Czy podatnikiem podatku od towarów i usług jest jednostka samorządu terytorialnego (gmina jako osoba prawna), czy też odpowiedni urząd gminy (jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej)?

sygnatura: ZP/443-04/2007

autor: Urząd Skarbowy w Kępnie

data: 2007-07-31

W dniu 11 maja 2007r. wpłynęło pismo w sprawie interpretacji przepisów Ustawy o VAT, a mianowicie czy w świetle przepisów Ustawy dla czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną jest odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług i winna posiadać własny numer identyfikacji podatkowej, czy też jest nim odpowiedni Urząd Gminy (jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej) będący jednostką budżetową Gminy. Zdaniem Wnioskodawcy Ustawa o VAT wyraźnie oddziela podmiotowość prawnopodatkową od cywilnoprawnej. Jednostka organizacyjna jest odrębnym podatnikiem, chociaż działa jako reprezentant osoby prawnej i stąd podatnikami podatku VAT mogą być wszystkie jednostki i zakłady budżetowe jeśli wykonują czynności opodatkowane mimo, że w sensie cywilnoprawnym działa odpowiednia osoba prawna. W związku z tym na potrzeby podatku od towarów i usług zarejestrowany jest Urząd Gminy, który jako jednostka budżetowa prowadzi rejestr sprzedaży, w którym ewidencjonuje wszystkie czynności podlegające opodatkowaniu, faktury VAT wystawiane są przez Urząd Gminy. Jako nabywca również występuje Urząd Gminy, prowadzi rejestr zakupów i rozlicza się z podatku VAT składając deklarację VAT-7.

Dalej Strona uzasadnia, że wobec tych wszystkich okoliczności należy stwierdzić, że jedynym racjonalnym i zgodnym z ustawą o podatku VAT rozwiązaniem jest przyjęcie, że wszystkie jednostki i zakłady budżetowe jednostek samorządu terytorialnego (w tym urzędy gmin) są odrębnymi podatnikami podatku VAT i we wszelkich czynnościach opodatkowanych winny występować jako sprzedawca lub nabywca oraz posługiwać się swoim numerem NIP. Natomiast podatnikami nigdy nie są same jednostki samorządu terytorialnego (nie posiadające własnych struktur organizacyjnych) i jako osoby prawne nie powinny mieć własnego (numeru) NIP, ponieważ wszystkie czynności wykonują za pośrednictwem własnych jednostek organizacyjnych. Swoje stanowisko Strona uzasadniła przepisami art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT, oraz przepisami Ustawy z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104).

Stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kępnie: Zgodnie ze stanem prawnym na podstawie art. 15 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zmianami) ,,podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust 2 bez względu na cel i rezultat takiej działalności." Nie uznaje się natomiast za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (art. 15. ust. 6 w/w ustawy).

Gminy jako samorządowe osoby prawne nie mają własnych struktur organizacyjnych, zaś nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędów gminy. Urząd ten nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla gminy oraz dla urzędów, obsługujących od strony techniczno - organizacyjnej te osoby prawne. Potwierdzają to przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 2006r. w sprawie zasad rachunkowości i planu kont w zakresie ewidencji podatków, opłat niepodatkowych, należności budżetowych dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 112, poz. 761). Inne niż urzędy gmin, gminne jednostki organizacyjne, działające w formie np. zakładów budżetowych, jednostek budżetowych i gospodarstw pomocniczych powinny dla celów rozliczeń z tytułu podatku VAT, rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne oznaczenie (numeru) NIP.

Należy zaznaczyć, ze zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r, o zasadach ewidencji o identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. Z 2004r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zmianami) osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej, zwanej dalej NIP. Stosownie do ust. 2 i ust. 3 w/w przepisu obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1 jeżeli na podstawie odrębnych przepisów są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek ubezpieczeniowych. Powyższe stanowisko Organu podatkowego potwierdza pismo Ministerstwa Finansów znak: OS-065-171-MG/2633 z dnia 18 maja 2005r.

Uwzględniając powyższe ustalenia faktyczne i prawne należało uznać stanowisko Wnioskodawcy, iż to Urząd Gminy a nie Gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług za prawidłowe.

Powyższa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.