obowiązek opodatkowania sprzedaży działek oraz prawo odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie nieruchomości gruntowej
sygnatura: IBPP1/443-513/07/AZb
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2008-03-03
słowa kluczowe: | częstotliwość, faktura VAT, grunt niezabudowany, małżeństwo, odliczenie podatku od towarów i usług, otrzymanie faktury, rejestracja dla potrzeb podatku od towarów i usług, sprzedaż gruntów, stawki podatku, wspólność majątkowa, wspólność ustawowa, współwłasność łączna |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 3 grudnia 2007r. (data wpływu 4 grudnia 2007r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 stycznia 2008r. (data wpływu 28 stycznia 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek oraz prawa odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie nieruchomości gruntowej - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 4 grudnia 2007r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek oraz prawa odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie nieruchomości gruntowej. W odpowiedzi na wezwanie z dnia 18 stycznia 2008r. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 stycznia 2008r. (data wpływu 28 stycznia 2008r.).
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):
Wnioskodawca nabył w maju 2007r. wraz z żoną (we wspólnocie ustawowej małżeńskiej) udziały w wysokości #189; części w prawie własności nieruchomości - niezabudowanej działki. Działka ta nie stanowi nieruchomości rolnej. Działka została zakupiona od Gminy na cele prywatne, nie związane z działalnością gospodarczą. Na zakup Wnioskodawca otrzymał fakturę VAT wystawioną na oboje małżonków. Gmina zapłaciła od tej transakcji podatek VAT.Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego w formie spółki cywilnej, która nie jest podatnikiem VAT. Żona nie prowadzi działalności gospodarczej, jest jedynie osoba współpracującą z Wnioskodawcą w ww. spółce.
Decyzją Wójta Gminy z dnia 18 października 2007r. dokonano podziału przedmiotowego gruntu w oparciu o złożony przez Wnioskodawcę wraz z małżonką wniosek. Działkę wielkości około 1 ha podzielono na 6 działek budowlanych, z których część przeznaczono do sprzedaży. Zakupiona działka i działki po podziale są niezabudowane. Działki przeznaczone do sprzedaży według miejscowego planu zabudowy określono jako przywrócone do zabudowy mieszkaniowej. W listopadzie 2007r. zawarto wstępną umowę sprzedaży 3 działek na rzecz trzech różnych nabywców.Grunt przeznaczony do sprzedaży nie był przedmiotem najmu lub dzierżawy, i nie były czerpane z tego tytułu żadne pożytki. Zakupu nieruchomości dokonano celem inwestycji prywatnych środków pieniężnych.Środki uzyskane ze sprzedaży gruntów przeznaczone są częściowo na cele prywatne, a częściowo pozostaną na rachunku bankowym.
Wnioskodawca nie planuje sprzedaży innych nieruchomości gruntowych.Wnioskodawca we wniosku z dnia 3 grudnia 2007r. wskazał, iż nie jest podatnikiem podatku VAT. Jednakże z uzupełnienia stanu faktycznego wniesionego przez Wnioskodawcę w dniu 28 stycznia 2008r. wynika, iż w grudniu 2007r. została sprzedana pierwsza z opisanych działek. Zatem Wnioskodawca wraz z małżonką zarejestrowali się do podatku VAT, wystawili faktury VAT i zapłacili w styczniu 2008r. podatek należny.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy istotnie Wnioskodawca wraz z małżonką staną się podatnikami VAT tytułem sprzedaży tych 3 działek?
Jeżeli tak, to czy mogą oni odliczyć VAT naliczony od ich zakupu, jeżeli fakturę na zakup otrzymali w maju 2007r. a rejestracja do VAT i sprzedaż działek nastąpi w grudniu 2007r.?
Kto będzie podatnikiem VAT - obydwoje małżonkowie mają się zarejestrować i zapłacić podatek po połowie, czy podatnikiem może zostać jeden z małżonków i zapłacić VAT od całości?
Czy jedno z małżonków będzie mogło odliczyć cały VAT naliczony, jeżeli faktura na zakup jest wystawiona na oboje małżonków?
