Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości niezabudowanych nabytych w drodze spadku we współwłasności przez osobę nieprowadzącą działalności gospodarczej.

sygnatura: IBPP1/443-74/08/EA

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

data: 2008-04-16

Wniosek ORD-IN: [ 791 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana S., przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2007r. (data złożenia 14 stycznia 2008r.), uzupełnionym pismami z dnia 9 kwietnia 2008r. (data złożenia 10 kwietnia 2008r.) oraz z dnia 15 kwietnia 2008r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości niezabudowanych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 stycznia 2008r. złożono ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości niezabudowanych. Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 9 kwietnia 2008r. oraz 15 kwietnia 2008r., będącymi odpowiedzią na wezwanie Nr IBPP1/443-74/08/EA z dnia 7 kwietnia 2008r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej. W 2002r. Wnioskodawca otrzymał na współwłasność w drodze spadku 3 działki budowlane. Jedną z nich Wnioskodawca podzielił wraz z współwłaścicielem na dwie mniejsze, po czym jedną z nich współwłaściciele sprzedali w maju a drugą w listopadzie 2006r. W tym też okresie współwłaściciele byli zmuszeni ze względu na warunki terenowe, wydzielić z działek 3 dojazdy konieczne, których część nabyli nowi właściciele działek.

W listopadzie 2006r. współwłaściciele sprzedali na jednym akcie notarialnym 2 działki oraz następnie 1 udział w drodze. Wnioskodawca w listopadzie 2006r. zwrócił się do U.S. o interpretację przepisów i otrzymał postanowienie, iż musi płacić podatek VAT od ww. sprzedaży. Wnioskodawca złożył odwołanie do Izby Skarbowej, lecz Ta odmówiła zmiany zaskarżonego postanowienia pierwszej instancji powołując się na podział działek na mniejsze oraz częstotliwość ich sprzedaży. W obu postanowieniach zupełnie nie został wzięty pod uwagę fakt, iż działki stanowiły majątek osobisty, zostały nabyte w drodze spadku oraz stanowiły współwłasność kilku osób, co miało prawo spowodować ich podział.

W związku z otrzymaną decyzją Wnioskodawca wpłacił na konto Urzędu Skarbowego należny podatek VAT wynikający z tych sprzedaży wraz z odsetkami.Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku VAT czynnym z jakiegokolwiek innego tytułu, niż sprzedaż działek i nigdy nie był.Od sprzedaży wszystkich działek Wnioskodawca zapłacił podatek VAT i złożył deklaracje VAT-7 za okresy: maj 2006r., listopad 2006r., grudzień 2006r., lipiec 2007r. do Urzędu Skarbowego. W lipcu 2007r. Wnioskodawca sprzedał dojazd konieczny do działek.Przedmiotowy grunt nigdy nie był przedmiotem najmu ani dzierżawy i nigdy nie czerpał z tego tytułu żadnych korzyści.

Wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży żadnych produktów rolnych - nigdy nie był i nie jest rolnikiem ryczałtowym. Wnioskodawca nie dokonał żadnego uatrakcyjnienia przedmiotowych działek. Podział działki na dwie mniejsze został dokonany, gdyż pierwotnie współwłaściciele chcieli znieść współwłasność działki, lecz po jej podziale, ale jeszcze przed zniesieniem współwłasności współwłaściciel Wnioskodawcy (pierwotnie nie zamierzający sprzedać swojej części) zdecydował, że jednak też będzie sprzedawał swoją część gruntu i dlatego nie doszło do zniesienia współwłasności.

Sprzedaż działek była powiązana z wydzieleniem dojazdów koniecznych (ze względu na warunki terenowe), które później zostały odsprzedane i przekazane obecnym właścicielom działek.Wszystkie działki były w momencie sprzedaży całkowicie niezabudowane.Główną przyczyną sprzedaży była chęć wykorzystania środków ze sprzedaży na remont domu. I de facto tylko na ten cel zostały pieniądze przeznaczone.

Wnioskodawca nigdy wcześniej nie dokonywał tego typu transakcji. Pierwsza była dokonana w maju 2006r. Wnioskodawca nie posiada już żadnych nieruchomości gruntowych przeznaczonych do sprzedaży. Ostatnia taka sprzedaż została dokonana w lipcu 2007r. i była to sprzedaż dojazdu koniecznego.

Wnioskodawca nie rejestrował się jako podatnik VAT czynny i nie składał zgłoszenia VAT-R przy sprzedaży działek. Podatek VAT od sprzedaży działek był odprowadzony do Urzędu na podstawie złożonych deklaracji VAT-7.

W związku z opisanym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy organ podatkowy nadal stoi na stanowisku, że Wnioskodawca był zobligowany do zapłaty podatku VAT od sprzedaży ww. działek... Nawet biorąc pod szczególną uwagę, iż Wnioskodawca nie prowadził działalności i działki nabył w drodze spadku po babci...

Zdaniem Wnioskodawcy, w decyzji Izby Skarbowej, którą otrzymał, głównymi argumentami przemawiającymi za obowiązkiem odprowadzenia podatku VAT od takiej sprzedaży są m.in. podział działek, przekwalifikowanie ich na budowlane oraz częstotliwość sprzedaży. Zupełnie nie wzięto pod uwagę tego, iż Wnioskodawca nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, a działki nabył w drodze spadku jako współwłaściciel. Wg powyższego postanowienia ta sama działka sprzedana w całości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, natomiast jej podział na mniejsze i sprzedaż za łącznie taką samą kwotę już rodzi taki obowiązek. Dlaczego interpretacja sytuacji Wnioskodawcy jest tak rozbieżna z innymi wydanymi w bardzo podobnych sytuacjach, skoro np. Izba Skarbowa w Gdańsku uznała, iż podatnik dzielący grunt budowlany na kilka działek, które potem miał zamiar sprzedać, nie jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT (znak spr. PI/005-370/04/CIP/03). Wnioskodawca podaje również inne przykłady postanowień korzystnych dla podatnika w podobnych sprawach:

