opodatkowanie sprzedaży dzieł sztuki (obrazów)

sygnatura: IPPP2/443-835/09-2/AS

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

data: 2009-09-08

Wniosek ORD-IN: [ 388 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2009r. (data wpływu 27 lipca 2009r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży dzieł sztuki (obrazów) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lipca 2009r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży dzieł sztuki (obrazów).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej - planuje dokonać transakcji sprzedaży obrazów. Obrazy były nabywane przez Wnioskodawcę przez ostatnich kilkanaście lat i stanowiły jego prywatny majątek. Przedmiotowe obrazy nie były nabywane z zamiarem dalszej odsprzedaży, w szczególności Wnioskodawca nie miał zamiaru prowadzić działalności w zakresie handlu dziełami sztuki. Celem Wnioskodawcy było stworzenie prywatnej kolekcji dzieł sztuki. Przedmiotowe obrazy nie były w żadnym zakresie wykorzystywane do prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przedmiotowych dzieł sztuki (obrazów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, dostawa obrazów nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, iż osoba dokonująca dostawy obrazów nie występuje w przedmiotowej transakcji w charakterne podatnika, o którym mowa w artykule 15 ustawy VAT.

Zgodnie z treścią artykułu 15 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przez działalność gospodarczą ustawodawca rozumie wszelką działalność producentów, handlowców, lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących wyroby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższej definicji wynika więc, że aby dana osoba mogła zostać uznana za podatnika muszą być spełnione kumulatywnie dwa warunki:

1. osoba ta musi być osobą prawną jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej lub osobą fizyczną oraz
2. musi wykonywać działalność gospodarczą tj. musi być producentem, handlowcem, usługodawcą, rolnikiem lub osobą wykonującą wolny zawód.

W konsekwencji sam fakt dokonania dostawy (lub innej czynności, o której mowa w art. 5 ustawy VAT nie jest wystarczającą przesłanką do opodatkowania podatkiem VAT.

W tym zakresie należy odnieść się do tezy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007r. I FPS 3/07, w którym skład orzekający podniósł, że ,,przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód.

Ani formalny status danego podmiotu, jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzić o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług".

Skład orzekający w uzasadnieniu wyroku, odnosząc się do sprzedaży przez osobę majątku prywatnego, podniósł, że jeśli taka czynność została dokonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to z tytułu dokonania tej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. W ocenie składu orzekającego w przypadku, gdy majątek nabywany był ,,na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem na działalność handlową, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika podatku od towarów i usług".

Z sytuacją analogiczną do opisanej w cytowanym powyżej uzasadnieniu orzeczenia NSA mamy do czynienia w przedmiotowym stanie faktycznym. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego celem nabycia obrazów przez wnioskodawcę było stworzenie prywatnej kolekcji dzieł sztuki. Wnioskodawca nie prowadzi, ani nie prowadził działalności w zakresie handlu dziełami sztuki, zaś celem nabycia poszczególnych obrazów nie było na żadnym etapie tworzenia kolekcji rozpoczęcie działalności w zakresie handlu dziełami sztuki.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że planowane działanie wnioskodawcy tj. sprzedaż kolekcji obrazów, jako czynność osoby fizycznej dokonana zarówno w okolicznościach, jak też i w celu innym niż związany z działalnością gospodarczą, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zaś sprzedający z tytułu tej sprzedaży nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Towarami, w myśl przepisu art. 2 pkt 6 ww. ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Art. 7 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem, aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcie podatnika w ww. ustawie o podatku od towarów i usług zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 1, zgodnie z którym podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przy czym pojęcie działalności gospodarczej obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy).

Powyższe oznacza, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika podatku od towarów i usług, a czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o podatku od towarów i usług, tzn. czynność została wykonana jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy lub polega na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ,,podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Chociaż ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia ,,częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją wykonania określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje dostawy towarów ze swojego majątku prywatnego, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cyt. wyżej art. 15 ust. 2 ww. ustawy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, oraz czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można pominąć, że pod pojęciem ,,handel" należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód, to w świetle cyt. powyżej art. 15 ust. 2 ww. ustawy nie można uznać osoby wykonującej taką czynność za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu wykonania tej czynności. Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, iż sprzedaż z majątku osobistego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż jest dokonywana okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem nadania mu stałego charakteru. Ponadto, ze względu na to, że obrazy były nabywane przez Wnioskodawcę przez ostatnich kilkanaście lat, celem stworzenia prywatnej kolekcji dzieł sztuki, nie można uznać, iż intencją Wnioskodawcy w momencie nabycia - był zamiar ich sprzedaży. Tym samym czynność ta nie mieści się w definicji, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów.

Wobec powyższego dostawa obrazów z prywatnego majątku nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.