Zdaniem Wnioskodawcy, nie są oni (Wnioskodawca wraz z małżonką) tytułem tej transakcji podatnikami VAT, ponieważ działka została zakupiona z prywatnych pieniędzy na cele prywatne, nie była na niej prowadzona działalność gospodarcza. Działki są sprzedawane po raz pierwszy.Jeżeli tytułem tej transakcji Wnioskodawca wraz z żoną staną się podatnikami VAT, przysługuje im prawo do odliczenia podatku naliczonego po dokonaniu rejestracji, ponieważ zakup będzie związany z działalnością opodatkowaną.Jeden z małżonków powinien zarejestrować się do podatku VAT i opłacić podatek od całości.Po rejestracji jeden z małżonków może odliczyć VAT naliczony z faktury wystawionej na obojga.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) uznaje się za nieprawidłowe.
Ad. 1)
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów na terytorium kraju zasadniczo rozumie się - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary rozumie się - zgodnie z art. 2 pkt. 6 ustawy o VAT - rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ,,podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia ,,częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jeden).
Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie transakcji. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.W przedstawionym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) Wnioskodawca wraz z małżonką przedsięwzięli pewne działania tj. dokonali zakupu gruntu wielkości około 1 ha celem ulokowania prywatnych środków pieniężnych, następnie wystąpili z wnioskiem o podział gruntu na mniejsze działki. Zachowania takie jednoznacznie wskazują na zamiar uatrakcyjnienia gruntu i przygotowanie go w sposób umożliwiający jego sprzedaż - znalezienie nabywców. Ponadto stwierdzić należy, że już sama okoliczność wydzielenia z nieruchomości gruntowej mniejszych działek wskazuje, iż powzięto zamiar sprzedaży działek w sposób częstotliwy. W przeciwnym razie czynności te byłoby niecelowe i ekonomicznie nieuzasadnione.
Wnioskodawca wskazuje, iż działka została zakupiona na cele prywatne, nie związane z działalnością gospodarczą. Jednakże stwierdza on, iż zakupu nieruchomości dokonano celem inwestycji prywatnych środków pieniężnych. Nie można zatem stwierdzić, iż zakupu dokonano na cele osobiste, np. na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Wnioskodawca wskazuje, iż środki uzyskane ze sprzedaży gruntów przeznaczone zostaną częściowo na cele prywatne, a częściowo pozostaną na rachunku bankowym. Zatem należy zauważyć, iż Wnioskodawca, traktując zakup nieruchomości jako lokatę kapitału i podejmując czynności zmierzające następnie do jego sprzedaży, rozporządza swoim majątkiem w celu osiągnięcia zysku. W takiej sytuacji dostawa wskazanych we wniosku działek kwalifikuje te czynności jako działalność gospodarczą podejmowaną w celach zarobkowych.
Ponadto należy zauważyć, że z uzupełnienia stanu faktycznego wniesionego przez Wnioskodawcę w dniu 28 stycznia 2008r. wynika, iż w grudniu 2007r. została sprzedana pierwsza z opisanych działek. Wnioskodawca wraz z małżonką zarejestrowali się do podatku VAT i wystawili faktury VAT.A zatem Wnioskodawca wraz z małżonką, sprzedając pierwszą z działek budowlanych, odprowadzili należny podatek od towarów i usług. Należy zatem wskazać, iż intencją Wnioskodawcy i jego żony, dokonujących dostawy działki budowlanej, było zachowanie się jak podatnik podatku od towarów i usług, a cena jaką zapłacili nabywcy, obejmowała również ten podatek.Okoliczności faktyczne sprawy wskazują zatem, iż Wnioskodawca oraz jego małżonka posiadają status podatników, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzących działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Należy więc stwierdzić, że zamiarem Wnioskodawcy oraz jego małżonki było prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, co zostało potwierdzone opodatkowaniem dostawy działki budowlanej podatkiem od towarów i usług.