• Izba Skarbowa w Olsztynie Ośrodek Zamiejscowy w Elblągu, PP/E/4407-4-11/06
• wyrok NSA Sygn. akt IFPS 3/07 z dn. 29-10-2007r.
• wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 17.04.2007r. (sygn. akt I SA/Wr 123/07). Wskazał on, iż celem przepisów w tym zakresie jest obciążenie podatkiem VAT podmiotów profesjonalnych, takich np. jak producent czy handlowiec. Sąd podkreślił ponadto, iż zgodnie z orzeczeniem ETS sam fakt posiadania majątku osobistego przez pewien czas nie czyni nikogo podmiotem profesjonalnym.
• wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 stycznia 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 3885/06. W tym wyroku podatnik prowadzący działalność gospodarczą nie musi płacić podatku VAT od sprzedaży działek, które stanowią jego majątek osobisty (Wnioskodawca przypomina, że nie prowadzi działalności gospodarczej a ma płacić podatek VAT) cyt.: "Nie można uznać za poprawny poglądu, aby sprzedaż wielu działek budowlanych, jeżeli tylko stanowią one majątek odrębny podatnika VAT i nie służą prowadzonej przez niego działalności, skutkowała powstaniem obowiązku podatkowego w VAT. Jeżeli zatem podatnik nie dokonał nabycia działek w celu ich odsprzedaży, działki te stanowią osobisty majątek, uznać należy, że ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT".

Reasumując, Wnioskodawca stwierdza, iż nie miał obowiązku zapłaty podatku VAT od ww. sprzedaży i w związku z tym uważa, iż powinien otrzymać zwrot nienależnie pobranego podatku VAT wraz z odsetkami.

Wnioskodawca uważa, iż nabycie działek w formie spadku oraz to, iż nie jest podatnikiem VAT czynnym - nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, nie obliguje go do odprowadzania podatku VAT od sprzedaży ww. działek.Przemawia za tym również fakt, że Wnioskodawca nie nabył owych działek do dalszej odsprzedaży, nie uatrakcyjnił ich w żaden sposób.Zdaniem Wnioskodawcy, ważne jest również to, iż cały dochód ze sprzedaży przeznaczył na cele mieszkaniowe - czyli na remont domu.

Reasumując, Wnioskodawca stwierdza, że w świetle wszystkich przytoczonych tu faktów, nie miał obowiązku odprowadzenia podatku VAT od sprzedaży ww. działek i w związku z tym Wnioskodawca powinien otrzymać zwrot nienależnie pobranego podatku VAT wraz z odsetkami.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przytoczył wyrok sądu NSA z dnia 29.10.2007r. (sygn. akt IFPS 3/07) oraz powołał postanowienia wydane przez organy podatkowe dotyczące interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Czynności te podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ww. ustawy).

Towarami natomiast, w myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przy czym, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ,,podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia ,,częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne, było dokonywanie tej czynności wielokrotnie i w okolicznościach noszących znamiona działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W oparciu o przedstawiony stan prawny stwierdzić należy, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, iż sprzedaż przedmiotowych działek, z majątku osobistego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest wykonywana okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem nadania mu stałego charakteru. Z wniosku wynika bowiem, że działki będące przedmiotem sprzedaży, zostały nabyte przez Wnioskodawcę we współwłasności, w 2002r. w drodze spadku po babci. Nieruchomości stanowiły składnik majątku osobistego Wnioskodawcy i nie były wykorzystywane dla celów zarobkowych.

Ponadto z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca nie dokonał żadnego uatrakcyjnienia przedmiotowych działek. Podział działki na dwie mniejsze został dokonany, gdyż pierwotnie współwłaściciele chcieli znieść współwłasność działki, lecz po jej podziale, ale jeszcze przed zniesieniem współwłasności współwłaściciel Wnioskodawcy (pierwotnie nie zamierzający sprzedać swojej części) zdecydował, że jednak też będzie sprzedawał swoją część gruntu i dlatego nie doszło do zniesienia współwłasności. Sprzedaż działek była powiązana z wydzieleniem dojazdów koniecznych (ze względu na warunki terenowe), które później zostały odsprzedane i przekazane obecnym właścicielom działek.

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, nigdy nie był i nie jest też rolnikiem ryczałtowym. Sprzedaż miała dla niego charakter okazjonalny, a środki uzyskane ze sprzedaży zostały w całości przeznaczone na cele mieszkaniowe - remont domu Wnioskodawcy.Jak wynika z przedmiotowego wniosku Wnioskodawca nie rejestrował się jako podatnik VAT czynny i nie składał zgłoszenia VAT-R przy sprzedaży działek. Podatek VAT od sprzedaży działek był odprowadzony do Urzędu na podstawie złożonych deklaracji VAT-7.Wnioskodawca nigdy wcześniej nie dokonywał tego typu transakcji oraz nie posiada już żadnych nieruchomości gruntowych przeznaczonych do sprzedaży.

W świetle powyższego sprzedaż przedmiotowych działek, dokonaną z majątku osobistego należy uznać za niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż Wnioskodawcy nie można uznać za podatnika podatku VAT, a okolicznościom dokonania transakcji nie można przypisać znamion działalności gospodarczej. Wnioskodawca sprzedając grunty korzysta z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Tym samym sprzedaż przedmiotowych działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a Wnioskodawca może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o zwrot wpłaconego nienależnie podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto należy stwierdzić, iż powołane przez Wnioskodawcę wyroki oraz postanowienia wydane przez organy podatkowe dotyczące interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.