu ani dzierżawy.

Wnioskodawca zaznaczył, iż środki pieniężne uzyskane z sprzedaży zostały wykorzystane m. in. na zaspokojenie potrzeb osobistych Wnioskodawcy i jego rodziny (jedzenie, ubrania, opłacenie bieżących rachunków takich jak: woda, prąd, gaz, opał na zimę w 2005r. i 2006r.). Środki uzyskane ze sprzedaży działek pozwoliły Wnioskodawcy na utrzymanie pięcioosobowej rodziny w okresie, gdy mąż Wnioskodawcy pozostawał bez pracy (chorował, później był osobą bezrobotną), a Wnioskodawca otrzymywał jedynie rentę.

Należy ponadto zauważyć, iż Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, oraz nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT czynnym pomimo zapłaty należnego podatku VAT z tytułu sprzedaży dwóch działek oraz złożeniu na tę okoliczność deklaracji VAT do właściwego Urzędu Skarbowego.Wnioskodawca ponadto wskazał, iż sprzedaż wymienionych działek miała charakter jednorazowy, gdyż nie zamierza on sprzedawać więcej działek. Wcześniej Wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży działek oraz nieruchomości.Należy zauważyć, iż sprzedaż powyższych działek miała charakter czynności incydentalnych, dokonanych poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej.A zatem, w zaistniałej sytuacji, przedmiotem sprzedaży był majątek osobisty Wnioskodawcy, nabyty w drodze darowizny od rodziców i niewykorzystywany do działalności gospodarczej (rolniczej) w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Podsumowując, w oparciu o przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że sprzedaż przedmiotowych działek nie nosi znamion powtarzalności, tak więc warunek częstotliwości nie zostaje tu wypełniony. W świetle powyższego dostawy ww. działek nie można uznać za działalność gospodarczą, bowiem czynność ta nie mieści się w definicji, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek. Tym samym dostawa przedmiotowych działek nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.