Należy również stwierdzić, iż skoro Wnioskodawca oraz jego małżonka są już podatnikami podatku od towarów i usług, to wszystkie wykonywane czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania tym podatkiem, będą podlegały opodatkowaniu. Brak jest bowiem podstaw prawnych do uznania, iż opodatkowanie podatkiem od towarów i usług następuje w sposób wybiórczy, tzn. niektóre czynności objęte zakresem przedmiotowym realizowane przez podatnika podatku od towarów i usług są opodatkowane a niektóre nie. W efekcie zarówno już dokonaną, jak i planowaną przez Wnioskodawcę oraz jego żonę, sprzedaż następnych działek należy traktować jako dostawę towarów, która w oparciu o regulację zawartą w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Nadmienić należy ponadto, że dostawa przedmiotowych nieruchomości nie może korzystać z jakiegokolwiek zwolnienia od podatku VAT, bowiem w myśl art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d) ww. ustawy, zwolnienia podmiotowego określonego w ust. 1 i 9 tegoż artykułu (tj. ze względu na wartość sprzedaży niższą niż 50.000 zł), nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę. Zatem nawet w przypadku, gdy wartość sprzedaży wymienionych gruntów byłaby niższa niż 50.000 zł, istnieje obowiązek opodatkowania tej transakcji.
Jeśli zaś chodzi o zwolnienie przedmiotowe dla dostawy gruntu to ustawodawca przewidział takowe w dwóch przypadkach, mianowicie:
W przedmiotowej sprawie nie zachodzi żadna z ww. okoliczności, zatem przedmiotowa dostawa będzie podlegała opodatkowaniu według stawki podstawowej zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, tj. 22%. A zatem przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko w tym zakresie uznaje się za nieprawidłowe.
Ad. 2)
Odnosząc się do kwestii dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT, dokumentującej zakup nieruchomości gruntowej, należy stwierdzić, iż zasady dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego uregulowane zostały w dziale IX ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) oraz zgodnie z dyspozycją ustawową w rozdziale 7 i 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.).Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zostało zawarte w art. 86 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, iż podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy prawo do tego obniżenia powstaje co do zasady w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny. Prawo to wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT. Zgodnie z art. 86 ust. 11 ww. ustawy jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy. Ponadto niezadeklarowany w okresie otrzymania faktury lub w okresie następnym podatek naliczony nie przepada jeszcze przez okres 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, z uwagi na art. 86 ust. 13 ustawy, przewidujący możliwość jego zadeklarowania w formie korekty deklaracji za okres, w którym wystąpiło prawo do odliczenia podatku.
Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m. in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.Stosownie do postanowień art. 88 ust. 4 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20 (wyłączenie to w tym przypadku nie ma zastosowania). Z treści art. 88 ust. 4 nie wynika jednakże, w którym momencie podatnik musi uzyskać status podatnika czynnego VAT, by móc skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Do podstawowych zasad wspólnego systemu VAT należy między innymi zasada neutralności podatku dla podatnika, rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu.Z zasady neutralności podatku VAT wynikającej z art. 2 Pierwszej Dyrektywy Rady z dnia 11 kwietnia 1967r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/277/EEC) oraz z konstrukcji Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 roku w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej - ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC) należy wynosić, iż brak rejestracji jako podatnika VAT czynnego w okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia podatku należnego nie uniemożliwia podatnikowi skorzystania z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących zakupy bezspornie związane z prowadzeniem działalności.
Jednakże należy zauważyć, że powołane wyżej Dyrektywy Pierwsza i Szósta zostały uchylone Dyrektywą Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007r. W nowej Dyrektywie 2006/112/WE powtórzono zasadę neutralności podatku VAT, o której mowa powyżej. Treść cytowanego wcześniej art. 88 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług nie wskazuje, aby do nabycia prawa do odliczenia podatku naliczonego konieczne było posiadanie statusu podatnika zarejestrowanego w momencie otrzymania faktur zakupu. Zatem status podatnika czynnego (zarejestrowanego) konieczny jest w momencie wykazywania odliczenia, tzn. zgłoszenie rejestracyjne powinno być przez podatnika dokonane przed terminem do złożenia deklaracji rozliczeniowej za okres obejmujący otrzymanie przedmiotowych faktur.
Prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1) kształtuje się w danym okresie rozliczeniowym. Zdarzeniem uprawniającym do obniżenia podatku należnego - co wprost wynika z art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy - jest przy tym zazwyczaj otrzymanie faktury lub dokumentu celnego, a ewentualne późniejsze rozliczenie podatku jest konsekwencją już nabytego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego. Reasumując, prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną, a warunek rejestracji jest niezbędny wyłącznie do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego. Trzeba rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jak już wspomniano jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć - najpóźniej przez skorzystaniem z tego prawa - wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który umożliwia identyfikowanie go jako podatnika.
Zatem należy stwierdzić, iż ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, iż zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej (lub przyszłej) działalności opodatkowanej (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom, chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć, obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny.
Ze złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną nabył w maju 2007r. (we wspólnocie ustawowej małżeńskiej) udziały w wysokości #189; części w prawie własności nieruchomości - niezabudowanej działki. W grudniu 2007r. Wnioskodawca wraz z małżonką zarejestrowali się do podatku VAT. Fakturę VAT (wystawioną na oboje małżonków) otrzymano w maju 2007r., tj. przed dniem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego w podatku VAT. Tut. organ wykazał w przedmiotowej interpretacji, iż dostawa działek budowlanych dokonywana przez Wnioskodawcę oraz jego żonę stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15. ust. 2 ustawy i podlega opodatkowaniu 22% stawką podatku od towarów usług. Zatem zakup przedmiotowej nieruchomości gruntowej można uznać za bezspornie związany z prowadzeniem działalności opodatkowanej.
Zatem Wnioskodawca oraz jego małżonka jako podatnicy podatku od towarów i usług już w maju 2007r. nabyli prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury, otrzymanej przed dniem dokonania rejestracji w podatku od towarów i usług (zgodnie z art. 86 ust. 1 i 2 ustawy), mimo braku wcześniejszej rejestracji, o ile oczywiście nie zachodziły inne wyłączenia wskazane w art. 88 ustawy o VAT.Zatem w celu zrealizowania nabytego prawa do odliczenia z tytułu zakupu przedmiotowej nieruchomości koniecznym jest złożenie pierwszej deklaracji podatkowej za maj 2007r. lub czerwiec 2007r. (po uprzednim odpowiednim skorygowaniu zgłoszenia VAT-R) oraz następne okresy rozliczeniowe do grudnia 2007r. (dokonując odliczenia zgodnie z zasadami w tym czasie obowiązującymi oraz w terminach przewidzianych prawem - art. 86 ust. 10 i ust. 11), a następnie dokonanie stosownych korekt wcześniej złożonych deklaracji za kolejne miesiące od grudnia 2007r. poprzez wykazanie kwoty podatku naliczonego w prawidłowej wysokości.
A zatem przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko w tym zakresie uznaje się za prawidłowe.
Ad. 3)
Ustosunkowując się natomiast do kolejnego pytania zawartego we wniosku, kto będzie podatnikiem VAT - czy obydwoje małżonkowie mają się zarejestrować i zapłacić podatek po połowie, czy tez podatnikiem może zostać jedno z małżonków i zapłacić podatek VAT od całości - należy powołać przepis art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2007r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.), zgodnie z którym przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Natomiast zgodnie cytowanym już art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.W myśl art. 96 ust. 1 ustawy o VAT podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.Natomiast zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako ,,podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako ,,podatnika VAT zwolnionego".
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym, czynnym podatnikom VAT. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.
Zatem w świetle powołanych wyżej przepisów oraz zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) każdy z małżonków winien zarejestrować się jako ,,podatnik VAT czynny" oraz odprowadzić podatek należny z tytułu dostawy przedmiotowych nieruchomości gruntowych w wysokości stanowiącej równowartość 50% kwoty podatku należnego. Wobec powyższego przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko w tym zakresie uznaje się za nieprawidłowe.
Ad. 4)
Ustosunkowując się natomiast do pytania dotyczącego prawa odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktury dokumentującej zakup gruntu, wystawionej na oboje małżonków, należy zauważyć, iż kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.)Stosownie do art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Zgodnie z art. 37 § 1 cyt. ustawy zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości gruntowej wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi wspólność ustawowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. ustawy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.
Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ww. ustawy o VAT Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 25 maja 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 ze zm.) określił m. in. szczegółowe zasady wystawiania faktur. Zgodnie z § 9 ust. 1 ww. rozporządzenia faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać m.in.: imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy.
Podstawową zasadą obowiązującą w podatku od towarów i usług, określoną w powołanym wyżej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jest prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zasada ta ma na celu zapewnienie neutralności podatku od towarów i usług dla czynnych podatników VAT.Jeżeli z faktury VAT wynika, iż nabywcą danej usługi czy towaru jest szczególnego rodzaju podmiot, jakim jest małżeństwo, które samo nie ma przymiotu podatnika - to pozbawienie Wnioskodawcy oraz jego małżonki prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z niej wynikającego, naruszałoby fundamentalną zasadę obowiązującą w podatku od towarów i usług.
Zatem każdy z małżonków, występujący odrębnie jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego stanowiącą równowartość 50% kwoty podatku wynikającej z faktury dokumentującej zakup ww. nieruchomości - w zakresie, w jakim jest wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych - zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy. Wobec powyższego przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko w tym zakresie uznaje się za nieprawidłowe.
Reasumując, dostawa działek budowlanych przez Wnioskodawcę oraz jego żonę oznacza wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki podstawowej 22%. Każdy z małżonków winien zarejestrować się jako ,,podatnik VAT czynny" oraz odprowadzić podatek należny z tytułu dostawy przedmiotowych nieruchomości gruntowych w wysokości stanowiącej równowartość 50% kwoty podatku należnego. Każdy z małżonków, występujący odrębnie jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego stanowiącą równowartość 50% kwoty podatku wynikającej z faktury dokumentującej zakup ww. nieruchomości - w zakresie, w jakim jest wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych, na zasadach oraz w terminach wskazanych w niniejszej interpretacji.
Mając na uwadze wszystkie powyższe ustalenia, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym obowiązku opodatkowania sprzedaży działek oraz prawa odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie nieruchomości gruntowej należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Na marginesie należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której grunt zakupiony przez Wnioskodawcę i jego małżonkę został podzielony na 6 działek budowlanych, z których tylko 3 przeznaczono do sprzedaży. Z treści wniosku nie wynika dokładnie, co Wnioskodawca wraz z małżonką zamierzają zrobić z pozostałymi działkami, wskazano jedynie, iż Wnioskodawca wraz z żoną ,,nie planuje sprzedaży innych nieruchomości gruntowych".Kwalifikując podejmowane przez Wnioskodawcę oraz jego małżonkę działania jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i jednocześnie dające Wnioskodawcy oraz jego żonie prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów (gruntu) służących tej działalności należy zwrócić uwagę na fakt, iż przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem np. darowizny, przekazanie działek budowlanych na potrzeby osobiste podatnika, stanowi również czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem należnym.
Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:
- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.
Zgodnie z art. 106 ust. 7 ustawy o VAT w przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. Faktury wewnętrzne są wystawiane także dla udokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
W świetle powyższego, przekazanie przez Wnioskodawcę oraz jego małżonkę pozostałych działek budowlanych należących do przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez każdego z nich przedsiębiorstwem, w sytuacji gdy przy ich nabyciu Wnioskodawcy oraz jego żonie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości lub w części, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, oraz winno zostać udokumentowane fakturą wewnętrzną, o której mowa w art. 106 ust. 7 ustawy o VAT.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.